Uitvinder Daan Roosegaarde: ‘We mogen niet accepteren dat we in steden leven die ons vervuilen’

© getty

‘We moeten steden ontwikkelen die ons juist gezonder maken’, zegt de Nederlandse kunstenaar/uitvinder Daan Roosegaarde die een Smog Free Tower bouwde.

De Nederlandse kunstenaar, designer en uitvinder Daan Roosegaarde noemt zich ‘een pionier in het ontwerpen van een duurzaam landschap voor de toekomst’. Vanuit zijn studio in Rotterdam werkt hij aan kunstprojecten die technologie en poëzie verzoenen.

Daan Roosegaarde: We mogen niet accepteren dat we in steden leven die ons vervuilen. Nee, we moeten steden ontwikkelen die ons juist gezonder maken. In deze wereld is er geen gebrek aan geld en technologie, wel aan verbeelding. Met Studio Roosegaarde willen we laten zien wat die verbeelding kan inhouden en wat de mogelijkheden zijn.

U wilt dus niet per se terug naar de natuur?

Roosegaarde: Ik hou van technologie en vooruitgang. Maar soms zijn er ongewenste neveneffecten. Vervuiling is jammer genoeg óók een gevolg van onze drang naar vernieuwing.

In 2014 was ik in het Chinese Peking. Op zondag en maandag had ik vanuit mijn hotelkamer op de 32e verdieping een schitterend uitzicht over de stad. Ik kon mijlenver kijken. Maar op dinsdag werd het mistiger en op woensdag kreunde Peking onder de smog. Misschien kunnen we die vieze smogpartikels omzetten in heldere juweeltjes van zuivere lucht. Toen kreeg ik het idee om in Peking de grootste stofzuiger ter wereld te bouwen. Die zal de vervuilde lucht opzuigen en reinigen. Vervolgens zal de gezuiverde lucht uitgeblazen worden over het groenste park van de stad.

Maar tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren?

Roosegaarde: Natuurlijk wordt onze Smog Free Tower in werkelijkheid niet dé oplossing voor Pekings grote vervuilingsprobleem, maar het hele concept is wel een manier om het debat over de leefbaarheid van de stad te voeden.

Hebt u de toren uiteindelijk ook gebouwd?

Roosegaarde: Toch wel. We gingen daarvoor in zee met een in luchtzuivering gespecialiseerd bedrijf en op 4 september 2015 werd onze eerste Smog Free Tower in Rotterdam onthuld. De zeven meter hoge toren reinigt 30.000 m3 vieze lucht per uur en gebruikt daarbij niet meer stroom dan een waterkoker. Een jaar later ging de Smog Free Tower op reis naar China voor een tour langs verschillende Chinese steden, waaronder Peking. Intussen rijden er in die stad ook Smog Free Bicycles rond die tijdens het fietsen vuile lucht filteren en zuiveren.

U werkt vaak samen met overheden. Hoezo?

Roosegaarde: Onze installaties gedijen heel goed in de publieke ruimte. Bij alles wat we ontwikkelen, houden we de mens in gedachten. Een van onze projecten heet Dune: voetgangerstunnels of publieke plaatsen krijgen ledlampjes aan de zijkanten, bestuurd door microchips en sensoren. De verlichting past zich aan het rumoer en de emoties van de voorbijgangers aan. De installatie is kille hightech, maar het gecreëerde landschap is intuïtief: de lampjes reageren op het gedrag van de mensen.

Onze toekomst kan niet zonder technologie, maar ook niet zonder poëzie. Want zodra technologie geen rekening houdt met onze emoties, gaat ze de mist in.

Dit interview vindt u ook in de special “100 ideeën voor een betere wereld”, waarin toekomstdenkers, wetenschappers en filosofen uitleggen hoe de mensheid er radicaal op zou kunnen vooruitgaan. De special kwam tot stand in samenwerking met Theater aan Zee en is te verkrijgen tijdens het festival (vanaf 31 juli), online of in de krantenkiosk (vanaf 11 juli). Het nummer telt 100 blz. en kost 9,95 euro.

Partner Content