Direct naar artikelinhoud
Brexit

Nieuw dieptepunt in de brexitsaga: ex-premier Major noemt Boris Johnson een ‘onbetrouwbare makelaar’

Nieuw dieptepunt in de brexitsaga: ex-premier Major noemt Boris Johnson een ‘onbetrouwbare makelaar’
Beeld REUTERS

Een oud-premier die het het hooggerechtshof verzoekt om de huidige premier, een partijgenoot nota bene, te vergelijken met een onbetrouwbare makelaar. Sinds het begin van de brexitsaga hebben de Britten langzaam het vermogen verloren ergens verbaasd over te zijn, maar de interventie van John Major bij het jongste brexitproces was op zijn minst opmerkelijk. Volgens Sir John heeft Boris Johnson gelogen bij het tijdelijk schorsen van het Lagerhuis.

De  aanval van oud-premier Major gebeurde donderdag, op de derde en laatste zittingsdag van het hooggerechtshof. De elf leden van dat hof buigen zich momenteel over de vraag of Johnson het parlement onder valse voorwendselen naar huis heeft gestuurd en of ze bereid zijn zich te mengen in een politiek wespennest. De Engelse rechters hadden geoordeeld dat de tijdelijke schorsing geen juridische zaak is, maar de Schotse rechters vonden juist van wel. Dat verschil tussen de Britse naties maakt de zaak nog gevoeliger.

Voor oud-premier Major vormde dit proces een fraaie kans om een oude rekening te vereffenen met Johnson. Diens krantenartikelen uit Brussel hadden in de eerste helft van de jaren 90 bijgedragen aan een eurosceptisch gemoed waar Major tijdens zijn premierschap enorme last van had. De oud-premier was fel gekant tegen de prorogatie van het Lagerhuis, wat naar zijn overtuiging is gedaan om het parlementaire debat over brexit te verstommen. Om die reden sloot hij zich aan bij de procesvoerders.

Omdat het Supreme Court geen getuigen hoort, was de politicus zelf niet in de rechtszaal aanwezig. Namens hem voerde Lord Garnier het woord, een hoge regeringsjurist uit de vroege Cameron-jaren. Hij verzocht de rechters te kijken naar een Grieks proces waarin een koper een onbetrouwbare makelaar met succes had aangeklaagd. Dat was trouwens nog netjes vergeleken bij de Schotse advocaat Aidan O’Neill, die Johnson een dag eerder ‘de vader van alle leugens’ had genoemd.

Troonrede

Dat de rechters de regering ongelijk gaan even wordt aanzienlijk geacht, zeker nadat de huidige premier had besloten om geen geschreven verklaring in te dienen. Dat was een ongebruikelijke stap. Wel liet de regering bij monde van Lord Keen, een andere oud-bewindsman van de Conservatieve Partij, weten dat de prorogatie praktisch gezien slechts met veel moeite ongedaan kan worden gemaakt. Een groot probleem zou vooral het verplaatsen van de Troonrede zijn.

Naar verwachting zullen de leden van het Supreme Court begin volgende week met een oordeel komen. Nu de politiek in een impasse verkeert, bestaat de hoop dat de rechtsprekende macht deze kan doorbreken. Volgens critici van een juridische interventie moet het hoogste rechtscollege echter waken voor juridisch activisme, erop wijzend dat het Amerikaanse Hooggerechtshof en het Europese Hof van Justitie wat dat betreft slechte voorbeelden zijn.