Visionair plan: bouw energie-eilanden als stekkerdoos voor windmolenparken op zee
In de Noordzee worden acht tot tien ‘energie-eilanden’ gebouwd die gaan dienen als stekkerdoos voor windmolenparken. Dat staat in plannen die netbeheerders in Nederland, Duitsland en Denemarken en de Rotterdamse haven hebben gepresenteerd.
Het aanleggen van energie-eilanden is volgens de bedrijven noodzakelijk voor Nederland en de andere landen rond de Noordzee om de klimaatdoelen te halen én betaalbaar te houden. In de klimaatplannen is een grote rol weggelegd voor windparken op zee. Die worden steeds verder van de kust gebouwd. Dat maakt het lastiger en duurder om de stroom naar land te transporteren. Kunstmatige eilanden op de Noordzee moeten de windparken daarom met elkaar en de omringende landen gaan verbinden.
“Zo zijn minder kabels nodig en kunnen we efficiënt groene stroom uitwisselen. Want in de toekomst hebben we geen kolencentrales meer, terwijl er altijd wel plaatsen zijn waar het niet waait en de zon niet schijnt’’, zegt topvrouw Manon van Beek van TenneT, de beheerder van het hoogspanningsnet in Nederland en delen van Duitsland.
Het is de bedoeling dat op de eilanden ook fabrieken worden gebouwd waar elektriciteit in waterstof wordt omgezet. In die vorm kan het worden opgeslagen om pieken en dalen in de energievoorziening op te vangen. Voor het transport van dat groene gas kunnen volgens Gasunie deels bestaande gasleidingen worden gebruikt.
Eilandenweb
Het klinkt futuristisch, een web van energie-eilanden. Maar technisch, economisch én juridisch is het in elk geval haalbaar om het te bouwen, zo blijkt uit onderzoeken van het North Sea Wind Power Hub consortium. Daarin werken TenneT en Gasunie samen met het Havenbedrijf Rotterdam en de Deense netbeheerder Energinet.
Aanvankelijk hadden de partijen hun zinnen gezet op één groot energie-eiland middenin de Noordzee. Dat zou niet alleen kunnen functioneren als stopcontact op zee. Ingenieurs en waterbouwers droomden al hardop over een multifunctioneel eiland met een grote waterstoffabriek en haven van waaruit tankers waterstof de wereld over vervoeren. En waarom zou je daar niet meteen een getijdenstroomcentrale, zeewierboerderijen of zelfs een nieuwe luchthaven bouwen?
Visionaire ideeën, maar volgens het windhubconsortium voorlopig onhaalbaar. “Onze plannen voor een reeks kleinere eilanden zijn nog steeds vergelijkbaar met een man op de maan zetten, maar behapbaarder dan één groot eiland”, zegt vicepresident Hans Coenen van Gasunie. “Voor ons als netbeheerders zouden de extra functies van één groot eiland niet opwegen tegen de nadelen. Bij de aanleg van een groot eiland zouden zoveel landen en partijen betrokken zijn, dat het te lang gaat duren. De impact op het milieu en de risico's zouden groot zijn. Met een net van kleinere eilanden kunnen we stapsgewijs, en dus sneller, aan de slag.”
Boorplatforms
Voor de eilanden zijn drie basisontwerpen gemaakt: zandeilanden, caisson-eilanden (afgezonken bakken gevuld met zand) en platformen op palen. Het is niet de bedoeling om bestaande boorplatforms te verbouwen, zegt Coenen. “Wij denken een factor tien tot honderd groter.” De ideale capaciteit per eiland zou 10 tot 15 gigawatt zijn - genoeg om 5,5 tot 8 miljoen huishoudens van stroom te voorzien.
Welk ontwerp wordt gekozen, hangt af van de locatie. Onder meer de diepte en golfslag spelen daarbij een rol. Een platformeiland kan volgens de onderzoekers in drie jaar gebouwd worden, een zandeiland neemt waarschijnlijk zo'n acht jaar in beslag. Los van de voorbereidingen, zoals vergunningen en aanbestedingsprocedures, die enkele jaren in beslag zullen nemen.
De initiatiefnemers zijn alvast optimistisch. Windmolenparkbouwers als Eneco, Vattenfall en Shell staan volgens hen ook te trappelen. Ze denken dat het eerste energie-eiland begin jaren 30 af kan zijn. Detail: de politiek moet wel eerst nog akkoord gaan. TenneT-topvrouw Manon van Beek roept overheden in Nederland, Duitsland, Denemarken en de Europese Commissie op om snel met de eilandplannen aan de slag te gaan. “Met alle plannen voor windparken staan we voor enorme netuitbreidingen. Daarom moeten we nu met een net op zee beginnen, anders zijn we te laat.”
