Het was op de Ensors, de prijsuitreiking op het filmfestival van Oostende, dat Joke Devynck de tijd rijp achtte om haar vriendin voor te stellen aan het grote publiek. Joke had negentien jaar lang een relatie met Johan Heldenbergh, met wie ze ook drie kinderen heeft, maar die liep in 2013 op de klippen. Voor veel mensen was het dan ook een verrassing toen ze met een vrouw op de rode loper verscheen.

“Wij komen al lang met z’n tweeën buiten, hoor”, zegt ze in een interview met De Standaard. “Valery kent ook al veel mensen uit mijn wereld. Maar als je weet dat er ­media zullen zijn, dan denk je er wel even over na. Die weg is lang geweest. Wij zijn allebei mensen die onszelf niet graag bruuskeren. Dus hebben we de tijd genomen om zelf te wennen aan het beeld.”

Minder rollen?

Wel snapt ze niet dat haar nieuwe relatie zoveel ophef veroorzaakt. “Ik stel mij daar vragen bij”, zegt ze. “We zijn 2019, mensen. Dat iemand die een relatie heeft met iemand van hetzelfde geslacht nog zoveel opzien baart, hoe leg je dat uit? Voor mij is er niks veranderd. Maar ik voel dat er anders gekeken wordt: Joke is nu met een vrouw, dat is een gegeven. Punt.”

Joke Devynck Actrice  “Waarom worden sommige mensen daar zo kwaad om, om twee vrouwen of twee mannen samen?”

Het enige waarvoor Joke bang was, is dat ze minder in aanmerking zou komen voor bepaalde rollen. “En dat er dingen geroepen zullen worden die ik liever niet hoor. Ik ben ook niet naïef. In sommige landen word je daar nog voor gestenigd, of staat er nog altijd de doodstraf op. Het is iets wat ik me mijn hele leven al afvraag: waarom worden sommige mensen daar zo kwaad om, om twee vrouwen of twee mannen samen? Waarom benoem je dat als abnormaal? Daar moet een angst zitten. Maar een angst waarvoor, in godsnaam?”

“Nooit in kast gezeten”

Ze heeft ook nooit het gevoel gehad zich te moeten outen. “Dat hele uit de kast komen is een gegeven dat ik maar moeilijk snap. Ik doe nochtans aan zelfreflectie, en meer dan genoeg. Maar ik heb nooit in een kast gezeten. Ik heb altijd geweten dat ik me aangetrokken voel tot mensen, ongeacht hun geslacht.”

“Elke relatie is per definitie moeilijk. Al is het wel zo dat je met ouder worden jezelf beter leert kennen en dat je lessen trekt uit vorige relaties, waardoor elke relatie normaal gezien gemakkelijker wordt. Tenzij je keer op keer in dezelfde val trapt. Het heeft niets te maken met het feit dat het nu een vrouw is, maar alles met levenservaring en zelfinzicht.”

Joke zegt zelf te streven naar een evenwicht tussen haar mannelijkheid en vrouwelijkheid. Wat ze daarmee bedoelt? “Dat is lastig, want dan kom je uit bij taal die je gebruikt om die categorieën te duiden, en taal is net een systeem dat ons doet vastroesten in die vreselijke hokjes. Wat bedoelen we met ‘stoer’? Met ‘zacht’? Misschien moeten we een heel nieuwe taal uitvinden als we het over mannen en vrouwen hebben. Maar als ik het over mijn eigen mannelijkheid heb, denk ik dat ik het over kracht heb, de kracht in mezelf vinden, niet emotioneel afhankelijk zijn van een partner.”