In de Verenigde Staten heeft de Republikeinse senaat unaniem een resolutie goedgekeurd die de vrijgave eist van een door een klokkenluider ingediende klacht tegen president Trump. Daaruit moet blijken of Trump zijn Oekraïnese ambtsgenoot Volodymyr Zelensky onder druk heeft gezet om hem belastende informatie te bezorgen over Hunter Biden, de zoon van voormalig vicepresident Joe Biden.

Hunter Biden zat vijf jaar lang in de raad van bestuur van een Oekraïens gasbedrijf, maar was nooit of te nimmer het onderwerp van welk onderzoek dan ook door de Oekraïense overheid. Trump zou financiële hulp die aan Oekraïne was toegekend door het Amerikaanse Congres hebben geblokkeerd om Zelensky aan te sporen werk te maken van zijn verzoek.

Trump heeft al toegegeven zulk verzoek aan Zelensky te hebben gedaan, maar zegt dat de blokkering van de financiële hulp – wat zou kunnen wijzen op een vorm van quid pro quo – niets met dat verzoek te maken had. Over de ganse zaak hangt de schaduw van Trumps advocaat en voormalig burgemeester van New York Rudi Giuliani. Die eist opnieuw een hoofdrol op en heeft zichzelf ook al verschillende keren tegengesproken. Volgens Giuliani was Bidens zoon bij corrupte zakelijke transacties betrokken in Oekraïne en zou Joe Biden als vice-president hebben getracht de toenmalige Oekraïense procureur te laten ontslaan omdat die zijn zoon wilde vervolgen. Probleem is dat de door Giuliani aangehaalde tijdlijn in dat verhaal gewoon niet klopt.

De fundamentele vraag

De fundamentele vraag is of de president heeft getracht door het Congres goedgekeurde financiële hulp aan Oekraïne tegen te houden en als pasmunt te gebruiken in ruil voor belastende informatie over de zoon van Joe Biden. Indien dat bewezen kan worden is hier sprake van omkoping en heeft Trump inderdaad de wet overtreden.

De Wall Street Journal betreurt de dubbele standaard aan dewelke Trump wordt onderworpen, maar omschrijft het incident in eenzelfde editoriaal als ‘een gevolg van zijn destructief politiek narcisme’. Trump zelf is zich van geen kwaad bewust en heeft het over ‘a wonderful conversation’ met zijn Oekraïense ambtsgenoot Zelensky.

Op Fox News noemde juridisch analist en rechter Andrew Napolitano deze nieuwe zaak in het kader van de Amerikaanse geschiedenis ‘monumentaal’ . Volgens Napolitano is het een misdaad voor een president om hulp te vragen aan een vreemde mogendheid om zijn eigen verkiezingscampagne te bevoordelen.

De Democraten hebben ondertussen een formele procedure opgestart (impeachment) die kan leiden tot de afzetting van de president. Indien het verhaal van de klokkenluider klopt zou Trump een buitenlandse mogendheid onder druk hebben gezet hem informatie te bezorgen die een mogelijke tegenkandidaat voor het presidentschap in 2020 zou kunnen schaden.

Een (geredigeerde) transcriptie

Het Witte Huis maakt ondertussen werk van de vrijgave van de transcriptie van het gesprek dat beide presidenten op 25 juli hadden. Trump had eerst nog geweigerd dat te doen, om later voor een geredigeerde versie te gaan. Maar volgens de laatste berichten zou nu de volledige originele transcriptie aan het Amerikaanse Congres worden overgemaakt.

Toch is ook dan het spel nog niet gespeeld. De volledige klacht van de klokkenluider zou namelijk een reeks telefoongesprekken tussen beide presidenten betreffen, niet alleen het gesprek dat op 25 juli plaatsvond en dat naar alle waarschijnlijkheid nog deze week wordt vrijgegeven.

Dinsdagavond kwamen de Democraten nog een vijftigtal stemmen in het Congres tekort om de afzettingsprocedure in gang te zetten. 169 Democraten en 1 onafhankelijke hebben al bevestigd met zo’n afzettingsprocedure te zullen stemmen. In totaal zijn 218 stemmen nodig. Op Republikeinse stemmen moet voorlopig nog niet worden gerekend. Maar zelfs indien in het Congres een meerderheid wordt gevonden, is het de Amerikaanse Senaat die over afzetting beslist. Daarvoor zijn tweederde van de stemmen nodig. De kans dat dit gebeurt blijft minuscuul, tenzij de bewijzen waarover de klokkenluider beschikt overweldigend zouden zijn.

Wachten op de klokkenluider

Voorlopig blijft het wachten op donderdag, wanneer Joseph Maguire, de ad-interimbaas van de Amerikaanse geheime dienst, voor het Congres verschijnt. Diezelfde dag loopt ook het ultimatum af dat het Congres het Witte Huis heeft gesteld om het rapport van de klokkenluider over te maken.

Hoewel de Amerikaanse mainstreammedia het verhaal in geuren en kleuren brengen zijn er vandaag nog te veel incognito’s om tot welke conclusie dan ook te komen, anders dan dat Trump zich voorlopig weinig zorgen maakt en dat enkel een belastende getuigenis van de klokkenluider daar verandering in kan brengen.