'Ik heb grondige consultaties gedaan om te kijken welke coalitie in Vlaanderen mogelijk zou zijn', zei De Wever. 'Het is een publiek geheim dat ik ook heb getracht de uitslag van de verkiezingen te respecteren. Er is eigenlijk maar een echte winnaar in Vlaanderen. De eerste opdracht was te kijken of het signaal van de kiezer vertaald kon worden. Een coalitie met Vlaams Belang bleek onmogelijk. Ik ben ervan overtuigd dat dat onveranderlijk is. Vlaanderen kan natuurlijk niet onbestuurbaar blijven. Dat is geen optie voor de N-VA. Dan moet men op zoek naar de meest samenhangende meerderheid. De conclusie is dat een Zweedse coalitie de meeste samenhang heeft.'

Op basis van vele gesprekken met de partijen heeft De Wever een synthese nota opgemaakt die de basis zal vormen van de komende onderhandelingen. 'Ik ben verheugd dat Open VLD en CD&V positief hebben gereageerd en op basis van die nota de onderhandelingen willen aanvatten. Daarmee is mijn opdracht van informateur succesvol beëindigd. Ik geef de scepter door aan Jan Jambon, die minister-president zal worden als de gesprekken slagen.'

Dat De Wever toch geen minister-president wordt, wijt hij in de eerste plaats aan de verkiezingsuitslag. 'We hebben de verkiezingen helaas verloren. We moeten ons als partij aanpassen aan de omstandigheden en dat noopt ons tot beslissingen in de casting.'

Wel blijft De Wever federaal onderhandelaar.

Formateur Jambon

Formateur Jambon liet weten dat de onderhandelingen morgen van start zullen gaan. 'De startnota is een sterk uitgangspunt voor een sterk regeerakkoord', zei hij. In N-VA-kringen is te horen dat er binnen twee tot drie weken een akkoord mogelijk moet zijn.

Als voorbeeld kijkt hij naar Nederland en de Scandinavische landen. 'De drempels in de welvaartsstaat moeten hoger voor nieuwkomers', zei Jambon, die ook voor een warm Vlaanderen pleitte. 'Het sociaal beleid moet sterker en selectiever zijn. We willen excellentie in het onderwijs, en de werkzaamheidsgraad willen we optrekken naar tachtig procent. Ook op het vlak van innovatie moet Vlaanderen koploper worden.'

Hij bedankte Open VLD en CD&V om op basis van de startnota onderhandelingen op te starten. 'Het is voor mij een heel grote eer dat ik als formateur deze onderhandelingen in goede banen mag leiden.'

Partijbureau

Op het partijbureau van N-VA vanmorgen had Bart De Wever zijn keuze voor een Vlaamse regering met CD&V en Open VLD al verdedigd. Hij zei er dat een coalitie met CD&V en Open VLD de enige realistische keuze is, omdat een meerderheid met Open VLD en SP.A te weinig zetels heeft. Het Vlaams Belang is volgens De Wever geen bestuurspartij gebleken tijdens de onderhandelingen.

Volgens het persbureau Belga zei De Wever ook dat hij niet langer kon wachten op de federale formatie en dat hij de link met die formatie heeft losgelaten. Er is volgens hem sinds de verkiezingen geen relevant gesprek geweest op het federale niveau. 'Ik heb waardering voor de mensen die federaal het veld zijn ingestuurd en die hun best doen om daar vorderingen te maken, maar er is weinig of geen reële vooruitgang te melden', verklaarde De Wever. 'Dat noopt ons ook de Vlaamse formatie nu in gang te steken. Een koppeling van beide formaties zou ons op de zeer lange baan brengen, wat niet wenselijk is voor Vlaanderen als bestuursniveau.

In 2024 wil de voorzitter van de N-VA met het goed bestuur van Vlaanderen als belangrijkste troef naar de kiezer trekken. De startnota wordt nadrukkelijk gepresenteerd als een basis voor de formatie. Binnen de partij wordt aangegeven dat de tekst niet te nemen of te laten is voor CD&V en Open VLD.