De kroniek van een bewogen Vlaamse feestdag: "De realiteit overtrof de fictie"

Deze Vlaamse feestdag kondigde zich op voorhand al enigszins in mineur aan. Er is namelijk nog altijd geen zicht op de vorming van een nieuwe Vlaamse regering, ruim 6 weken na de verkiezingen. Het is nog nooit eerder gebeurd dat er op de 11e juli zelfs nog geen echt begin gemaakt is van onderhandelingen voor een Vlaamse regering. En het ziet er niet naar uit dat er vlug een doorbraak zal komen.

Dan was er ook de figuur van Vlaams Parlementsvoorzitter Kris Van Dijck, die vorige week betrapt werd op rijden onder invloed. Daarover ontstond de voorbije dagen commotie, al lag dat intussen achter de rug. Van Dijck kwam er tijdens zijn 11 julitoespraak in het Brusselse stadhuis nog even op terug met andermaal excuses.

En net op het moment van de speech - wat een belangrijk moment voor de nieuwe Parlementsvoorzitter had moeten worden - loopt een nieuw verhaal binnen. 

Volgens P-magazine zou Van Dijck uitkeringsfraude hebben gepleegd met een escortdame. Het onbevestigde nieuws dringt meteen door op het Brusselse stadhuis. "De smartphones begonnen af te gaan op het moment dat Van Dijck op het podium stond. Iedereen keek naar mekaar "Wat is hier aan het gebeuren?" Er ontstond onrust", vertelt VRT-journalist Pieterjan De Smedt in "Terzake".

"Toen kwam Pol Van Den Driessche binnen in de zaal, de communicatieadviseur van de partij. Ik zag zijn blik en ik wist hoe laat het was. Hier was een groot probleem. Men heeft dan zo snel mogelijk Kris Van Dijck in afzondering gebracht. Er is een foto waarop je Van Dijck verslagen op een bankje ziet zitten. Toen kwam er een soort crisisberaad, alle geplande interviews werden geannuleerd en Van Dijck verliet via een achteruitgang het stadhuis. Er hing een heel vreemde sfeer. De realiteit overtrof de fictie."

(lees verder onder foto en video)

Bij de top van de N-VA komt er een crisisvergadering, ook telefonisch met voorzitter Bart De Wever die momenteel in Colombia is. Twee uur lang is er radiostilte. Dan komt Kris Van Dijck zelf met een schriftelijke verklaring en kondigt hij zijn ontslag aan. In zijn verklaring geeft Van Dijck toe dat hij fouten heeft gemaakt in zijn leven, maar hij voegt er meteen aan toe dat de aantijgingen in P-magazine niet kloppen. "Ik heb nooit iets gedaan dat tegen de wet ingaat", klinkt het.

"Uit goede bron hebben wij vernomen dat Kris Van Dijck inderdaad 5 jaar geleden een relatie heeft gehad met een prostituee en dat hij geprobeerd heeft om die dame financieel te helpen", zegt VRT-journaliste Goedele Devroy in "Het Journaal". "Maar Van Dijck ontkent ten stelligste dat hij daarbij iets onwettigs zou gedaan hebben."

Van Dijck ontkent dus illegale praktijken. "En er komen nog wel politici in aanraking met prostitutie op zich. Maar in de Vlaamse journalistieke cultuur wordt daar niet over geschreven. Men beschouwt dat als een privézaak", weet VRT-journalist Pieterjan De Smedt. Maar voor de financiële hulp voor de escortdame in kwestie heeft Van Dijck destijds kennelijk wel gemaild naar toenmalig minister van Werk Kris Peeters (CD&V). "En daar ruikt het naar een soort voorkeursbehandeling", aldus De Smedt. "Van Dijck vraagt namelijk aan Peeters of er "enige spoed" kan zijn in de procedure voor de uitkering." Voormalig minister Peeters benadrukt dat er van zijn kant "geen inhoudelijke tussenkomst" is geweest.

"Of Kris Van Dijck nu iets onwettigs gedaan heeft of niet, een parlementsvoorzitter heeft een voorbeeldfunctie. En twee smeuïge verhalen op een week tijd, dat is echt wel te veel. Als het alleen nog maar over je persoon gaat, kan je je functie niet meer vervullen", stelt Goedele Devroy.

Lees verder onder de analyse van VRT-journaliste Goedele Devroy in "Het Journaal" en van Pieterjan De Smedt in "Terzake": 

Na amper drie weken in functie verdwijnt Kris Van Dijck dus als (tijdelijk) voorzitter van het Vlaams Parlement. Hij blijft wel gewoon lid van het parlement. De taak van parlementsvoorzitter wordt nu voor even overgenomen door Filip Dewinter (Vlaams Belang), want hij is de eerste ondervoorzitter.

Dewinter heeft voor morgen al meteen het Bureau van het Vlaams Parlement bijeengeroepen. Daar zal de N-VA een nieuwe kandidaat-voorzitter voordragen, als grootste partij van het Vlaams Parlement hebben zij recht op die functie.

Wie het wordt, weten we nog niet. Die nieuwe persoon moet dan wel nog op een plenaire zitting van het parlement - wellicht volgende week - door een meerderheid van de parlementsleden worden goedgekeurd. Voor alle duidelijkheid: het gaat sowieso om een tijdelijk voorzitterschap, want de functie van parlementsvoorzitter maakt deel uit van de regeringsonderhandelingen. 

Hoe dan ook is deze kwestie een lastig verhaal voor de N-VA. "Die partij deelt in de imagoschade", zegt Goedele Devroy. "Ik denk dat voorzitter Bart De Wever wel eens goed gevloekt zal hebben vanmiddag."

"De mensen willen dat er oplossingen komen voor migratie, onderwijs, wachtlijsten in de zorg. Maar tot nu toe gaat het vooral over dit soort zaken. Dit doet echt geen deugd, ook niet aan de N-VA. En dat weet de partij zelf maar al te goed", vult Pieterjan De Smedt aan.

Van partijvoorzitter Bart De Wever is er nog geen officiële reactie op het gebeuren. Vanuit Colombia heeft De Wever op zijn Facebookpagina wel een foto geplaatst waarop hij poseert met een Vlaams vlaggetje, met daarbij in het Spaans de boodschap "een gelukkige 11e juli".