Hoe Ecolo deze week uitgleed over een flyer
Alain Gerlache is zelfstandig journalist voor onder meer de RTBF en opiniemaker voor De Morgen.
En het ging net zo goed met Ecolo. De partij deed het uitstekend in de gemeenteraadsverkiezingen en bestuurt nu mee in onder meer Charleroi en Bergen. Haar nieuwe covoorzitter, Jean-Marc Nollet, is een knap politicus, een ‘killer’ die zelfs met Bart De Wever (N-VA) mocht debatteren. De klimaatbetogingen hebben dat onderwerp centraal geplaatst in de campagne, alle andere partijen in het defensief gedrongen en de groenen een nieuwe impuls gegeven.
Kers op de taart: veelbelovende peilingen die zelfs de mogelijkheid van regeringsdeelname suggereren. In het zuiden van het land is dat niet nieuw, maar het vooruitzicht van een minister-president in Brussel en/of Wallonië en misschien zelfs op het federale niveau, dat zou pas een primeur zijn. Sommigen zwaaien daar als een schrikbeeld mee, maar het illustreert de vaart die Ecolo de voorbije maanden heeft genomen. Een leiderspositie heeft natuurlijk niet alleen voordelen. Ze kan de onbesliste kiezers aantrekken die de doorslag geven in de uitslag, maar omgekeerd zet ze de partij onder druk en maakt ze haar tot mikpunt voor haar rivalen. Tot nu toe had Ecolo daar weinig last van en moesten de concurrenten bakzeil halen, zoals we zagen met de geflopte campagneclip van de MR over een mogelijke belasting op het vlees.
De blunder
En toen liep het fout. Ecolo blunderde met een flyer over een onderwerp dat nauwelijks aanwezig was in de campagne en zeker niet in de media. De flyer van de Brusselse Ecolo-kandidaten Zoé Genot en Ahmed Mouhssin die op een markt in Laken werd uitgedeeld, maakte een overzicht van de standpunten van de Franstalige partijen over een reeks thema’s uit de stemtest van La Libre en RTBF: ‘vrouwelijke ambtenaren mogen een hoofddoek dragen achter het loket’, ‘ouders mogen de verlofdagen van hun kinderen vrij kiezen volgens hun overtuiging’, ‘de lessen godsdienst en zedenleer moeten blijven’, ‘kinderen mogen op school een hoofddoek dragen’. De ondertekenaars verzetten zich ook tegen ‘het verbod op onverdoofd slachten in een godsdienstig kader in Brussel’. Op al die punten verdedigde Ecolo, in tegenstelling tot de PS, de MR, de cdH en DéFI, maar samen met de PTB, voorstellen die volgens de partij “de godsdienstvrijheid in Brussel garanderen”. Wat tussen haakjes impliceert dat de andere partijen tegen de godsdienstvrijheid zijn, wat niet alleen simplistisch, maar ook een ernstige beschuldiging is.
In nauwe schoentjes
In werkelijkheid gaat het hier over de neutraliteit van de staat en de redelijke aanpassingen. Vooral in Brussel is dit een explosief dossier dat in vrijwel alle partijen verdeeldheid zaait, ook tussen Brusselaars en Walen. Het heeft bijvoorbeeld in de sociale media een conflict veroorzaakt tussen een verkozene van de cdH in Brussel en de Waalse minister Carlo di Antonio, ook cdH. De minister, die met dierenwelzijn is belast, heeft een decreet laten stemmen om het onverdoofd slachten in Wallonië te verbieden… met de steun van drie van de vier parlementsleden van Ecolo! De dubbelzinnigheid bij de Franstalige groenen is niet nieuw. Al sinds Zoé Genot twintig jaar geleden parlementslid werd, voert zij binnen Ecolo een beweging aan die vaak als ‘communautaristisch’ wordt bestempeld, ook in de partij zelf.
Het is dus geen wonder dat Ecolo dit netelige debat, waarin het om ‘nuancering’ vraagt, liever uit de weg gaat en de volgens covoorzitter Zakia Khattabi ‘onaanvaardbare’ flyer terugtrekt zonder zijn inhoud te logenstraffen. Maar het kwaad is geschied en zal gevolgen hebben. Door de indruk te wekken dat het haar eigen troepen niet controleert, dingen te verbergen heeft en geen stelling durft in te nemen, heeft Ecolo haar eigen ruiten ingegooid. De partij had zich beter aan haar motto gehouden: ‘It’s the ecology, stupid!’
Een keerpunt in de campagne?
Voor de Franstalige liberalen is de misstap van Ecolo een godsgeschenk – als dat woord hier op zijn plaats is. De MR wijt haar nederlaag in de gemeenteraadsverkiezingen vooral aan de aantrekkingskracht van de groene standpunten rond klimaat, milieu en voeding op haar geprivilegieerde kiezers. Karikaturaal gesteld: yups die in hun elektrische BMW stappen om bij Bio-Planet boodschappen te doen. Vandaar de liberale aanvallen op de belastingverhogingen die het programma van Ecolo met zich mee zou brengen. Deze affaire geeft hen nieuwe munitie. Maar het geruzie tussen MR en Ecolo zou weleens in het voordeel kunnen spelen van een andere partij, die zich afzijdig houdt, de punten telt en hoopt met de prijzenpot aan de haal te gaan: de Parti Socialiste.