‘Belgische vrouw ontsnapt uit kamp met IS-families’: chaos in Koerdische kampen is compleet

De Koerdische strijdkrachten SDF hebben een deel van het kamp in Ain Issa moeten ontruimen. Alle vrouwen en kinderen van IS-leden zijn nu overgebracht naar het deel met Syrische vluchtelingen. De Morgen had contact met een Vlaamse vrouw die gevangen zit in Ain Issa wegens linken met IS. Zij heeft het over complete chaos. In audioberichten zijn de Turkse vliegtuigen en beschietingen te horen. Rookpluimen stijgen op boven het kamp.

“We zijn heel bang, de bommen vliegen in het rond. De vliegtuigen vliegen heel laag, dus we zijn dekking gaan zoeken. De soldaten die ons bewaken zijn grotendeels weggelopen, maar deze ochtend hebben ze ons opgehaald en naar het Syrische vluchtelingenkamp gebracht.”

De Turkse troepen namen gisteren belangrijke delen van de plaats Tel Abyad in, vlakbij het kamp van Ain Issa. Verschillende bronnen melden dat mensen konden ontsnappen uit het kamp. Volgens het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten konden een honderdtal mensen ontsnappen. Volgens sommige Koerdische bronnen zijn 785 mensen ontsnapt.

“Ook een Belgische vrouw kon gisteren ontsnappen”, zegt onze Vlaamse bron in Ain Issa, die zelf dit weekend de tassen van de kinderen vertrekkensklaar had gezet. Voorlopig konden Belgische veiligheidsdiensten dat niet bevestigen. Sinds de start van de Turkse operatie om een zogenaamde veiligheidszone in Syrië te installeren, ging de humanitaire situatie in het kamp achteruit. “De dokterspraktijk in het kamp was al sinds woensdag gesloten. De ambulances worden nu gebruikt door soldaten, als dekmantel. Er kwam geen voedsel meer binnen en geen brandstof om eten klaar te maken.”

Het contact met de Belgische in Ain Issa viel weg op zondagnamiddag. ‘s Avonds meldde ze dat ook zij op de vlucht is met haar kroost. Ook voor de families in België met neefjes, nichtjes of kleinkinderen in de Koerdische kampen, zijn het spannende en frustrerende momenten. “De overheid heeft bij ons een politie-onderzoek uitgevoerd en pleegzorg is langs geweest, om die kinderen onmiddellijk te kunnen plaatsen, maar ze hebben niks gedaan om die kinderen naar hier te krijgen, en kijk nu”, zegt een tante. “Slaapkamers staan klaar, psychologen staan klaar, hulp staat klaar, liefde staat klaar.” 

Heidi De Pauw, CEO van Child Focus, die de kampen met Belgische vrouwen en kinderen regelmatig bezocht, vindt dat EU-landen een kans gemist hebben om de kinderen in rustigere tijden weg te halen en in veiligheid te brengen. “Nu is het chaos en paniek en dreigen we elk spoor van deze kinderen te verliezen”, zegt De Pauw.

De meeste Belgische vrouwen en kinderen zitten in het kamp van Al Hol, verder van frontlijn, maar getuigen melden ook daar ontsnappingen. “De situatie is nu stil, maar het lijkt stilte voor de storm”, zegt een Belgische vast zit in Al Hol. “Ondertussen hebben we geen toegang meer tot medicatie of zorg. Er is een extreem tekort aan water en het vuilnis ligt verspreid over het kamp.”

Volgens haar komende de YPG-milities, die instaan voor de bewaking, amper nog in het kamp. De bewaking‹ zou drastisch verminderd zijn. “Afgelopen konden honderden mensen ontsnappen via mensensmokkelaars. Daarvoor waren er veel spanningen tussen radicale en gematigde vrouwen, maar nu is het opvallend rustig.” 

Ontsnappingspogingen in gevangenissen

“Het is niet onze prioriteit om de detentiecentra voor IS-leden te beveiligen of achter slapende cellen te jagen”, zegt een woordvoerder van de Koerdische YPG. “We zijn alleen gefocust op het vechten tegen de Turkse agressie en onze mensen ertegen te beschermen. De wereld kan het IS-probleem aanpakken als ze er echt om geven.”

De Koerdische strijders melden ook ontsnappingen uit gevangenissen met mannelijke IS-gevangenen. “Er zijn er vijf ontsnapt uit een gevangenis in Qamishli tijdens Turkse beschietingen”, klinkt het. Een Koerdische bron meldt dat een vijftigtal gevangenen zijn overgebracht naar Irak, vermoedelijk onder begeleiding van Amerikaanse troepen. Een bron binnen de Belgische veiligheidsdiensten bevestigt dat bericht.