Kostenplaatje
In het nieuwe Deense regeerakkoord staat dat er een windhub op zee zal komen. In het Nederlandse Klimaatakkoord worden kunstmatige eilanden genoemd ‘met het oog op een kosteneffectieve inpassing van meer wind op zee.’ Wat het web van energie-eilanden gaat kosten, kunnen of willen de initiatiefnemers nog niet zeggen. “Het wordt in elk geval 30 tot 40 procent goedkoper dan wanneer verafgelegen windparken hun stroom via kabels gaan leveren aan slechts één land”, zegt manager Michiel Müller van het consortium.
Voor de aanleg zal waarschijnlijk wel overheidssubsidie nodig zijn, zegt hij. “Maar dat is nu ook het geval met de kabels naar windparken op zee. De windmolens zelf worden tegenwoordig zonder subsidie gebouwd, en dat zal zo blijven.”
De partijen gaan ervan uit dat Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk op termijn ook aanhaken, zelfs na een brexit. “We zijn al met ze in gesprek. We vormen nu eenmaal één energiemarkt, met elkaar verbonden door kabels en pijpleidingen. We blijven van elkaar afhankelijk.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Spaargids.be
Dit is wat je jaarlijks uitspaart door elke dag boterhammen mee te nemen naar je werk
-
KIJK. Ingestorte wegen en vliegveld onder water: noodweer zorgt voor zware overstromingen in Dubai
De Verenigde Arabische Emiraten kampen met overstromingen in grote delen van het land. Zware regenval en windstoten liggen aan de oorzaak van die overstromingen. Onder andere in delen van Dubai zijn hulpdiensten uitgerukt vanwege ondergelopen wegen. Er wordt gevraagd weg te blijven van stranden en valleien. Ook andere Golfstaten hebben te maken met noodweer. In buurland Oman zijn de afgelopen dagen minstens achttien mensen om het leven gekomen. -
WEERBERICHT. “We geraken niet echt verlost van de buien”
Ook deze week moeten we vrede nemen met regen en koud weer. “In de kempen kan het van maandag op dinsdag zelfs tot -1 graden worden”, zegt onze weerman David Dehenauw. Naar het weekend toe zou het wel iets warmer worden. “Vanaf eind volgende week gaan de temperaturen tot 15 of 16 graden.” Buien blijven wel mogelijk. -
-
OPROEP. HLN zoekt mensen die zichzelf een ‘medisch wonder’ kunnen noemen
-
HLN Shop
“Gekookt zijn ze vaak echt niet lekker”: Pascale Naessens verklapt hoe je groenten wél smakelijk op je bord krijgt
Kookboekenauteur en keramiste Pascale Naessens (54) houdt van creëren. In plaats van vroeger werk heruit te geven, verschijnt nu haar eerste compilatie met de beste groenterecepten. Het eerste in een serie van vijf themaboeken waarvan het volgende helemaal rond desserts zal draaien. HLN Shop zette zich rond de tafel met de chef voor een gesprek: “Ik wil dat mensen plezier vinden in het bereiden van groenten, dat het leuk en lekker is.” -
Angelique Van Ombergen, een zeldzame vrouwelijke ruimteonderzoekster: “Het vraagt veel mentale ruimte”
De Vlaamse ruimtevaartonderzoekster Angelique Van Ombergen is een jonge vrouw in de mannelijke wereld van de wetenschap. In het nieuwe Canvas-programma ‘Zij Hen Wij’ legt ze de struggles bloot die dat elke dag geeft. Zeker nu ze ook mama van twee kinderen is, vertelt ze ons. “In internationale settings kan ik niet mezelf zijn.” -
KIJK. 5.500 jaar oude skeletten die in Frankrijk opgegraven zijn, blijken van vrouwen die brutaal aan einde kwamen
-
PREMIUM
Van ‘mooi weer’-wolken tot cirrostratus: meteoroloog onthult met welke wolken je zelf het weer voorspelt
-
PREMIUM
Steeds meer koraalriffen verbleken door klimaatopwarming: welke gevolgen heeft dat voor ons?
Al maandenlang zijn de oceanen wereldwijd ongezien warm. In heel wat tropische regio’s gaat het om 2 tot 4°C boven de normale watertemperaturen. Dat is nefast voor koraalriffen die hierdoor massaal verbleken. Maar wat is koraalverbleking precies? Hebben de riffen nog een toekomst? En welke impact zou het op ons hebben als ze zouden verdwijnen door de klimaatopwarming? Klimatoloog Samuel Helsen legt uit. “De impact is niet alleen ecologisch, maar ook economisch.” -
Voor en na: NASA toont met satellietbeelden impact van zwaarste overstromingen ooit in Dubai
Ongewoon hevige regenval zette vorige week delen van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) onder water. Op één dag tijd viel er evenveel regen als normaal gesproken in een heel jaar valt in het doorgaans kurkdroge land. -
PREMIUMHLN legt uit
▶ Mogelijk eerste sterfgevallen door eten van vlees van ‘zombieherten’: om welke ziekte gaat het en wat is het risico voor ons?
16 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerMaarten Waegemans
An Vanden Bossche
Yvan Lindekens
Yves Steenssens
Ronny Ooijen