Heeft peperdure Damien Hirst zijn beste tijd gehad?
Na zeventien jaar zetten Damien Hirst en galeriehouder Larry Gagosian hun samenwerking stop. Voor sommigen is dat een teken aan de wand en zou Hirsts ster tanende zijn.
Ze leken een match made in heaven: Damien Hirst, 's wereld meest succesvolle levende kunstenaar, en Larry Gagosian, 's werelds meest succesvolle kunsthandelaar. Een paar maanden terug zette Gagosian nog in elk van zijn elf galeries simultaan een expo op met Hirsts stippenschilderijen en cosponsorde hij een grootse retrospectieve in het Londense Tate Modern. Maar nu scheiden hun wegen.
Volgens Don Thompson, econoom en auteur van het boek The 12 Million Dollar Stuffed Shark, was het Gagosian die op de breuk aanstuurde omdat de prijzen voor Hirsts werk in vrije val zijn. "Gagosian belooft zijn klanten impliciet dat de kunst die zij kopen, niet in waarde zal dalen", zegt Thompson in The Guardian. "Maar de waarde van Hirsts werk is met 30 procent gedaald en een derde blijft onverkocht."
Het zijn cijfers die bevestigd worden door de marktanalisten van Artnet. Hirsts werken uit 2005-2008, zijn meest lucratieve periode, brachten op een veiling in Sotheby's bijna 30 procent minder op dan de oorspronkelijke verkoopprijs. Sinds 2009 raakte ook een op de drie van de 1.700 te veilen werken niet verkocht.
Het contrast tussen de verkoop in 2008 en die in 2012 is ook opmerkelijk. In 2008 piekten de veilingprijzen voor Hirsts werk op 35 miljoen euro, in 2012 is dat 'maar' 14 miljoen meer. En volgens The Guardian zou ook de verkoop van de stippenschilderijen tegengevallen zijn. "Hirst zou zichzelf beter herpositioneren en aan lagere prijzen verkopen bij een andere kunsthandelaar", besluit Thompson.
Het einde van een onmogelijk succesverhaal? Feit is dat heel wat kunstliefhebbers en -professionals niet zullen rouwen om Hirsts tanende populariteit. In de jaren negentig smokkelde de kunstenaar, vooral bekend om zijn werken met dieren op formaldehyde, volgens velen de decadentie de kunstwereld binnen, met buitenproportionele prijzen tot gevolg. Driest hoogtepunt in dat opzicht vormde in 2008 For the Love of God, een platina schedel bedekt met meer dan achtduizend diamanten.
Niet iedereen echter is het eens met de analyse dat Damien Hirst van hot naar not aan het gaan is. "Zelfs nu de prijzen voor zijn werk wat afgeremd zijn, blijft hij een sterk merk", vindt Wendy Cromwell, een kunstadviseur uit New York in The Guardian.
Ondertussen blijft Gagosian de ongekroonde koning van de commerciële kunstwereld. In de herfst opende hij dicht bij Parijs zijn twaalfde galerie, ontworpen door de Franse sterarchitect Jean Nouvel, in het Braziliaanse Rio de Janeiro zette hij een tijdelijke galerie op en dit jaar wil hij met een derde Londense galerie beginnen.