Direct naar artikelinhoud
Federale formatie

PS wil federaal doorgaan zonder Vlaamse liberalen, Open Vld is niet onder de indruk

PS-voorzitter Elio Di Rupo bij de voorstelling van het Waalse regeerakkoord eerder deze week.Beeld Photo News

PS en sp.a zouden Open Vld willen omruilen voor CD&V als voorwaarde om een federale regering op de been te brengen. Is dat meer dan enkel druk zetten?

De federale informateurs Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR) werken al enkel weken aan een formule waarbij N-VA en PS, de twee grootste partijen aan de twee zijden van de taalgrens, het hart vormen van de regering. Daarbij werd uitgegaan van een ‘paars-gele coalitie’, met daarin N-VA, socialisten (sp.a en PS) en liberalen (MR en Open Vld).

Alleen eisen PS en sp.a nu dat Open Vld wordt omgeruild voor CD&V, zo schrijft De Standaard. Met de christendemocraten erbij zou de federale regering minder naar rechts hellen en kan de PS haar vaak herhaalde ambitie waarmaken om een “zo progressief mogelijke regering” op de been te brengen.

Maar wat is daarvan aan? En heeft die strategie ook kans op slagen? Bij de Vlaamse socialisten wordt ontkend dat zij actief zouden meewerken aan zo’n scenario. “Ik zie niet in waarom CD&V zich minder zorgen zou moeten maken dan Open Vld”, zegt een partijtopper. “Dit is voorbarig.” 

Toch leeft het idee wel degelijk bij de PS. De Franstalige socialisten passen ervoor om met ‘drie liberale partijen’ (MR, Open Vld en N-VA) in een regering te stappen, zo valt te horen. Eén partij moet wat hen betreft afvallen: Open Vld of N-VA. 

Dilemma

Daarmee probeert PS Open Vld voor een dilemma te stellen: ofwel worden de Vlaamse liberalen verbannen naar de oppositie, ofwel is het nu al kiezen voor een paars-groene coalitie (met socialisten, liberalen en groenen), waar Gwendolyn Rutten premier zou kunnen worden. 

De Franstalige socialisten lijken vooral geïnteresseerd in het paars-groene scenario. Al van de dag na de verkiezingen duwen ze dat naar voren. Afgelopen weekend herhaalde Kamer-fractieleider Ahmed Laaouej nog maar eens dat pleidooi. Toch willen ze een samenwerking met N-VA niet bij voorbaat uitsluiten.

Open Vld is niet onder de indruk van het dreigement van de PS. “We zullen zelf wel onze keuzes maken”, klinkt het intern. “Daar hebben we geen andere partijen voor nodig.” Verschillende liberale kopstukken hebben echter al duidelijk aangegeven dat paars-groen op dit ogenblik voor hen absoluut geen optie is. 

Open Vld kijkt naar de N-VA om de federale regeringsvorming in handen te nemen. Pas als duidelijk is geworden dat paars-geel doodloopt en er écht geen andere opties meer zijn, zullen de Vlaamse liberalen paars-groen kunnen overwegen.

Hun Franstalige collega’s bij de MR moeten alvast niet weten van de manoeuvres van de socialisten. “We zijn 3,5 maand na de verkiezingen en het gaat alleen maar over exclusieven”, zegt federaal kopstuk Sophie Wilmès. “Het moet dringend over de inhoud gaan. Het is tijd om een versnelling hoger te schakelen.” Ze hoopt dat informateurs Reynders en Vande Lanotte zeker op dat vlak vooruitgang hebben geboekt wanneer ze begin volgende maand hun finale verslag hebben uitgebracht bij de koning.

Eindelijk beweging

Wekenlang zat het federale niveau helemaal geblokkeerd, nu komt het eindelijk in beweging, met de bijhorende ballonnetjes en pistes die worden verkend. 

Het meest relevante in het hele proces is dat een aantal toppers van N-VA en PS elkaar recentelijk hebben ontmoet. De inhoudelijke tegenstellingen blijven groot, maar dat er gepraat wordt is een vooruitgang op zich.

Nu het Waalse regeerakkoord rond is, staan vooral de Franstaligen te popelen om federaal te versnellen. Alleen gaan Vlaamse formatiegesprekken tussen N-VA, Open Vld en CD&V trager dan verwacht. De meest delicate thema’s, zoals inburgering, welzijn en onderwijs, zijn nog altijd niet op de centrale onderhandelingstafel beland, maar zitten nog in aparte werkgroepen. Woensdag bogen de hoofdonderhandelaars zich over mobiliteit en armoede.

De drie partijen laten zich niet opjagen. De officieuze deadline van 23 september, wanneer de minister-president de Septemberverklaring aflegt, komt steeds dichterbij. “Maar die datum is geen fetisj voor ons”, klinkt het.