'Opwarming aarde niet meer onder controle'
De opwarming van de aarde nog beperken tot net geen 2 graden Celsius is niet meer mogelijk, zoals besproken op de VN-klimaatconferentie. Dat zegt de Britse professor Bob Watson, een gerespecteerde klimaatwetenschapper. De gevolgen zijn nauwelijks te overzien.
Watson is niet zomaar een 'alarmist'. Hij is hoofdwetenschapper bij het Britse ministerie voor Voedsel en Landbouw en was voorheen voorzitter van een van de onderzoeksgroepen bij het VN-klimaatpanel. Ook was hij wetenschappelijk adviseur voor de Wereldbank en voor voormalig Amerikaans vicepresident Al Gore. Hij stelt dat het momenteel niet meer realistisch is om te denken dat de gemiddelde wereldtemperatuur niet met minstens 2 graden zal stijgen in vergelijking met pre-industriële niveaus.
Dat is het streefdoel dat alle politieke klimaatonderhandelingen vooropstellen. Op de top van de leden van de VN-raamwerkconventie voor klimaat in 2010 werd die betrachting formeel bekrachtigd.
Maar Watson hoopt er dus niet meer op dat zo'n temperatuurstijging nog tijdig kan worden afgewend. "Als we verder doen zoals we nu bezig zijn, dan lopen we 50 procent risico op een opwarming van de aarde met 3 graden en is een toename met 5 graden helemaal niet uit te sluiten", aldus Watson tegen televisiezender Channel Four.
In zijn berekeningen geeft het VN-klimaatpanel aan dat bij een opwarming van die orde de regenwouden van de Amazone en in Afrika droge gebieden zouden worden. En dat brengt massale migratie op gang. Een opwarming geeft meer energie in de atmosfeer en dat zorgt voor grilliger weerpatronen, zoals meer intense regenval wereldwijd. Wetenschappers debatteren momenteel over de vraag of recent 'extreem weer', zoals de zware droogte in de VS, hittegolven in Europa en zomerse overstromingen in Groot-Brittannië, veroorzaakt is door de opwarming.
Watson baseert zijn conclusie op de klimatologische modellen van de VN en op de vaststelling dat er politiek nauwelijks wat gebeurt. "Wanneer ik terugblik op de VN-klimaatonderhandelingen van de afgelopen drie jaar kan ik zeker niet optimistisch zijn. Dat idee van de 2-gradendoelstelling wordt onhaalbaar", zegt Watson. Recente studies wijzen in diezelfde richting.
Erger voorkomen
De discussie is volgens hem ondertussen puur academisch. "'Het lijdt geen twijfel dat de temperatuur op aarde hoger ligt dan honderd jaar geleden en dat we meer overstromingen, droogtes en hittegolven meemaken, en dat dat allemaal strookt met de hypothese van de door de mens veroorzaakte opwarming", zegt Watson.
Volgens de professor is het wel mogelijk om erger te voorkomen, wanneer massaal gebruikgemaakt wordt van bestaande technieken en innovaties. "Het is mogelijk om zonder economisch verlies over te schakelen op groene technologie. Die is er. Zelfs in crisistijden kunnen politici het zich niet veroorloven niets te doen aan de uitstoot van broeikasgassen."
Klimatoloog Jean-Pascal van Ypersele (UCL), ook lid van het VN-klimaatpanel, reageert dat Watson "gelijk heeft wanneer hij zegt dat de opwarming boven de 2 graden zal pieken als we verder doen zoals we bezig zijn. Het IPPC sluit zelfs een stijging met 6,9 graden niet uit. Maar dat de doelstelling onder de 2 graden te blijven onmogelijk is geworden, onderschrijf ik niet. Met de beschikbare technologie kan het volgens mij nog wel. De politieke wil is hier inderdaad doorslaggevend."