Vlamingen zoeken vaker hulp om te stoppen met roken: "Met begeleiding dubbel zoveel kans op slagen"
Steeds meer Vlamingen willen af van de sigaret. Dat is zowel af te leiden uit het aantal mensen dat contact opneemt met Tabakstop, een initiatief van de Stichting tegen Kanker, als uit het aantal terugbetalingen voor consultaties bij tabacologen. Maar de overheid moet er nog meer middelen voor vrijmaken, vindt de Stichting tegen Kanker.
1 op de 5 Vlamingen rookt. Dat blijkt uit de rookenquête van de Stichting tegen Kanker uit 2018. En 1 op de 5 daarvan geeft aan niet te willen stoppen met roken. Maar de helft wil wel binnen het jaar volledig stoppen.
Wie wil stoppen, kan dat in één keer doen. Maar dat vergt heel veel karakter, en het slaagpercentage is laag. Wie begeleiding zoekt, verdubbelt of verviervoudigt zijn of haar kansen. Andere opties zijn medicatie, nicotinepleisters of professionele hulp. Bijvoorbeeld van een tabacoloog. Dat is een arts, psycholoog of andere gezondheidsprofessional die een extra opleiding heeft gevolgd om rokers te begeleiden om te stoppen. Vooral die begeleiding wint aan populariteit en levert dus een grotere successcore op.
Financieel duwtje in de rug
Omdat roken ongezond is en het de maatschappij veel geld kost, zijn er initiatieven om roken te ontmoedigen en rokers te doen stoppen. De overheid speelt daarin de belangrijkste rol door het terugbetalen van rookstopbegeleiding en medicatie.
De methode die elk jaar het meest aan succes wint, is de rookstopbegeleiding door medische professionals. Die sessies worden sinds 2017 voor een groot deel vergoed door de Vlaamse Overheid, afhankelijk van de soort begeleiding en de persoonlijke situatie van de persoon. Daarvoor was het een federale bevoegdheid en werden rookstopbegeleidingen bij alle artsen deels terugbetaald. Nu worden enkel nog consultaties bij de erkende tabacologen voor de helft vergoed. Die erkende tabacologen hebben daarvoor een speciale opleiding gevolgd.
Uit cijfers van 2012 tot en met 2016, van het Riziv, is alvast een positieve evolutie zichtbaar in het aantal Vlamingen dat professionele hulp zoekt om te stoppen met roken.
Ook vanaf 2017, wanneer de begeleiding van rokers die willen stoppen Vlaamse materie werd, is die positieve evolutie zichtbaar. De eerste drie maanden van dit jaar lieten al 4.763 rokers zich begeleiden in 7.741 consultaties. Vergeleken met de eerste drie maanden van 2018 en 2017, is dat een spectaculaire stijging.
14.000 tabaksdoden
“Elk jaar sterven 7 miljoen mensen aan de gevolgen van roken. In België zijn dat er ongeveer 14.000”. Die sombere boodschap staat te lezen op de website van de Stichting tegen Kanker. Sinds 2004 probeert de stichting met 'Tabakstop' dat aantal doden naar beneden te krijgen. "Onze missie zal pas geslaagd zijn als we een rookvrije samenleving krijgen", zegt Suzanne Gabriëls, manager tabakspreventie.
Tabakstop werkt samen met 30 tabacologen die klaarstaan om rokers te informeren of te begeleiden om de sigaret af te zweren. Ze doen dat met persoonlijke coaching, waarbij rokers in acht telefonische sessies begeleid worden, maar ook via een app, waar mensen ook contact met de tabacologen kunnen zoeken of hun website.
Onze missie is geslaagd als we in de toekomst kunnen komen tot een maatschappij zonder roken
Ook bij Tabakstop ziet men dat meer rokers willen stoppen met hun slechte gewoonte. De website kreeg dit jaar al meer dan 333.000 unieke bezoekers. De rookstop-app, gelanceerd in november vorig jaar, is al duizenden keren gedownload en het aantal inschrijvingen voor persoonlijke coaching ging ook de lucht in.
Volgens de Stichting tegen Kanker moet de rookstopbegeleiding en de term "tabacoloog" nog veel meer ingeburgerd geraken en zijn er meer en grotere preventieve acties nodig zoals “Stoptober” in Nederland. De Vlaamse Overheid lanceerde eerder dit jaar naast een flyer- en postercampagne wel al een tv-spot. Daarnaast zullen vanaf 1 januari 2020 sigaretten en roltabak een identieke, neutrale verpakking krijgen, wat vooral een afradend effect bij jongeren zou hebben
Toch merken ze bij de Stichting Tegen Kanker geen motivatie bij de Vlaamse regering: "Wat ons ook zorgen baart is dat in de startersnota van de nieuwe Vlaamse Regering totaal niet gerept wordt over tabakspreventie. Als we tegen 2037 echt een rookvrije generatie willen, dan moeten we zeker tandjes bijsteken", zegt Gabriëls.
Hulp van medicatie
Naast of als aanvulling op de begeleiding door tabacologen, vinden veel mensen ook heil bij medicatie of nicotinevervangende producten. Minister voor Volksgezondheid Maggie De Block, besloot vorig jaar om het medicijn Champix, dat de drang naar nicotine wegneemt, grotendeels terug te betalen. Vroeger kostte dat 49,95 euro uit eigen zak, een financiële drempel voor veel mensen. Nu is dat nog maar 15 euro. Uit cijfers van het Riziv blijkt wel dat tussen 2012 en 2019 het medicijn niet vaker is terugbetaald. Ook niet na de invoering van de extra tegemoetkoming. Toch gaat het gemiddeld om 16.570 rokers die het terugbetaalde Champix gebruiken en biedt het mensen in de lagere sociale klasse een kans te stoppen met roken.
Daarnaast zijn vooral nicotinevervangende producten, zoals pleisters of kauwgom populair. Maar stoppen met roken op eigen houtje blijft een moeilijke kwestie.
Herbekijk hieronder de reportage in "Het Journaal":
