Na Lam Gods nu ook "Duif Gods" helemaal schoongemaakt
De restaurateurs van het Lam Gods zijn bijna klaar met de reiniging van de panelen. Zo goed als alle oude vernissen, overschilderingen en slechte retouches die in de loop der eeuwen op de houten panelen werden aangebracht, zijn verwijderd. Daarbij is vooral een duif bij wijze van spreken schitterend herboren. Nu begint de wederopbouw van het werk. Nog even geduld dus.
Bijna 3 jaar geleden begonnen de restaurateurs van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) aan de tweede fase van de restauratie van het wereldberoemde retabel van de broers Van Eyck. Ze namen het centrale paneel “De aanbidding van het Lam Gods” en de onderste zijpanelen onder handen. Eerst verwijderden ze de vergeelde vernissen, en dan oude overschilderingen. Stilaan kwam de échte Van Eyck naar boven.
Licht, diepte, details
De restaurateurs zijn enthousiast. “Op de panelen van De Ridders van Christus en De Heremieten zitten nog resten van oude vernislagen”, zegt Kathleen Froyen, “die zijn soms zeer dun, maar toch sterk verkleurd. Als we die verwijderen, kunnen we eindelijk de kwaliteit van de verflagen van Van Eyck naar boven halen, met zeer fijne details, veel licht en dieptewerking.”
Op één van de zijpanelen, de Pelgrims, zijn de restaurateurs al helemaal klaar met de verwijdering van oud vuil. Daar wordt de verf nu “gefixeerd”. Onder loszittende verfpartikels brengt men een kleine hoeveelheid lijm aan. Met een mini-strijkijzer maken de restaurateurs de verf zacht zodat ze weer kan hechten. Een monnikenwerk...
Duif is niet meer dood
“De Aanbidding van het Lam Gods” bleek voor bijna de helft overschilderd. Nadat de restaurateurs het originele "Lam" blootlegden, vonden ze onder de overschilderingen ook enkele onbekende gebouwen. Helemaal bovenaan het tafereel kreeg de duif, symbool voor de Heilige Geest, nieuw leven. Een deel van de gouden stralen bleek niet origineel. Nu die weg zijn, komt de duif beter tot haar recht.
Al bij al is het centrale paneel in goede staat. Hier en daar ontbreekt de originele schildering van Van Eyck. De restaurateurs onderzoeken hoe ze die tekorten kunnen invullen. Het gaat om een verdwenen boom en een stuk van een gebouw. Om dat zo goed mogelijk te doen, werken ze samen met stadsarcheologen en historici en maken ze computermodellen die ze voorleggen aan internationale deskundigen. De hele restauratie van die panelen moet nog dit jaar klaar zijn.
