Kansarme scholieren nergens beter af dan hier
Vlaamse kansarme scholieren scoren beter in wiskunde dan al hun Europese leeftijdsgenoten. Onze migrantenleerlingen presteren daarbij bijna even goed als de gemiddelde Zweed, zo blijkt uit een nieuwe analyse van de PISA-resultaten.
"De sociale ongelijkheid op school is nergens groter dan in België en de kloof blijft maar toenemen." Dat was de conclusie die politici - denk maar aan minister van Onderwijs Pascal Smet (sp.a) - en sociologen trokken uit het PISA-onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).
In de editie die afgelopen december werd gepresenteerd, werd dat beeld schijnbaar opnieuw bevestigd. Onze zwakke leerlingen, voornamelijk minder gegoede scholieren van andere afkomst, presteerden steeds slechter en het onderwijssysteem werkte dat in de hand. Een fout oordeel, meent ontwikkelingspsycholoog Wim Van den Broeck (VUB), want in werkelijkheid biedt Vlaanderen veel betere mogelijkheden voor kansarmen dan andere landen.
In een nieuwe analyse van de PISA-resultaten, die De Morgen kon inkijken, becijfert hij dat onze kansarme scholieren de beste van Europa zijn. Ook na correctie voor de grootte van de verschillen in sociaaleconomische status van een land scoort Vlaanderen erg hoog. "Er werd nooit gekeken naar de reële kansen van deze jongeren", zegt Van den Broeck. "Een kleine kloof tussen de zwakste en sterkste leerlingen, maar met een laag gemiddelde is slechter nieuws voor onze kansarme leerlingen dan grotere verschillen met hogere gemiddelde prestaties."
Ook wijst Van den Broeck op de veerkracht van de kansarme jongeren. Deze maatstaf, die door de OESO zelf wordt gebruikt, toont het percentage jongeren uit de laagste sociale klasse dat toch hoog scoort op wiskunde. "Vlaanderen heeft met 10,3 procent het hoogste aantal veerkrachtige leerlingen van heel Europa. En slechts 3,6 procent van hen noteert een lage score. Zij krijgen geen gelijke kansen - in geen enkel land is dat het geval - maar hebben wel de best mogelijke kansen die er zijn."
Opvallend is dat onze migrantenscholieren bijna even sterk presteren op de wiskundetest als de gemiddelde Zweed. Ook blijkt dat een Turkse migrant in Finland 55 punten minder behaalt dan een Turkse migrant in Vlaanderen. "Het gidsland Finland creëert dus, ondanks het erg egalitaire systeem, grotere verschillen tussen migranten en autochtonen dan bij ons het geval is."