Billie Eilish, de piepjonge bijna-superster die op de Main Stage van Pukkelpop staat

‘I’m that bad type / Make your mama sad type / Make your girlfriend mad type / Might seduce your dad type.’ De teksten van Billie Eilish verwacht je niet bepaald van een zeventienjarig meisje. En precies dat maakt de jonge popsensatie anders dan haar bubblegum-concullega’s.

Foo Fighters-frontman Dave Grohl vergelijkt haar authenticiteit met die van Kurt Cobain in 1991. “De connectie die ze maakt met haar publiek voelde ik destijds ook bij Nirvana. Voor mij is ze het bewijs dat rock-’n-roll niet dood is. En dan maakt het niet uit welke instrumenten ze daarvoor gebruikt.”

Instrumenten zijn dan ook de verpakking, haar authenticiteit zit binnenin. Niet zelden legt ze haar ziel op tafel, schrijft ze poëtisch over depressie en wanhoop, en flirt ze zelfs met zelf­doding. En dat doet sommigen dan weer denken aan de Amerikaanse schrijfster Sylvia Plath. Op het internet circuleren al tientallen quizjes: van wie de quote, Billie of Sylvia?

Allicht ingegeven door de thematiek mocht Billie Eilish een nummer schrijven voor de Netflix-reeks 13 Reasons Why. Begin dit jaar vroeg regisseur Alfonso Cuarón haar om een song te inspireren op zijn film Roma. En pas in maart verscheen haar eerste volwaardige album, When We All Fall Asleep, Where Do We Go? Onze muziekman schreef daarover: ‘De 17-jarige Billie Eilish laat een frisse wind door het poplandschap waaien. Evenzeer valt ze ten prooi aan het soort besluiteloosheid dat eigen is aan de puberteit.’

De hitsingle ‘Bad Guy’ werd nog maar pas opnieuw uitgebracht, in duet met Billie’s jeugdidool Justin Bieber.

Maar vanwaar komt dat meisje, met zo’n rijke, doch donkere bagage?

Een song met koekjesgeur

Billie Eilish Pirate Baird O’Connell, zo luidt haar volledige naam, wordt op 18 december 2001 geboren in Los Angeles als kind van kunstzinnige ouders. Ze krijgt les aan huis en haalt op haar vijftiende het diploma dat equivalent is aan de middelbare school. Ze is geïnteresseerd in fotografie, doet aan ballet en sluit later aan bij een hedendaags dansgezelschap. Maar ze is ook een gevoelig en onrustig meisje.

Zo lijdt Billie Eilish aan synesthesie, een aandoening waardoor zintuigen elkaar kunnen overlappen. Ze ervaart mensen of muziek als kleuren en vormen. Het nummer ‘Bad Guy’ bijvoorbeeld, beschrijft ze als “geel, maar ook rood, en het nummer zeven. Het is niet heet, maar warm, zoals een oven. En het ruikt naar koekjes.”

Ze krijgt ook al vroeg de diagnose tourettesyndroom, kampt met extreme verlatingsangst en slaapt tot haar tiende bij haar ouders in bed. Haar angsten zijn alleen maar toegenomen: ze is bang van diep water, donkere plaatsen en monsters onder haar bed. Nog steeds bezoekt ze regelmatig dezelfde kinderarts, als enige tiener in een wachtzaal vol kleuters.

Niet lachen

Tegelijk is muziek altijd en overal aanwezig. Moeder Maggie Baird leert haar zoon en dochter de basis van het songschrijven, en als ze vier jaar is verzint Billie haar eerste liedje op een ukelele. Op haar achtste wordt ze lid van het prestigieuze kinderkoor van Los Angeles. Maar op haar vijftiende verandert alles. Haar oudere broer Finneas zit dan al een tijdje in een band en schuift wat ongebruikte nummers door naar zijn jongere zus. Zij neemt ‘Ocean Eyes’ mee naar haar dansleraar, die haar helpt met het maken van een gepaste choreografie.

Wanneer Billie en Finneas het nummer uiteindelijk met een eenvoudige iMac opnemen in zijn slaapkamer, plaatsen ze de track eind 2015 op muziekplatform SoundCloud. Een jaar later wordt de dromerige ballade opgepikt door Interscope Records, het label van onder anderen Lana Del Rey, Lady Gaga en Kendrick Lamar. In 2017 brengen ze haar eerste ep uit, Don’t Smile at Me. Haar carrière is gelanceerd.

