Na vijf jaar toch ontslag voor agent die zwarte New Yorker in dodelijke wurggreep hield
Na vijf jaar wachten heeft de familie van de zwarte New Yorker Eric Garner eindelijk een vorm van genoegdoening gekregen. De witte agent die Garner in 2014 op straat in een wurggreep hield en diens dood veroorzaakte, is maandag door de hoogste politiebaas ontslagen.
Met het ontslag van agent Daniel Pantaleo komt er een einde aan een zaak die wereldwijd veel aandacht kreeg. De beelden van Garner, roepend op de grond ‘Ik krijg geen adem’, werden een symbool van de Black Lives Matter-beweging die strijdt tegen buitensporig politiegeweld tegen zwarte Amerikanen.
Burgemeester Bill de Blasio juichte het ontslag toe, evenals Garners familie. “Gerechtigheid is geschied”, aldus de burgemeester. Een dochter van Garner, Emerald, bedankte de politiebaas. Ze zei dat hij “het juiste had gedaan”.
Dat Pantaleo pas na vijf jaar moet boeten voor zijn optreden, geeft aan hoe moeilijk het in de praktijk is in de VS om agenten aan te pakken voor hun omstreden optredens. De Blasio, een Democratische presidentskandidaat, de politietop en het OM werden jarenlang bekritiseerd dat de agent niet werd vervolgd of de laan uitgestuurd. Pantaleo probeerde Garner (43) indertijd te arresteren omdat hij ervan werd verdacht losse sigaretten te verkopen op straat.
Verboden middel
Hoewel Pantaleo hierbij een verboden middel gebruikte, de wurggreep, weigerde een jury in 2014 hem aan te klagen. Ook federale aanklagers stelden hem niet in staat van beschuldiging omdat er volgens hen niet genoeg bewijs was voor zijn schuld. De advocaten van de agent betoogden dat hij technisch gezien geen gebruik maakte van de verboden wurggreep en dat hij Garner slechts wilde bedwingen. In 2015 besloot het stadsbestuur de zaak te schikken met Garners familie, voor 5,3 miljoen euro, om een rechtszaak te voorkomen.
‘Roekeloos’
De bestraffing van de agent kwam echter weer in zicht nadat begin deze maand, na een intern onderzoek van het politiekorps, werd aanbevolen Pantaleo te ontslaan. Volgens de ‘rechter’ van het korps handelde de agent ‘roekeloos’ toen hij Garner in een wurggreep hield.
Uit een autopsie was gebleken dat Garners dood werd veroorzaakt door de wurggreep, maar dat zijn zwaarlijvigheid en hoge bloeddruk bijdroegen aan zijn overlijden. De agent, die in de afgelopen jaren administratief werk moest doen, werd na dit onderzoek met onbetaald verlof gestuurd.
De New Yorkse politiebaas James O’Neill besloot maandag, tot woede van de politiebond, de aanbeveling over te nemen om Pantaleo te ontslaan. Hij noemde Garners dood “een tragedie” die gevolgen moest hebben. Volgens de politiebaas, die in 2016 aantrad, handelde Pantaleo bij de arrestatie volgens het boekje, tot het moment dat hij de wurggreep gebruikte.
Veiligheid op het spel
O’Neill: “Iedere keer als ik de video weer zag, zei ik, doelend op Garner die zich tegen zijn arrestatie verzette: ‘Doe het niet, werk mee’. Tegen agent Pantaleo zei ik: ‘Doe dat niet’.” De politiechef, die meer dan dertig jaar bij de politie werkt, zei dat hij ook meeleefde met de agent. O’Neill: “Dat had ik ook kunnen zijn. Ik had mogelijk ook dezelfde fouten kunnen maken.”
De baas van de politiebond, Patrick Lynch, zei echter meteen dat O’Neill met het ontslag zijn duizenden agenten in de steek had gelaten. “Wij zullen ons houden aan de eed die die wij hebben gezworen”, aldus Lynch. “Maar wij zullen dat niet doen door onnodig onze carrière en veiligheid op het spel te zetten.”