Spaanse conservatieve katholieken dromen van Christian Coalition

God laat spierballen rollen in Spanje

Spaanse conservatieve katholieken dromen hardop van een grote Christian Coalition, naar Amerikaans voorbeeld. Vandaag wordt die droom wat meer werkelijkheid: mogelijk een miljoen katholieken stappen door de straten van Madrid tegen de onderwijshervorming van de socialistische regering-Zapatero.

Valencia

Van onze correspondent

Rudy Pieters

Hij is amper 32, een keurige advocaat, een katholiek van het internettijdperk. Ignacio Arsuaga heet hij, directeur van het platform HazteOir.org ('Laat je horen'), een de belangrijkste organisaties achter de manifestatie die deze middag ongetwijfeld honderdduizenden mensen op de been brengt tegen de regering-Zapatero.

HazteOir.Org verdedigt, net zoals de meeste andere organisatoren vandaag, een conservatief katholicisme. Abortus, in-vitrofertilisatie en homohuwelijk zijn taboe, traditionele familiewaarden staan voorop. Geen verrassende standpunten, maar de aanpak is modern. Geen donderpreken, maar goed verwoorde, vlot gebracht boodschappen die de nieuwe media intelligent bespelen. Het internet beschouwt Arsuaga als zijn krachtigste wapen. Abonnees worden ogenblikkelijk per e-mail verwittigd als een wetsvoorstel de katholieke waarden in gevaar brengt. Spaanse politci worden prompt met duizenden e-mails gebombardeerd.

Arsuaga wordt wel eens de Spaanse versie van Ralph Reed genoemd, de politieke strateeg die het Amerikaanse katholieke rechts hergroepeerde tot de Christian Coalition, een van de belangrijkste politieke krachten in de VS. Arsuaga droomt hardop van zo'n verbond in Spanje, een niet-partijgebonden coalitie die via de moderne communicatiekanalen de katholieke spierballen kan laten rollen en zo op de politieke besluitvorming wegen. "Sommige stichters van HazteOir.org leerden elkaar kennen in de zomercursussen van het Phoenix Institute in de VS", legt hij zelf uit. "Van de Verenigde Staten kunnen we veel leren. Het is de normale gang van zaken dat elke burger tot een reeks organisaties of drukkingsgroepen behoort. HazteOir is op de Amerikaanse organisaties geïnspireerd, waaronder MoveOn.org en de Christian Coalition."

Hij beschouwt zichzelf niet als neoconservatief maar bewondert de Amerikaanse neocons wel omdat "ze in staat zijn geweest een volledig politiek alternatief te ontwikkelen voor het 'soixantehuitard-progressisme'."

De nieuwe rechts-katholieke beweging waarvan Arsuaga het gezicht is, debuteerde op 18 juni met een grote betoging tegen het homohuwelijk. Naar schatting een half miljoen mensen zakten toen naar Madrid af - volgens politie waren ze met minder dan 200.000, volgens de organisatoren waren het er 1,5 miljoen. Die organisatoren waren bijna allemaal dezelfde als die vandaag - ook HazteOir.org was nadrukkelijk van de partij. De bisschoppen en de Partido Popular steunden de manifestatie, en dat doen ze nu opnieuw.

In deze betoging staat de onderwijshervorming op de schietschijf. De conservatieve katholieken hebben een waslijst aan kritiek op de wet maar wat hen het diepst treft, is de plaats die de socialisten het vak godsdienst toebedelen. Het vak heeft niet langer hetzelfde gewicht als andere vakken, en is bovendien niet verplicht: wie geen godsdienst volgt, kan een alternatief vak kiezen dat niet meetelt voor het eindcijfer. De kerk is furieus want voor haar is godsdienst "een fundamenteel vak, net zoals wiskunde". Onder de vorige, conservatieve regering-Aznar kon je door een slechte score voor godsdienst je jaar overdoen, en het alternatieve vak was ook aan religie opgehangen.

De organisatoren twijfelen er niet aan dat de grootste betoging tegen Zapatero's anderhalf jaar oude regering in de maak is. Er komen zeker 1 miljoen betogers, zeggen ze zelfzeker. En de kans is groot dat dat cijfer gehaald wordt. Niet dat Spanje katholieker is dan de rest van Europa, het land ontkerkelijkt even snel als bijvoorbeeld België, maar katholieke figuren en organisaties van conservatieve signatuur zijn er zeer zichtbaar. Ze mengen zich voortdurend in het politieke debat, ook als niet-religieuze thema's zoals de drinkwateroorlog op het menu staan. Velen beschouwen de grote invloed van Opus Dei als normaal. Verscheidene toppolitici, onder wie de Aznars, zijn lid of hebben nauwe banden met de lekenbeweging.

De oorzaak ligt voor de hand: het is nog maar dertig jaar geleden dat het nationaal-katholicisme van generaal Franco werd begraven. Het tijdperk dat de katholieke kerk ongebreidelde privileges had, ligt voor velen nog vers in het geheugen. Bovendien moedigt het Vaticaan zijn Spaanse bisschoppen regelmatig aan de spierballen te laten rollen. Paus Benedictus XVI ziet Spanje als een cruciale hefboom voor het christelijke reveil waar hij van droomt.

Nu dient zich een nieuwe generatie katholieken aan en die heeft in de in socialistische regering de ideale vijand gevonden om te groeien. Sinds José Luis Rodríguez Zapatero in april 2004 aan de macht kwam, botsen kerk en staat voortdurend, met wederzijdse uitvallen die zelfs naar Spaanse normen giftig zijn. Klonen, abortus, euthanasie, de snelle echtscheiding, homohuwelijk, godsdienstonderwijs: Zapatero's agenda is ambitieus. Arsuaga heeft maar uit te kiezen.