FUCK DE KERKTOREN, DE STRAAT
Adil en Bilall. Een dik jaar geleden wist niemand wie ze waren, nu zijn ze de populairste filmmakers van België. 'Eigenlijk hoef je niet te duiden waarom zij de lijst hebben gehaald', meent jurylid Patrick Duynslaegher. Maar sta ons toch een poging toe.
Even terugspoelen naar oktober 2014: de persvisie van Image. Toen nog een debuutfilmpje van een onbekend regisseursduo. Niemand heeft van hen gehoord, er is niet bijster veel belangstelling.
En dan, 9 november 2015: de première van Black, in Brussel. De aanwezigenlijst leest als een who's who van de Vlaamse media en showbizz: Joy Anna Thielemans, Sam De Bruyn, Goedele Wachters, allemaal zijn ze van de partij. Uit politieke hoek komen Zuhal Demir (N-VA), Sven Gatz (Open Vld) en Dyab Abou Jahjah. En dan zijn er nog collega's uit de sector: acteurs als Peter Van den Begin en Tom Van Dyck. Ieder-een wil op de foto met El Arbi en Fallah, de populairste regisseurs van België, die een van de beste films van het najaar voorstellen.
Je hebt mensen die gestaag en geduldig naar de top klimmen. En je hebt er die als een komeet naar boven schieten. El Arbi en Fallah, of Adil en Bilall, zoals iedereen hen noemt, behoren duidelijk tot de tweede categorie. De passage van El Arbi in De slimste mens ter wereld in het najaar van 2014 zit daar zeker voor iets tussen: door zijn eigen naam te vertalen als de 'Arabische Batman' en dankzij zijn sappige vocabularium groeide de 29-jarige regisseur uit tot een charmante en vooral herkenbare figuur. Met een indrukwekkende kennis, die hem de eindoverwinning en de titel 'Slimste putain ter wereld' opleverde.
Keihard
Bilall Fallah lijkt een beetje in El Arbi's schaduw te staan, simpelweg omdat hij minder zegt. Maar wie hen ontmoet, merkt dat de twee niet zo veel van elkaar verschillen: twee vrienden met een uitgesproken mening, een duidelijke visie, een sterke ambitie en heel wat wilskracht om die waar te maken.
Een van die ambities: een keiharde Brusselse bendefilm, verweven met een liefdesverhaal à la Romeo & Juliet. El Arbi en Fallah zijn niet opgegroeid met die vervelende Vlaamse kerktorenmentaliteit, wel met de idee dat de straten van Brussel even opwindend zijn als die van New York. Hun eigen street knowledge mengen ze in Black met buitenlandse invloeden - denk aan Martin Scorsese (Mean Streets), Spike Lee (Do the Right Thing) en Fernando Meirelles (City of God). Dat zorgt voor seks, geweld en controverse, en een ijzersterke prent. "Ze hebben iets gedaan wat vernieuwend is in België", klinkt het bij jurylid Stijn Van de Voorde. "En op een zeer coole manier. Belangrijk, dat frisse en vernieuwende aspect." Duynslaegher sluit zich daar bij aan: "Ze hebben een film gemaakt die veel mensen duidelijk beroert en tot opinies leidt. Dat is sterk. Black is een film die verder reikt dan de filmervaring: in het Frans noemen ze dat een phénomène de société."
The sky is the limit voor de dubbele komeet die in 2015 naar de Belgische filmtop schoot. En de sky ligt in dit geval in Hollywood. Nadat Black op het festival van Toronto de Discovery Award won, trekt El Arbi tegenwoordig ook daar zijn grote mond open. Tegen producenten van James Bond en The Hunger Games zegt hij dat Black hun films "kapot" gaat maken aan de Belgische kassa's, en dat is niet ver naast de waarheid: Black trok al meer dan 100.000 kijkers, ook al weigerden sommige bioscopen de film te programmeren.
De vraag is wanneer Amerikaanse cinema's een 'El Arbi & Fallah' programmeren. Want dat moment komt er, denkt Duynslaegher. "Ze zijn heel duidelijk in hun ambitie. Ik denk echt dat zij in Hollywood films gaan maken."
El Arbi en Fallah denken momenteel na over een Syrië-film. Ook zijn ze bezig met het filmproject Patser.