Wetenschappers willen de Zeppelin terugbrengen

Meer dan tachtig jaar na de ramp met de Hindenburg, kan de zeppelin mogelijk een terugkeer maken als transatlantisch transportmiddel. Deze nieuwe generatie luchtschepen zou echter niet voor het vervoer van passagiers worden ingezet. Wel zouden de moderne versie van de zeppelin op een milieuvriendelijke manier goederen over de hele wereld kunnen verdelen. Dat staat in een rapport van wetenschappers aan het International Institute for Applied Systems Analysis in Oostenrijk. Critici waarschuwen wel dat de ontwikkeling van dergelijke constructies met heel wat uitdagingen zal moeten afrekenen.

Deze nieuwe generatie luchtschepen zou een lengte van meer dan twee kilometer krijgen. Ze zouden in de hogere lagen van de atmosfeer opereren. Daar zouden ze gebruik kunnen maken van de jetstream, een luchtstroom die rond de lucht draait.

Milieuvriendelijk

“De zeppelins zouden het werk kunnen doen van de traditionele zeeschepen,” zegt onderzoeksleider Julian Hunt. “Maar ze zouden veel minder vervuiling veroorzaken. Berekeningen tonen dat deze luchtschepen in zestien dagen rond de wereld kunnen cirkelen en meer dan 20.000 ton vracht vervoeren. Daarbij gebruiken ze weinig energie, terwijl ook op de uitstoot van koolstofdioxide wordt bespaard.”

De jetstream beweegt van west naar oost. Ook de luchtschepen kunnen alleen die route volgen. “De Hindenburg werkte vroeger op dezelfde manier,” zegt Hunt. “De straalstroom is sindsdien niet veel veranderd. We beschikken nu echter over betere technologie om luchtschepen te bouwen en te bedienen. Onder meer kunnen wij op duurzame materialen, zoals koolstofvezel, beroep doen.”

“Daardoor zouden de luchtschepen veiliger en minder kwetsbaar worden. Bovendien kunnen ze ook gebruik maken van geautomatiseerde weersvoorspellingen. Bij de selectie van de brandstof zou echter nog steeds gekozen worden voor waterstof. Dat was ook het geval bij de originele generatie grote zeppelins.”

Waterstof is echter bijzonder ontvlambaar. De herintroductie van grote luchtschepen is door de vrees voor nieuwe rampen tegengehouden. Het gebruik van waterstof voor zeppelins is sinds de ramp met de Hindenburg verboden. Kleinere luchtschepen werken momenteel met helium. Dat product is veel veiliger, maar is duur en moeilijk te vinden.

Weerstand

Helium is alleen aanwezig in bellen van aardgas in de diepe ondergrond. De winning van het gas gebeurt meestal als een bijproduct van bijzonder vervuilende booroperaties. Waterstof kan daarentegen uit gewoon water worden ontgonnen. Het product is dan ook veel goedkoper dan aardgas.

“Waterstof is bovendien veel lichter dan lucht,” zegt Hunt. “Daardoor kan een luchtschip op waterstof een grotere lading kunnen meenemen. De zeppelins zouden ook autonoom opereren. Het laden en lossen zou door robots gebeuren. Daardoor zijn persoonlijke ongevallen uitgesloten. Bij een crash zouden alleen de lading en het luchtschip verloren kunnen gaan. Bij het gebruik van de waterstof wordt bovendien water geproduceerd. Dat zou de zeppelin kunnen dumpen boven gebieden die door zware droogte zijn getroffen.”

Er blijft echter kritiek. Eric Lanteigne, professor werktuigbouw aan de University of Ottowa, zegt dat de bouw van deze gigantische luchtschepen een enorme technische uitdaging zal vormen. Critici voeren verder aan dat het gebruik van waterstof de interesse van potentiële investeerders zou kunnen afschrikken. Daardoor zou het volgens hen moeilijk kunnen worden om voor de bouw van de luchtschepen kapitaal op te halen.

Oplossingen

Maar Barry Prentice, president van de Canadese luchtschipbouwer Buoyant Aircraft Systems International, zegt dat hierin snel verandering kan komen. Eens de wereld met de grote luchtschepen opnieuw is vertrouwd, zal volgens hem ook het verzet tegen waterstof snel verdwijnen.

Momenteel zijn luchtschepen al actief in de bewaking, het luxetoerisme en de scheepvaart. De zeppelins zijn tevens bijzonder nuttig voor het vervoer van ertsen en hout uit mijnen en bossen die voor vliegtuigen en vrachtwagens moeilijk bereikbaar zijn.

Eric Lanteigne denkt dan ook dat binnen een periode van vijf jaar de eerste commerciële vrachtroutes met luchtschepen hun intrede zullen doen. De inzet van waterstof lijkt echter nog verder weg. Toch zijn er ontwikkelingen die een aantal problemen met het product zouden kunnen helpen oplossen. Het Russische bedrijf RosAeroSystems beschikt over een chemisch additief dat waterstof minder ontvlambaar maakt.

“Uiteindelijk zal waterstof opnieuw zijn opwachting maken,” werpt Prentice op. “Het is vooral een kwestie van wettelijke hindernissen. De vrees voor rampen is overdreven. Er zijn ongevallen gebeurd, maar dat is ook met vliegtuigen het geval geweest.”

Meer