Mensen zonder enige routekaart een onzekere pensioentoekomst voorspiegelen: is dat een bewijs van staatsmanschap?

Ieder op zijn beurt is niets te veel. Nadat Groen vervelende vragen had moeten beantwoorden over de kleine lettertjes van zijn vermogensbelastingplan, komt nu de N-VA in het nauw met de stelling dat de pensioenleeftijd nog verder omhoog moet als de levensverwachting blijft stijgen.

De partij probeert die door sp.a-voorzitter John Crombez aan Bart De Wever ontlokte bekentenis nu te verkopen als eerlijke politiek. De manier waarop ze tegelijk de uitspraak probeert te nuanceren en te omzwachtelen, lijkt niettemin veeleer op crisiscommunicatie dan op eerlijke communicatie.

Angstzaaierij

Nu al plannen maken voor een pensioenbeleid na 2030 zou een nobel voorbeeld van langetermijnpolitiek kunnen zijn. Zou kunnen. Sta ons toch toe op te merken dat dezelfde partij werkelijk elk voorstel voor een zuiniger omgang met de open ruimte en de natuur of voor een werkzaam klimaatbeleid afbrandt als apocalyptiek of angstzaaierij. Maar mensen, die vaak terecht bevreesd zijn over hun werk, hun koopkracht en hun levensstandaard, zonder enige routekaart een onzekere pensioentoekomst voorspiegelen, dat is dan wel een bewijs van staatsmanschap? Hier klopt iets niet.

Er klopt veel niet in het pensioenbeleid van de voorbije jaren. De discussie over de wettelijke pensioenleeftijd die de N-VA nu weer aanwakkert, is de verkeerde discussie. Het was al de verkeerde discussie in 2014 toen de regeringspartijen onaangekondigd besloten de pensioenleeftijd vanaf 2030 te verhogen naar 67 jaar.

Daarmee is de kar voor de paarden gespannen. Dat de Belg gemiddeld langer aan de slag moet blijven, wil hij zijn welvaartsstaat in stand houden, is helder. Een hogere uitstapleeftijd is dan het doel, niet het middel.

Aannemers zonder plan

De uittredende regering kreeg vanwege een commissie van vooraanstaande experten een grondplan in handen voor een solide pensioenplan. Door bij aanvang de fetisj van de hogere wettelijke pensioenleeftijd voorop te stellen, is een unieke kans gemist om een ruim deel van de bevolking mee te nemen op een langdurig traject van langer werken en robuuste pensioenvoorziening.

Het gevolg is dat juist over de pensioenzekerheid het wantrouwen bij velen groter dan ooit is. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt vooral bij de regering zelf.

Er lag een plan, maar de regering en haar pensioenminister achtten het wijzer om in het complexe pensioengebouw à l’improviste wat stenen weg te kappen en elders een muurtje te metselen. Als aannemers zonder plan. Natuurlijk kletst er dan een muurtje tegen de grond. Natuurlijk wekt dat wantrouwen.

Moed en mededogen

Een betrouwbaar en rechtvaardig pensioenbeleid vergt moed en mededogen. De moed om ook lastige beslissingen te nemen, het mededogen om te blijven letten op de mensen die de soms zware gevolgen van die beslissingen dragen.

De historische kritiek dat het Belgische regeringen vaak aan moed ontbroken heeft in pensioenkwesties is terecht. Een regering zonder mededogen biedt niet het juiste alternatief.