EU-ministers bespreken sancties tegen Turkije: “Eerste prioriteit is een einde maken aan de operatie"

De Europese Unie moest de voorbije dagen lijdzaam toezien hoe de Turkse militaire operatie tegen de Koerdische strijders de hele regio destabiliseert, burgers opnieuw op de vlucht jaagt en de resultaten in de strijd tegen Islamitische Staat dreigt teniet te doen.

“De eerste prioriteit is een einde maken aan de operatie. We gaan vanochtend bespreken wat de best mogelijke middelen kunnen zijn”, aldus de Belgische minister Didier Reynders.

Op tafel ligt onder meer een Europees wapenembargo tegen Turkije. Onder andere Duitsland, Frankrijk, Nederland en Scandinavische landen kondigden de voorbije dagen al maatregelen aan. België levert sinds de mislukte couppoging in 2016 geen wapens meer aan Turkije, stipte Reynders aan.

De Spaanse minister Borrell, die Federica Mogherini gaat opvolgen als hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid, wees erop dat de lidstaten soeverein beslissen over wapenleveringen. “Het is zeer moeilijk om unanieme akkoorden te bereiken. Ik hoop dat de meeste landen elke wapenverkoop zullen stopzetten.” 

De EU kan ook economische maatregelen of individuele sancties nemen, maar diplomaten verwachten niet dat het zo’n haast zal lopen. “Het is belangrijk om in dialoog te blijven met Turkije, om invloed te hebben”, zei de Duitse minister Heiko Maas. “Als dat niet succesvol is, moeten we bereid zijn om verdere maatregelen te nemen.”

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan waarschuwde de Europeanen vorige week dat ze zich niet te hard moeten opstellen ten aanzien van Turkije. Dan zou Turkije “de poorten” naar Europa “openzetten” voor de circa 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen die in het land verblijven, zo dreigde hij.

De Franse minister Jean-Yves Le Drian riep de Verenigde Staten op tot een spoedberaad van de internationale coalitie tegen IS. “Het is belangrijk dat we de nieuwe situatie inschatten. Voor Frankrijk blijft IS de hoofdvijand.”

“Gaat artikel 5 ingeroepen worden?”
De Koerdische milities waren een belangrijke bondgenoot van de internationale coalitie die onder leiding van de VS de strijd aanbond met IS. Om het hoofd te bieden aan het Turkse offensief hebben de Koerden een opmerkelijk verbond gesloten met het regime van president Bashar al-Assad, dat wordt gesteund door Rusland en Iran.

“Een hallucinante situatie”, stelde de Luxemburgse minister Jean Asselborn vast. Turkije blijft tot nader order een lidstaat van de NAVO. “Wat gaat er gebeuren als Syrië Turkije aanvalt? Gaat dan artikel 5 ingeroepen worden?”, zo vroeg hij zich af. Dat artikel stelt dat een aanval tegen een lidstaat aanzien moet worden als een aanval tegen de hele militaire alliantie.

Het Turkse offensief in Syrië wordt later deze week ook besproken op de Europese top van staatshoofden en regeringsleiders, die donderdag en vrijdag plaatsvindt in Brussel.