Seks, drugs en haute couture

'Deze film is niet zomaar een biopic, maar ook een reflectie op het hele genre", vertelt de Franse acteur Gaspard Ulliel, die op schitterende wijze het titelpersonage vertolkt. "Een film als Saint Laurent wil het mysterie intact houden. Veel biografische films willen voornamelijk uitleggen waarom iemand beroemd is geworden. Maar meestal is dat de dood van het mysterie. In deze film blijft het raadsel bestaan en dat sprak mij meteen aan toen ik het scenario voor het eerst las."

Bonello heeft u de rol naar het schijnt niet zomaar aangeboden.

Gaspard Ulliel: "Ik heb verschillende screentests moeten doen. Vijf of zes keer, wat nogal ongebruikelijk is bij een casting. Omdat er op hetzelfde moment een andere biopic over YSL in de maak was, werd dit project ook enkele keren uitgesteld. Het voordeel was dat ik mij nog beter kon voorbereiden.

"Mijn uitgangspunt was dat ik van mijn personage zeker geen saaie imitatie wilde maken, want dat zou nefast geweest zijn voor de emotie. Mijn vertolking moest vooral echt en eerlijk overkomen. De voorbereiding was ook fysiek. Ik moest heel wat kilo's afvallen om dat typische, langwerpige en bijna magere silhouet van Saint Laurent te benaderen. Op de eerste draaidag voelde het alsof ik in een ander lichaam op de set stond. Ik heb ook veel aandacht besteed aan zijn houding en bewegingen, want Saint Laurent was zowel zeer gracieus als fragiel, maar altijd elegant. En we hebben natuurlijk ook op zijn typische stem en dictie gewerkt.

"Toen Bonello merkte dat ik kon tekenen, heeft hij gevraagd om in de film zelf de ontwerpen van YSL na te tekenen, alhoewel hij voor die close-ups in eerste instantie iemand anders wilde inhuren. Ik ben wel linkshandig en Saint Laurent was dat niet, dus die vrijheid hebben we ons gepermitteerd."

U had eerder al een aanbod gekregen om Yves Saint Laurent te vertolken.

"Ja, dat was toen ik met Gus Van Sant het segment 'Le Marais' draaide voor de compilatiefilm Paris, je t'aime. Toen we op een avond gingen dineren, zag hij in het restaurant een foto van de jonge Yves Saint Laurent hangen. Hij vond dat ik daar zo erg op leek, dat hij mij 's anderendaags al opbelde met het voorstel om samen een film over YSL te maken.

"Gus dacht aan een adaptatie van The Beautiful Fall: Fashion, Genius and Glorious Excess in 1970s Paris, het prachtige boek uit 2006 van de Britse journaliste Alicia Drake, over de rivaliteit tussen Saint Laurent en Karl Lagerfeld. De release in Frankrijk was echter controversieel, ook omdat Lagerfeld het boek wilde laten verbieden. Het gevolg was dat de producent bang werd, zodat het project uiteindelijk niet doorging. Ik vond dat toen nogal frustrerend, dus toen later het voorstel van Bonello kwam, was ik extra gelukkig en gemotiveerd."

Was u op voorhand vertrouwd met leven en werk van Yves Saint Laurent?

"De film situeert zich tussen 1967 en 1976, dus toen was ik nog niet eens geboren. Maar dat moet toch wel een van de prettigste decennia uit de Franse geschiedenis geweest zijn: vlak na de seksuele bevrijding en vóór er sprake was van aids. Een periode van economische welvaart ook.

"Mijn kennis over Saint Laurent was eerder beperkt. Maar ik kende natuurlijk zijn emblematische ontwerpen, zoals de smoking voor vrouwen en de Saharienne. En ik wist ook een beetje over zijn donkere kantjes en zijn gevecht tegen depressies. Maar door deze film heb ik mij uitgebreid kunnen verdiepen in deze man, die met recht en reden een genie kan genoemd worden.

"Ik zie Yves Saint Laurent als iemand die zich vaak eenzaam en geïsoleerd voelde. Op zoek naar liefde en troost bij de mensen die hem omringden. Hij was in ieder geval een complex en ambivalent iemand. Onzeker en schuchter op persoonlijk vlak. Kwetsbaar en twijfelend. Maar op professioneel vlak was hij vastberaden, vol zelfvertrouwen en zelfs koppig om te kunnen doen wat hij allemaal gedaan heeft."

Wat de film ook laat zien, is de moeilijke verhouding tussen creatie en industrie. En de invloed daarvan op de relatie tussen Saint Laurent en zijn partner Pierre Bergé.

"Ik denk niet dat YSL twijfelde aan zijn eigen talent en zijn visionaire visie. Zijn 'Collection 40', waarvoor hij inspiratie zocht in de mode van de Tweede Wereldoorlog, was zowel gedurfd als riskant. De reacties waren erg negatief, maar later bleek het een van zijn belangrijkste collecties te zijn."

Hoe zou u Yves Saint Laurent in enkele woorden omschrijven?

"Gretigheid en hunkering. Naar liefde en werk, naar seks, drugs en alcohol, maar ook naar schilderijen en schoonheid. Steeds meer en meer."