Londen schrapt ‘onmiddellijk’ vrij verkeer van personen bij harde brexit
De regering van de Britse premier Boris Johnson wil ‘onmiddellijk’ een einde maken aan het vrije verkeer van personen indien het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder echtscheidingsakkoord uit de Europese Unie zou stappen. Dat heeft Downing Street maandag aangegeven.
“Het vrije verkeer zoals het vandaag bestaat, zal ten einde komen op 31 oktober wanneer het Verenigd Koninkrijk de EU verlaat”, zei een woordvoerster. “We zullen bijvoorbeeld meteen veel strengere regels op vlak van criminaliteit invoeren voor mensen die het VK binnenkomen”, zo verduidelijkte de woordvoerster, die er ook aan herinnerde dat Johnson een puntensysteem naar Australisch model blijft nastreven.
Dankzij het vrije verkeer van personen kunnen onderdanen van EU-lidstaten gedurende maximaal drie maanden verblijven in een andere lidstaat. Ze mogen zich ook voor langere tijd in het land vestigen op voorwaarde dat ze werk hebben of over voldoende bestaansmiddelen beschikken. Wie vijf jaar lang legaal in een andere lidstaat woont, verwerft een duurzaam verblijfsrecht.
Overgangsperiode
In het echtscheidingsakkoord dat Johnson’s voorganger Theresa May met de EU had onderhandeld, zat een overgangsperiode tot eind 2020 waarin het vrije verkeer van personen en de rest van de Europese wetgeving onverkort van kracht zou blijven in het VK. Het akkoord is echter al driemaal verworpen in het Britse parlement en Johnson wil nu de EU desnoods zonder akkoord verlaten.
May dacht er ook aan om zelfs in een scenario zonder echtscheidingsakkoord en overgangsperiode het vrije verkeer nog tijdelijk te behouden. Ook circuleerde het idee om EU-onderdanen nog drie maanden lang vrij te laten verblijven in het Verenigd Koninkrijk alvorens ze een aanvraag voor een langer verblijf zouden moeten indienen. Die opties zijn door Johnson dus echter van tafel geveegd.
The3million, de vereniging die de belangen van de zowat 3,6 miljoen EU-onderdanen in het Verenigd Koninkrijk verdedigt, is ontzet over de aankondiging van Downing Street. “Dit is onverantwoord en opent de deur naar veralgemeende discriminatie”, zo tweette de organisatie.
Volgens de Britse regering hadden eind juli al meer dan één miljoen EU-onderdanen de status van ‘permanent ingezetene’ verkregen. Zij zullen ook na de brexit aan de andere kant van het Kanaal kunnen blijven wonen. Andere EU-onderdanen die al in het VK wonen, kunnen nog steeds een verblijfsrecht aanvragen.
‘EU-leiders zullen bijdraaien’
Eerder vandaag had eerste minister Johnson aangegeven te verwachten dat de EU-leiders nog wel zullen bijdraaien. Tijdens zijn eerste buitenlandse reis als Brits premier hoopt Boris Johnson later deze week Duits bondskanselier Angela Merkel en Frans president Emmanuel Macron te overtuigen “een compromis te sluiten” over de brexit. Hoewel de EU tot nu toe geen trek heeft in nieuwe onderhandelingen over de scheidingsvoorwaarden, zegt Johnson ervan uit te gaan dat dit nog zal veranderen.
“Wij zijn klaar om uit de EU te stappen op 31 oktober, deal of geen deal”, aldus de conservatieve leider. Uit uitgelekte noodplannen blijkt dat de Britse regering rekening houdt met een worstcasescenario, waarin na een brexit zonder afspraken met de EU maandenlange verstoringen in de havens zullen ontstaan, met mogelijke tekorten aan voedsel en medicijnen tot gevolg.
“Onze vrienden en partners aan de andere kant van het Kanaal vertonen wat onwil om hun opstelling te veranderen. Dat mag, ik vertrouw erop dat ze dat nog wel doen”, aldus Johnson. Hij ontmoet Merkel woensdag in Berlijn en Macron een dag later in Parijs.