Man overleden na vermeend misbruik: ‘Wat zou je gedaan hebben als het jouw dochter was?’
Een 32-jarige man uit Assen, in het noorden van Nederland, is zaterdagmiddag in een speeltuintje in de wijk Peelo om het leven gekomen. Vijf omwonenden zijn gearresteerd door de politie. Zij waren op de man afgegaan omdat hij een 4-jarig meisje onzedelijk zou hebben betast. ‘Ze verdienen een lintje.’
“In de buurt van iemstukken 128 is nu een potlood venter actief. Goed op uw kinderen letten svp.” (sic) Het is zaterdagmiddag 13.14 uur als W.51 dit bericht deelt in de WhatsApp-groep buurtalert van de wijk Peelo in Assen, Nederland. Een groot bord bij de entree van de buurt kondigt de digitale sociale controle aan. Ruim een kwartier blijft het stil. Tot om 13.31 uur van dezelfde afzender het dan ogenschijnlijk verlossende bericht komt: “Man is gepakt.”
Ogenschijnlijk verlossend. Want niet veel later blijkt dat de man in kwestie niet alleen is ‘gepakt’, maar ook overleden.
Ook bij de politie komt zaterdagmiddag rond 12.50 uur een melding binnen dat een man zich ‘ongepast gedraagt’ ten opzichte van een 4-jarig meisje in een speeltuin in Peelo. “Vervolgens zouden een aantal personen op deze man zijn afgegaan, waarbij een schermutseling is ontstaan. Als gevolg daarvan is de man overleden”, stelt de officiële lezing van de politie.
Als hulpdiensten arriveren, is de man al buiten bewustzijn. Reanimatie haalt niets uit. In de omgeving worden vijf personen aangehouden, mannen van 27, 36, 38, 46 en 54, allen uit Assen. De politie richt zich in het onderzoek op twee onderwerpen: het overlijden van het slachtoffer en “een mogelijk zedengerelateerd delict”. Ooggetuigen worden opgeroepen zich te melden.
Volksbuurt
Zondagochtend, nog geen 24 uur later, wordt er alweer voorzichtig gevoetbald op het trapveldje onder de grote elzenboom, waar de dag ervoor een afzetscherm nog het zicht op het lijk moest ontnemen. Het speeltuintje is een beschutte boezem in een wirwar van hofjes en woonerven in de jaren 70-wijk. Zo’n Nederlandse volksbuurt waar iedereen elkaar kent, veel jonge gezinnen wonen, ze samen barbecueën op zomeravonden. Privacy is een houten schutting, een venster in een haag.
Twee volwassen mannen zoeken met hun Molukse vechtvlieger naar goede wind. Ze willen best vertellen wat er zaterdag gebeurde, ze waren erbij, maar willen onder geen beding met hun naam in de krant. “Want iedereen kent elkaar hier, en in dit land heeft iedereen zijn mening klaar.”
Ontketende de digitale oproep een ‘jacht’ op een vermeende schennispleger? Als we de chronologie van de gebeurtenissen nagaan, lijkt dat onwaarschijnlijk. Uit informatie van het 112-meldsysteem van de hulpdiensten blijkt dat al om 13.11 een traumahelikopter uitvloog ‘met grote spoed’. Dat was vier minuten voordat er in de WhatsApp-groep van de buurt überhaupt sprake was van een ‘potloodventer’. Er was in het hart van de wijk al van alles gaande voordat de buurtapp ingeseind werd, lijkt het.
Helemaal naakt
Zo ging het wel, zeggen de vliegeraars: de man viel een 4-jarig meisje lastig in de speeltuin. Hij zou haar gevraagd hebben zich uit te kleden en wilde foto’s maken. “Ze was al helemaal naakt.” Haar vader – het gezin woont meteen aan de noordkant van de speeltuin – snelde toe. Een gevecht volgde. “De vader kreeg de eerste klap.” De man wilde vluchten op een fiets, de vader riep om hulp.
Vier mannen, allen buurtbewoners die op een verjaardagfeest in een tuin aan de andere kant van de speeltuin waren, schoten te hulp. Ze probeerden de man staande te houden – al blijft onduidelijk hoe precies, net als waar hij later aan overleed.
“Wat zou jij hebben gedaan als het jouw dochter was?”, luidt de terugkerende vraag die geen vraag is, maar het pleit in elk gesprek in de speeltuin beslecht. “Ik heb zelf drie kinderen, ik zou het wel weten.” Ze ergeren zich aan de verhalen. Want waarom had zelfs de politie het aanvankelijk over een ‘zware mishandeling’, woorden die pas later werden ingeruild voor de ‘schermutseling’?
“Je hebt geen vrijheid in dit land”, verzucht een van de vliegeraars. “Je mag niet voor eigen rechter spelen. Maar moet je dan toekijken hoe iemand je dochter te grazen neemt?”
Doof
Pas zondag bevestigt de politie dat het slachtoffer een 32-jarige man is. Buurtbewoners zeggen dat de omgekomen man een betrekkelijk jonge kerel was, een dertiger, niet uit deze buurt maar uit Assen-Oost. “Ik ken zijn vorige baas. Volgens hem had hij zoiets met kinderen nooit eerder gedaan.” Hij is doof, zeggen ze. Hij zou kort geleden een hersenbloeding hebben gehad.
“Her en der lees ik de wildste speculaties over wat er vanmiddag precies is gebeurd’” aldus burgemeester Marco Out van Assen zaterdagavond in een verklaring. “Er wordt door de politie hard aan gewerkt om hierover duidelijkheid te kunnen geven. Het enige juiste is volgens mij om die uitkomst af te wachten.”
De vijf mannen in de leeftijd van 27 tot 54 jaar zijn verhoord en zitten voorlopig vast. “We kennen ze allemaal, iedereen kent hier iedereen”, zeggen de vliegeraars. Voor hen is het vervolg glashelder: de vijf ‘kameraden’ moeten zo snel mogelijk op vrije voeten komen. Ze hebben hun burgerplicht gedaan, zoals het hoort in een wijk als deze waar mensen nog naar elkaar omkijken. “Ze verdienen een lintje.”