Kannibalen

Ironisch genoeg: op datzelfde moment krijgt Billie Eilish een zware depressie, wanneer ze moet stoppen met dansen omdat ze de groeischijf in haar heup scheurt.

“Dat heeft me in een zwart gat geduwd”, vertelde ze vorige week voor het eerst, in muziekblad Rolling Stone. “Ik ben zelfs door een zware, zelfbeschadigende fase gegaan. Ik had het gevoel dat ik het verdiende om pijn te hebben. Ik was radeloos en verward, dertien tot zestien was erg ruw. Maar de laatste tijd ben ik nog geen minuut depressief geweest. Zeventien is waarschijnlijk het beste jaar van mijn leven.”

Al geeft ze een paar weken later aan dezelfde journalist toe dat ze het een beetje overdreven heeft. Want in feite kampt de jonge ster nog steeds met constante angstaanvallen. “Onlangs had ik een week lang elke nacht zo’n aanval en lag ik uren te huilen in mijn bed. Plots zag ik de tournee niet meer zitten. Er komt ook geen einde aan. Het was maar een week, maar het voelde als een jaar.”

Om er mentaal weer bovenop te komen, vond ze een remedie in paardrijden.

‘Lichamelijke dysmorfie’

Die gezondheidsissues raakt ze vaak aan, maar verwoordt ze zelden zo openlijk als in dat recente interview. Meestel verwerkt ze haar demonen en donkere gedachten in haar nummers, zoals ‘Bury a Friend’, een sonische nachtmerrie over kannibalen, of in video’s als ‘When the Party’s Over’, waarin ze zwarte inkt huilt zoals in een Japanse horrorfilm.

En ook haar uiterlijk is een pijnpunt, vindt ze zelf. Haar stijl is baggy, soms zelfs slecht passend. Maar, zo verklaart ze in een reclame van Calvin Klein, “zo kan niemand een mening hebben over wat eronder zit. Niemand kan zeggen ‘ze is volslank’ of ‘ze heeft een dikke kont’. Niemand weet het.”

Die houding heeft ze zichzelf aangeleerd na een traumatische periode in het dansgezelschap, wat ze ‘het hoogtepunt van haar lichamelijke dysmorfie’ noemt. “Ik kon gewoon niet in de spiegel kijken. Als ik er nu over nadenk, was ik toen écht niet oké met wie ik toen was.”

Littekens

Dat Billie Eilish nog niet onder haar mentale gezondheid is gezwicht, heeft ze te danken aan haar familie. Tijdens haar eerste tournee in 2017, is de karavaan een echte family affair, met een hotelbudget van 100 dollar per nacht dat het gezin O’Connell telkens spendeert aan één familiekamer. Haar crew is vandaag uitgebreid van één manager tot een ploeg van 37, inclusief vader, moeder en broer. En hoewel haar broer intussen het nest heeft verlaten, blijft de slaapkamerstudio op de vertrouwde plek.

Vader Patrick O’Connell vat het als volgt: “Ze hebben haar tienerjaren afgepakt. En hoewel dit allemaal behoorlijk wonderbaarlijk en buitengewoon is geweest, proberen we een buffer te zijn tussen Billie en de vraatzuchtige industrie. Omdat het anders té veel is.”

Natuurlijk voelt ze druk, zei ze eerder in De Morgen. “Maar ik denk bewust niet na over wat er de laatste tijd met me gebeurt. Niet dat het me niet kan schelen. Alleen wíl ik het niet beseffen. Als je weet dat ongelooflijk veel mensen opeens iets om je geven, kun je vreemde dingen gaan doen. Je wordt raar. Je wordt gek.”

Dat heeft ze al meegemaakt. En precies dat is ook haar focus, voor die mensen wil ze het doen. “Soms zie ik meisjes op mijn shows met littekens op hun armen en dat breekt mijn hart”, zei ze in Rolling Stone. “Zelf heb ik geen littekens meer, omdat het zo lang geleden is. Maar ik heb tegen een paar van hen gezegd: ‘Wees gewoon aardig voor jezelf.’ Omdat ik het weet. Ik was een van hen.”

Maar of ú nu ook houdt van haar muziek of niet, dat kan haar geen enkele fuck schelen.

Duh.