Twee F-16-piloten konden ontkomen dankzij hun schietstoel, maar hoe werkt zo'n stoel eigenlijk?
Twee Belgische piloten hebben vandaag een ongeval overleefd met een F-16 gevechtsvliegtuig in Bretagne, in het westen van Frankrijk. Ze werden gered door gebruik te maken van de schietstoelen die aanwezig zijn in het gevechtsvliegtuig. Maar wat is een schietstoel en hoe maken piloten er gebruik van? We vroegen het aan een ex-piloot die jaren ervaring heeft met de F-16.
De schietstoel is verplicht in militaire luchtvaartuigen zoals het F-16-gevechtsvliegtuig. Daarachter schuilen technologische hoogstandjes die minstens even vernuftig zijn als het vliegtuig zelf. Het is dan ook de taak van de stoel om de piloot veilig en wel op de begane grond te krijgen. In de F-16 maakt men gebruik van het model ACES II en dat zou zeer betrouwbaar zijn op vlak van veiligheid en gebruiksvriendelijkheid.
De F-16 is een ontzettend veilig, betrouwbaar en gebruiksvriendelijk toestel. Ik heb nog nooit van een situatie gehoord waar het fout loopt met de schietstoel
Een hendel tussen de benen van de piloot moet naar achteren worden getrokken om het hele mechanisme in gang te zetten. Die hendel bedient niet de stoel, maar wel de canopy of het koepelgedeelte van de F-16. Die wordt dan losgekoppeld van het toestel. De schietstoel treedt daarop in werking.
De sensoren in de stoel kunnen de situatie berekenen en op basis van die informatie kan de schietstoel feilloos in werking treden. Wanneer het koepelgedeelte van het gevechtsvliegtuig wordt losgekoppeld, weet de stoel zowaar op welke hoogte en aan welke snelheid het gevechtsvliegtuig zich bevindt. Daarop kan de piloot op een zo veilig mogelijke manier het toestel verlaten aan een gepaste uitwerpsnelheid.
Wanneer maakt een piloot nu gebruik van zo'n schietstoel? Als er zich een probleem voordoet, dan kan de piloot in samenspraak met een overste ervoor kiezen om zich uit te werpen boven op een zo veilig mogelijke hoogte en op een gepaste plaats, liefst boven water of een verlaten plaats.
Het feit dat de piloot en het neergestorte vliegtuig zich op een korte afstand van elkaar begeven, wijst erop dat er maar weinig tijd was om een beslissing te nemen
Maar bij zo'n uitwerping is er vaak ook weinig tijd om te communiceren. De beslissing moet vaak gebeuren op intuïtie. Wanneer een gevaarlijke situatie zich voordoet, dan is het uiteindelijk altijd aan de piloot zelf om te beslissen zich uit te werpen met zijn schietstoel.
Na de uitwerping zal de piloot aan de hand van een parachute veilig naar de grond worden gebracht. Onmiddellijk nadat de piloot het toestel heeft verlaten, treedt er een signaal in werking dat de locatie van de piloot meegeeft. Na een incident is het een prioriteit om de piloot aan de hand van dit signaal te vinden en in veiligheid te brengen.
Wanneer de uitwerping van de piloot niet op de meest veilige hoogte en aan de meest veilige snelheid kan gebeuren dan zie je dat vaak aan de afstand tussen de piloot en het vliegtuig.
Het feit dat de uitgeworpen Belgische F-16-piloot vandaag in een hachelijke situatie terecht is gekomen, hij bleef hangen aan een hoogspanningslijn, kan erop wijzen dat de beslissing om gebruik te maken van de schietstoel snel genomen moest worden.
Bekijk hier de reportage uit "Het Journaal" over de schietstoel:
