Jambon begon zijn regeringsverklaring met een waarschuwing. ‘Er is ook onbehagen in onze samenleving, daar moeten we niet flauw over doen’, sprak Jambon tot het Vlaams Parlement. ‘Mensen zijn boos, omdat ze – zelfs als ze heel hard werken – relatief weinig centen overhouden. Boos omdat ze het gevoel hebben dat de lasten en de lusten niet evenredig verdeeld zijn. Boos omdat ze zich hier benadeeld voelen.’

Jambon stelde samenwerking voorop om daaraan tegemoet te komen. ‘Ik wil vandaag iedereen oproepen om het negativisme achter ons te laten. Ik stel voor dat we samen een verhaal schrijven. Over de grenzen van politiek, bedrijfs- en verenigingsleven heen. Een verhaal dat alle Vlamingen enthousiasmeert, wat hun afkomst, overtuiging of geaardheid ook moge zijn.’

Klimaatjongeren

De minister-president benadrukte dat Vlaanderen zich moet wapenen voor de toekomst. ‘Het is gedaan met “business as usual”. Onder meer door de technologie, die in een razend tempo evolueert, zal niets nog hetzelfde zijn. En dat stelt ons voor grote uitdagingen.’ Jambon voegde daaraan toe dat de jaren twintig ‘van ons moeten worden’.

‘Er is geen enkele reden tot pessimisme’, herhaalde Jambon. Vervolgens verdedigde hij het onderwijsluik van het regeerakkoord. ‘De lat moet hoog liggen, maar we willen iedereen meenemen.’ Jambon sprak expliciet de klimaatbetogers aan. ‘Ga niet mee in het doemdenken, maar ga de uitdaging aan. Dankzij innovatie en dankzij technologie kunnen en zullen wij de klimaatuitdagingen aanpakken zonder de welvaart die onze ouders en grootouders hebben opgebouwd, af te breken.’

'De lat ligt hoger'

Vervolgens ging Jambon in op de Vlaamse werkzaamheid. ‘Vandaag is bijna 75% van de mensen tussen 20 en 64 jaar aan het werk. Dat moet 80% worden, zoals in Nederland of de Scandinavische landen.’ De minister-president verdedigde ook het welzijnsbeleid van zijn nieuwe ploeg.

Jambon had uiteraard ook aandacht voor integratie en inburgering. ‘Wie deel wil uitmaken van onze gemeenschap, verdient alle kansen. Maar we verwachten wel van iedereen een bijdrage. Met deze regering is de tijd definitief voorbij dat mensen van alle voordelen kunnen genieten, zonder dat ze zelf eerst een inspanning doen.’

Racisme

‘De toegang tot ons sociaal systeem wordt beperkt en voorwaardelijk’, zei Jambon. ‘Inburgering zal niet langer vrijblijvend zijn. De lat wordt hoger gelegd als het aankomt op kennis van het Nederlands en van onze normen en waarden.’

Daarop volgden verzachtende woorden. ‘Ik gruw van élke vorm van racisme, en ik maak er een erezaak van om met deze regering discriminatie – in welke vorm dan ook – aan te pakken.’ Jambon riep ook het parlement op om institutionele hervormingen voor te bereiden.

Vlaamse canon

Naar het einde van zijn toespraak toe had Jambon aandacht voor de intussen beruchte Vlaamse canon. Die dient ‘niet om Vlaanderen te betonneren in de eeuwigheid, maar om juist de dynamiek aan te reiken waarmee wij onze toekomst kunnen vormgeven’.

Afsluiten deed Jambon met beloftes voor meer investeringen en een begroting in evenwicht in 2021. ‘Ik zal u volgende week graag uitleggen hoe we dat budgettair pad precies uitzetten.’

‘Ook al zitten hier collega’s die het niet eens zijn met alle voorstellen die in ons akkoord zijn opgenomen, toch durf ik hen vandaag oproepen mee te werken aan plannen die dat doel helpen bereiken’, zei Jambon tot slot. ‘Dat zijn we, als vertegenwoordigers van het Vlaamse volk, toch aan de Vlamingen verschuldigd.’

Lees hieronder de volledige regeringsverklaring:

Septemberverklaring by De Standaard on Scribd