Motorrijder ligt zelf aan basis meeste ongevallen

Dat motorrijders oververtegenwoordigd zijn in de ongevallenstatistieken, wisten we al. Wie op de motor kruipt, maakt twaalf keer meer kans op een dodelijk ongeval dan wie andere gemotoriseerde voertuigen bestuurt.

Maar dat is niet altijd de schuld van onoplettende autochauffeurs of slechte wegen, zoals in motorkringen vaak te horen valt. Bij ruim de helft van de ongevallen (56 procent) ligt het aan de motorrijders zelf. Dat blijkt uit een nieuwe studie van het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid, dat voor het eerst 200 ernstige of dodelijke ongevallen heeft geanalyseerd.

Ruim een derde van die motorongevallen is eenzijdig, wat betekent dat er geen andere weggebruiker bij betrokken was. Veelal verloor de chauffeur de controle over het stuur, of slipte hij bij het remmen, en vaak loopt het mis in een bocht. Nochtans leert een eerdere bevraging van autozone.be dat motorrijders hun eigen rijkwaliteiten met een gemiddelde score van 7,4 op 10 belonen.

In 65 procent van de gevallen botst een motorrijder met een auto of ander voertuig. Twee derde van dit soort ongevallen wordt geïnitieerd door de autobestuurder. Dat betekent niet noodzakelijk dat die het ongeluk heeft veroorzaakt, wel dat hij de verkeerssituatie zo heeft doen keren dat het tot een ongeval kwam. In nog geen 10 procent van de ongelukken speelt een slecht wegdek een rol, en dan vaak nog zijdelings. Problemen met infrastructuur, zoals slechte verlichting of signalisatie, hebben een even beperkt aandeel.

"Rijden met de motor is gevaarlijk, dat is duidelijk. Maar motorrijders moeten daarbij in eigen boezem durven kijken", zegt Sofie Van Damme, woordvoerster van het BIVV. Uit de cijfers blijkt dat minstens een derde te snel reed en een op de vijf te diep in het glas gekeken had. Daarmee doen ze het beter dan automobilisten, maar toch.

Onder invloed

"Ik vind dat echt frappant", zegt Van Damme. "Motorrijders zijn al zo kwetsbaar en hebben al hun rijvaardigheden nodig. Als sommigen dat nog steeds niet begrijpen en onder invloed op hun motor kruipen, dan is er duidelijk nog veel werk aan de winkel." Wellicht zijn de cijfers nog een onderschatting, omdat niet elk slachtoffer getest werd op alcoholintoxicatie.

Nog opmerkelijk: bijna de helft (44 procent) van die verongelukte motorrijders had het rijbewijs B voor 1989 behaald en had daarom geen specifiek examen moeten afleggen om een motorfiets te besturen.

Een op de vijf is dan weer niet in orde met de boorddocumenten, 17 procent heeft niet eens een geldig rijbewijs. Vooral liefhebbers van sportieve motors - lichte types die snel accelereren - springen hier uit de band: een kwart kon geen rijbewijs voorleggen.

Bovendien is deze groep veel vaker betrokken bij ongevallen, en blazen ze vaker positief. "Doorgaans zijn het wat goedkopere motors, waardoor ze vooral bij jongeren in trek zijn. En die zijn wat minder behendig", weet Van Damme.

Die pleit voor goedkopere en aantrekkelijke vervolgopleidingen voor motorrijders, en sensibilisering. Theo Beeldens, voorzitter van belangenvereniging Motorcycle Action Group, vindt dat het verder moet gaan: "Alle weggebruikers hebben verkeerslessen nodig."

'Idiote regels'

Hij stelt zich ook vragen bij het onderzoek. "Wordt er bij de interpretatie van de cijfers wel genoeg rekening gehouden met het perspectief van de motorrijder? En overdreven snelheid, daar slaat het BIVV alles mee dood, terwijl de overheid allerlei idiote regels opdringt aan de motorrijder, zoals de verplichting om lange broeken te dragen." Beeldens zegt wel voorstander te zijn van een nultolerantie voor alcohol op de motor.

Het kabinet van minister voor Mobiliteit Melchior Wathelet (cdH) laat weten dat ze de studie zal aangrijpen om meer in te zetten op sensibilisering en controles. "We hebben al werk gemaakt van een betere opleiding en veilige kledij", klinkt het.