“Ruben van Gucht heeft geen perskaart, wel een manager. Kan dat door de beugel?”

We zullen nooit weten wie de geldwolf is: Ruben Van Gucht of ­Jacques Vermeire, of allebei. We ­weten alleen dat ze plots in onmin zijn geraakt over een financiële kwestie. Van Gucht vond dat hij als aangever in Vermeires zaalshow Van 7 tot 77 te weinig betaald kreeg, ­Vermeire vond dat Van Gucht niet te klagen had.

Interessanter dan die centenkwestie is: wat doet een VRT-journalist als Ruben Van Gucht op het podium naast Jacques Vermeire? Luc Verschueren, Van Guchts bekendste voorganger als aangever van de grote komiek, werkte ook voor de VRT, dat klopt. Maar Verschueren is een presentator, geen journalist.

Dat doet ons eraan denken: in de berichtgeving over de ruzie kwamen Vermeire en Van Gucht niet zelf aan het woord, wel Thomas Lowette, de manager van Vermeire, en Paul De Geyter, de manager van Van Gucht. Wacht even. Een journalist met een manager?

Geen perskaart

Dat brengt ons bij de hamvraag: is Ruben Van Gucht wel een journalist? Hij werkt in loondienst voor de VRT, maar heeft een bvba voor andere activiteiten. Hij heeft ook geen perskaart, blijkt uit de journalistendatabank van de VVJ, de Vlaamse Vereniging van Journalisten. Dat is vreemd, omdat Van Gucht wel een van de belangrijkste gezichten is van de VRT-sportredactie, deel van de VRT-Nieuwsdienst.

“Je hoeft natuurlijk geen perskaart te hebben om een journalist te zijn”, zegt Pol Deltour van de VVJ. “Het is een soort keurmerk, en het bezit ervan levert journalisten faciliteiten op om beter hun werk te kunnen doen, maar je kunt ook zonder. Er zijn ook voorwaarden aan verbonden: je mag onder meer geen commerciële opdrachten aanvaarden, en geen opdrachten die je onafhankelijkheid in het gedrang kunnen brengen.”

Optreden met Jacques Vermeire, ook al krijg je er dik voor betaald, valt niet noodzakelijk onder de noemer ‘commerciële’ activiteit. Met wat ­goede wil kun je het zelfs cultuur noemen. Maar Van Gucht is, volgens zijn eigen website, ook te boeken als “moderator” voor onder meer “kampioensvieringen in diverse steden en gemeenten in Vlaanderen”. Kan dat door de beugel?

“De vraag is niet aan de orde omdat Van Gucht geen perskaart heeft”, zegt Deltour. “Mocht hij die aanvragen, dan zou over die activiteiten in de erkenningscommissie toch een hartig woordje worden gesproken.”

Strenge ethische regels

Van Gucht werd in 2016 trouwens al eens op de vingers getikt door de VRT zelf, nadat hij de ploegvoorstelling van Club Brugge had gepresenteerd. Na die reprimande reageerde Diane Waumans, manager beroepsethiek, als volgt: “De VRT moedigt in ­principe aan dat haar schermgezichten zich ook buiten de VRT profileren, maar zeker journalisten zijn natuurlijk aan regels gebonden. En de ploegvoorstelling van één club presenteren, brengt je onafhankelijkheid in gevaar.”

Zeker als je daar door die club voor wordt vergoed, zouden we daaraan willen toevoegen.

Nog dit. Van Gucht zit enkele keren per week als sportanker in Het journaal. Daar zit hij dan naast een van de nieuwsankers, mensen die allemaal wél een perskaart hebben en zich aan strenge ethische regels moeten houden. Je zou kunnen opmerken dat het Van Gucht een aura van journalistieke onpartijdigheid verleent. Je zou hetzelfde kunnen zeggen over enkele collega’s van Van Gucht, zoals Karl Vannieuwkerke, die ook geen perskaart heeft en er nogal wat nevenactiviteiten op nahoudt, maar Vannieuwkerke is geen sportanker in Het journaal.

We wilden die en andere bedenkingen over beroepsethiek voorleggen aan de VRT en Van Gucht, maar die verkozen niet te reageren.