Honderden manifestanten Extinction Rebellion opgepakt, actiegroep wilde Koningsplein bezetten

Bedoeling van de klimaatactievoerders was om vanaf 14 uur zaterdagmiddag de tuin van het koninklijk Paleis te bezetten, en daar de noodtoestand voor het klimaat af te roepen. De politie was echter voorbereid op de komst van Extinction Rebellion en had daarom uit voorzorg het Brusselse Paleizenplein afgezet met prikkeldraad. Een kleine domper voor de honderden aanwezigen, maar lang lieten ze zich daar niet door ontmoedigen.

De actievoerders - ouders met kleine kinderen, twintigers en dertigers maar ook ouderen - gingen meteen over tot Plan B. Ze verzamelden zich op het vlakbij gelegen Koningsplein. Op het ruitersstandbeeld van Godfried van Bouillon dat centraal op het plein prijkt, hebben ze roze en groene vlaggen met een geometrisch symbool op gemonteerd. Het is het symbool van Extinction Rebellion, de internationale burgerbeweging die ijvert voor dringende klimaatactie. Ook een grote lap stof met daarop ‘Take action for Amazonia’ wappert aan het enorme beeld.

De toegangswegen tot het plein hadden de actievoeders geblokkeerd. Geen auto of scooter mag er nog door. Mensen in roze en gele hesjes proberen geërgerde chauffeurs bij het begin uit te leggen waarom: ‘Het voortbestaan van de mens staat op het spel. Zou u even rechtsomkeer kunnen maken?’, klinkt het.

Volksraadplegingen

Het is duidelijk dat de actie goed werd voorbereid. Er zijn ook grote tenten waar koffie en andere dranken te verkrijgen zijn. Ook aanwezig: een roze geschilderde boot met daarop de namen van de vier kinderen van koning Filip. Heel wat mensen brachten stoeltjes maar ook slaapzakken mee. Want het is de bedoeling dat de actie doorgaat tot morgenmiddag.

En ‘actie’ betekent hier niet alleen met de regelmaat van de klok heel luid ‘Extinction Rebellion’ scanderen, maar ook met elkaar debatteren. “Wij zijn het een beetje beu om alleen maar door de straten te lopen tijdens de klimaatmarsen”, zegt Antoine, een 26-jarige leerkracht uit Dinant die gewikkeld in zijn oranje slaapzak op een klapstoeltje zit dat hij tegen de prikkeldraad plaatste. “We willen niet alleen stappen maar met elkaar spreken.”

Vandaar dat het plein redelijk snel verandert in een soort openlucht vergaderruimte. Vlaggetjes duiden aan waar het in het Nederlands of in het Frans te doen is en iedereen kan met zijn stoeltje aanschuiven in een geïmproviseerde kring te gaan zitten voor een ‘volksraadpleging’. Bijvoorbeeld over het thema: hoe omgaan met angst voor klimaatcatastrofes, over ‘wat zijn alternatieven voor de shopping-en consumptiecultuur’ of ‘minder of radicaal andere mobiliteit’. In tegenstelling tot het rebelse imago van de beweging, gaan de ‘vergaderingen’ er heel gestructureerd aan toe, inclusief debatleiders, handgebaren en officiële besluiten.

De geïnteresseerden vallen op door hun verscheidenheid. Er zijn mensen in strak pak, kleine kinderen, hipsters, groene activisten en oma’s en opa’s. Chantal uit Namen bijvoorbeeld. “Ik ben hier uit bezorgdheid voor mijn kleinkinderen”, zegt ze. “Ik weet dat een plein afzetten zomaar niet mag, maar mijn man zegt dat we niet bang moeten zijn voor de arrestaties.” Dat zegt ongeveer iedereen. Extinction Rebellion deelt een noodnummer uit voor wie gearresteerd zou worden en oude rotten vertellen aan nieuwkomers wat hun rechten zijn en ‘dat een arrestatie helemaal zo erg niet is.’

Waterkanon en pepperspray

Hoe sereen de sfeer aanvankelijk ook is - de politie laat oogluikend toe hoe de activisten het plein bezetten - toch kantelt het na een tijd wanneer de politie beslist om de tramsporen toch vrij te maken, want het Brusselse verkeer en openbaar vervoer snakken naar dit rondpunt. Van zodra dat bekend wordt, verhuizen de actievoerders kalm maar vastberaden met hun klapstoeltjes naar de tramsporen. “Wij gaan door. Dan houden we onze volksraadplegingen nu op die tramsporen”, klinkt het. Waarmee alsnog een kat-en-muis-spel tussen de klimaatrebellen en de politie wordt ingezet.

Een groep actievoerders, die proberen om alsnog de tuin van het paleis binnen te dringen, wordt opgepakt. De politie zette het waterkanon pepperspray in om de activisten tegen te houden. Daarbij vonden 113 arrestaties plaats.

Iets na 19 uur heeft de politie zowat alle actievoerders die aanwezig waren op het Koningsplein van dat plein verdreven of in de boeien geslagen. Volgens de eerste schattingen van de aanwezige politie zijn er enkele honderden manifestanten opgepakt. Die zitten in verschillende groepjes op het plein te wachten tot ze overgebracht worden naar de kazerne van de federale politie in Etterbeek. Daar zullen ze na maximaal twaalf uur vrijgelaten worden.