Francken: ‘EU moet geldstroom voor toetreding Turkije onmiddellijk stopzetten’

Het Turkse offensief in Noordoost-Syrië was een logische prioriteit op de bijeenkomst van politici van de Navo-landen in Londen. Ook Theo Francken sneed het thema aan, als delegatieleider namens België. Volgens hem moet er onmiddellijk een wapenstilstand komen en dienen er diplomatieke gesprekken te worden aangeknoopt.

Francken: “Als het effectief bewezen kan worden dat de YPG (Koerdische militie, red) aanvallen uitvoert op Turkse dorpen en steden, dan moeten we dat serieus nemen, maar een hele regio binnenvallen doe je niet zonder je bewijzen op tafel te gooien.”

De uitleg van Turkije dat het terroristen bestrijdt en juist daarom recht heeft op steun, maakt geen indruk. “Ik heb heel veel vragen bij de gevolgen van deze eenzijdige maatregel van Turkije. Op dit moment is het nog geen NAVO-issue. Nederlandse Kamerleden hebben zich ondertussen uitgesproken voor een bijeenkomst van de NAVO-raad. De positie van ons land zal in de komende uren en dagen bepaald moeten worden. Wat mij betreft is het een logische stap. Turkije is al meer dan 60 jaar een heel belangrijk en strategisch land binnen de NAVO. Het is de poort naar Europa. Daarom moeten we voorzichtig zijn, maar er zijn directe gevolgen verbonden aan het offensief van Turkije: gevangen ‘Foreign Terrorist Fighters’ (FTF) dreigen vrij te komen.”

Bewaking

De gevangenissen worden momenteel bewaakt door de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), maar wat als de Koerdische strijders de bewaking opgeven omdat ze elders moeten ingezet worden? Wat als Turkije de controle overneemt? Ook Theo Francken maakt zich zorgen daarover. “Wat gaat er gebeuren als er veertig of vijftig terroristen terugkeren en in ons land aanslagen beginnen te plegen? Dan is het een NAVO-probleem en is artikel 4 van het NAVO-verdrag van toepassing. Met haar offensief schendt Turkije ook de territoriale integriteit van het Syrische grondgebied. Ik ben allesbehalve fan van president Assad, maar gaat hij dit zomaar pikken? Ik denk het niet, eerlijk gezegd.”

Volgens Francken moet de Europese Unie de zogenaamde ‘pre-toetredingsgesprekken’ voor een nauwer partnerschap met Turkije onmiddellijk stopzetten. “De EU moet eindelijk eens een vuist maken. We geven heel veel miljoenen per jaar aan Turkije in het kader van die toetreding. Dat is een gigantisch budget. Waarom doen we dat? Die toetreding gaat toch niet komen. De Europese publieke opinie heeft het recht op duidelijkheid en transparantie.”

Plaats binnen NAVO

Hoe dan ook is Theo Francken bereid om te luisteren naar de verzuchtingen van de Turken in deze kwestie. “Ondanks het feit dat Erdogan het ons niet makkelijk maakt, vind ik dat Turkije een plaats heeft binnen de NAVO. Het land heeft enkele miljoenen vluchtelingen opgevangen en er zijn effectief ook aanslagen gepleegd in het land. Ik vind het logisch dat Turkije Syrische vluchtelingen die ze jaren hebben opgevangen wil terugsturen, maar om daarvoor een land binnen te vallen om zogezegd een safe zone te creëren, vind ik niet echt geloofwaardig.”

“Laat het duidelijk zijn: voor mij zijn de Koerden geen vijanden, maar juist bondgenoten die ons hebben gesteund in de strijd tegen IS. We moeten ze dankbaar zijn, en wat er nu gebeurt, is de wereld op zijn kop. Ook het dreigementen van Erdogan, vind ik beneden alle peil. Dat is geen taalgebruik van een bondgenoot, maar van een vijand.”