Presidentsverkiezingen Oekraïne: klinkende zege voor nieuwkomer Zelensky

Acteur en humorist Volodymyr Zelensky, een nieuwkomer in de politiek, heeft zondag een klinkende overwinning op aftredend president Petro Porosjenko behaald in de presidentsverkiezingen in Oekraïne, zo blijkt uit een peiling aan de uitgang van de stembureaus.

Zelensky (41) haalde in de tweede ronde van de verkiezingen 73,2 procent van de stemmen, zijn rivaal Porosjenko (53) 25,3 procent, zo geeft de peiling van Exit Poll National aan, een consortium van drie instituten. De uitslag geeft de omvang weer van het wantrouwen van de kiezers tegenover de zittende machthebbers.

Volodymyr heeft zondag gezegd dat hij als president van Oekraïne eerst zal proberen de Oekraïners vrij te krijgen die in het conflict in het oosten van het land werden gevangengenomen.

‘We zullen de onderhandelingen voortzetten totdat er een einde komt aan de beschietingen’, zei Zelensky aan verslaggevers. ‘Onze eerste opdracht is de bevrijding van onze gevangenen”, aldus de winnaar van de presidentsverkiezingen. “Ik zal al het mogelijke doen om onze jongens terug thuis te krijgen, al onze gevangenen, zonder uitzondering.’

Zelensky zal daarbij zo nodig de hulp van aftredend president Petro Porosjenko inroepen. ‘Waarom niet?’, zei hij.

Kandidaat zonder partij

Het is opvallend dat een presidentskandidaat zonder partij en zonder erg duidelijke standpunten toch steun heeft gekregen van zo’n groot deel van de bevolking, zegt senator Pol Van Den Driessche, die als waarnemer voor de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) de verkiezingen volgde in Oekraïne. De verkiezing is zeer vreedzaam en zonder spanningen verlopen, aldus de N-VA’er.

Van Den Driessche heeft zondag in 14 stembureaus de verkiezingen gevolgd. ‘In tegenstelling tot bij ons worden de stembiljetten niet geplooid, waardoor je gewoon kunt zien hoe de mensen stemmen. Dat is heel bizar’, zegt Van Den Driessche. ‘Dus ik ben beginnen tellen en het was al snel duidelijk dat Zelensky zou winnen. Ook tijdens de eerste ronde leek het er al op dat het in die richting zou gaan.’

Opvallend was volgens Van Den Driessche dat de steun voor Zelensky zich over het hele land verspreidde, en ook bij zowel jonge als oude mensen. ‘Ik zag maar af en toe oudere mensen voor Porosjenko stemmen, maar de meesten kozen toch voor Zelensky’, klonk het.

De verkiezing is zondag zeer vreedzaam en zonder spanningen verlopen. ‘In de stembureaus waren vertegenwoordigers van beide kanten aanwezig, maar het leek meer op een samenkomst in een woonzorgcentrum, met een koffie en een babbeltje’, aldus Van Den Driessche. ‘Dat is toch opvallend voor een jonge democratie, pas vijf jaar na Maidan.’

Voor de verkiezingen waren vragen gerezen over wat Porosjenko, die zoveel steun heeft van het leger, zou doen als hij zou verliezen. ‘Zijn entourage heeft echter aangegeven dat de overdracht vreedzaam zou verlopen’, zegt Van Den Driessche. ‘Al gaat Porosjenko wel proberen bij de parlementsverkiezingen in oktober een overwinning te behalen.’

Corruptie en oligarchie bestrijden

De klinkende overwinning van Zelensky wijst erop dat de Oekraïners hoop hebben dat hij de corruptie en de oligarchie zal bestrijden, aldus de senator nog. ‘Het wordt nu maar de vraag hoe hij steun gaat krijgen in het parlement, aangezien hij geen partij heeft.’ Bovendien heeft hij maar aan één debat deelgenomen, geen enkel ander interview gedaan en vooral via de sociale media campagne gevoerd. ‘Het is opvallend dat een persoon met zo weinig ervaring, geen partij en weinig duidelijke standpunten, toch verkozen werd’, zegt Van Den Driessche.

‘Dat zo’n grote meerderheid heeft aangegeven dat het anders moet, is toch een duidelijke boodschap van hoop’, besluit de senator, die toevoegt dat het ernaar uitziet dat er een groot feest zal losbarsten op het Maidanplein.