De dominosteen die zeker niet mocht vallen
Alle ogen van de financiële wereld zijn morgennamiddag gericht op Parijs, waar Dexia in een uitzonderlijke raad van bestuur zichzelf zal ontmantelen. Dat is niet omdat beleggers zo bekommerd zijn om de noodlijdende Frans-Belgische instelling, maar wel omdat het Dexia-drama de vonk kan zijn die een uitslaande brand veroorzaakt in de hele eurozone.
De triple A-rating van Frankrijk. Dat is volgens financiële experts dé cruciale dominosteen die niet mag vallen in de rij gebeurtenissen die de redding van Dexia in gang dreigt te zetten. "Het zou een ramp zijn voor heel Europa als Frankrijk zijn AAA-rating zou verliezen", zegt een hooggeplaatste ambtenaar.
In Frankrijk maakt onder meer ex-premier Laurent Fabius zich grote zorgen over de waarborgen en andere staatssteun die Frans financiënminister Laurent Baroin in de schaal werpt om Dexia te redden. Dat zou wel eens de Franse topscore bij de kredietbeoordelaars naar de vaantjes helpen, zo vreest Fabius. Dezelfde redenering is makkelijk te maken voor België.
Een ratingverlaging voor België zou ons financieel stelsel doen beven, want alle Belgische banken en verzekeraars - beursgenoteerd of niet - hebben voor grote pakketten Belgisch staatspapier in portefeuille. Als daarbij nog een bank in de problemen komt, zit de federale regering in een lastig parket. Als de overheid die bank verse centen toestopt, komen de staatsfinanciën nog meer onder druk te staan en kan er een speculatieve aanval op België ontstaan.
Als S&P, Moody's en Fitch de rating van Frankrijk verlagen, krijgen we een crisis van een veel grotere dimensie. Frankrijk is een van de zes eurolanden met een triple A-score en de grootste economie van de eurozone na Duitsland. Onze zuiderburen zijn daardoor ook een van de sterkhouders van het Europese noodfonds EFSF, dat de zwakste eurolanden moet ondersteunen. Als Frankrijk degradeert naar tweede klasse, komt dat op de helling te staan. Een belangrijke steunpilaar van de eurozone komt dan scheef te staan.
Het is zelfs niet onmogelijk dat daardoor de hele eurozone op losse schroeven zal komen te staan. Want als het Franse staatspapier keldert door een ratingverlaging, zien ook de banken die daarin belegd hebben hun waarde fors dalen. En welke grote Europese bank zit niet in Frans staatspapier?
Aanval op de euro
Dat verklaart waarom zowel het Internationaal Muntfonds, de Duitse bondskanselier Angela Merkel als de Europese Commissie nu al oproepen tot een gecoördineerde herkapitalisatie van de banken, zelfs al zitten de meeste eurolanden krap bij kas. Voorkomen is beter dan genezen, denken zij, nu ze het Dexia-debâcle aanschouwen.
Als een bankencrisis dermate uit de hand loopt dat de overheden ongelimiteerd geld moeten inpompen, zullen de overheidsschulden in de eurolanden zo ontsporen dat een speculatieve aanval op de Europese eenheidsmunt ingezet wordt. Valt de eurozone uiteen, zo vreest men ook in Washington en Peking, dan zal de hele wereldeconomie beven.