Politie "pispaal" na klimaatbetoging: "Bij rechtse organisaties neemt stadsbestuur wél alle maatregelen"

Zaterdag pakte de Brusselse politie 435 klimaatactivisten van Extinction Rebellion op. De actievoerders probeerde de tuinen van het koninklijk paleis te bezetten en blokkades op te werpen op het Koningsplein. Op voorhand was al aangekondigd dat de klimaatactivisten burgerlijk ongehoorzaam zouden zijn, en de zogenoemde 'neutrale zone' rond het paleis zouden trachten binnen te dringen. "We willen de koning oproepen om de noodtoestand uit te roepen voor klimaat en ecologie", aldus de actievoerders.

Tijdens de betoging trad de politie fel op. Honderden mensen werden dus opgepakt, en het waterkanon en traangas werd ingezet. "De actievoerders wilden niet onderhandelen. Een aantal mensen wilden ook de straten in de buurt blokkeren, daarom het waterkanon en traangas. Er is vooraf ook steeds gewaarschuwd dat de politie dwang zou gebruiken als de mensen niet zouden vertrekken", aldus Olivier Slosse van de politiezone.

Op beelden van de arrestaties is onder meer te zien hoe een agent pepperspray spuit in de ogen van een arrestant die al op de grond ligt en onder controle is. "Daar is het middel uiteraard niet voor voorgeschreven", zei Slosse. Er loopt dan ook een intern onderzoek naar het incident.

Maar de politievakbond VSOA slaat de bal nu terug richting het Brusselse stadsbestuur. "Men heeft een betoging aangevraagd waar men op voorhand zegt dat ze zich ongehoorzaam gaan gedragen en de koninklijke tuinen gaat binnendringen", zegt Patrick Roijens van VSOA. "Het stadsbestuur moet dan afwegen of ze de betoging toelaten of verbieden. En als die wordt toegelaten, in welke omstandigheden dan." 

Maar dergelijke beslissingen gebeuren volgens de bond niet altijd op dezelfde manier. "We willen meer duidelijkheid en neutraliteit. We zien vaak dat bij bepaalde groepen de tolerantiegrens hoog is, en bij andere lager. Bijvoorbeeld, als morgen een rechtse organisatie aankondigt dat die in Brussel gaan betogen, mag je zeker zijn dat alle maatregelen genomen worden om de neutrale zone af te sluiten. Brussel wordt dan bij wijze van spreken afgesloten vanaf de ring. Nu geeft men toelating en dan wordt de politie nog de pispaal ook", aldus Roijens. 

De politievakbond wil dan ook een gesprek met het Brusselse stadsbestuur. "Dit leeft echt bij onze mensen van die politiezone. Zij voelen zich vaak niet gesteund. We gaan een open gesprek voeren en zien hoe ver we geraken."

Dat het mogelijk buitensporig politiegeweld moet onderzocht worden, geeft Roijens wel toe. "Dat met die pepperspray zijn dingen die niet kunnen. Er loopt een intern onderzoek en de gepaste maatregelen zullen genomen worden", zegt Roijens.

De Brusselse burgemeester Philippe Close (PS) is het niet eens met de kritiek van de politievakbond. Via zijn woordvoerder laat hij weten dat een betoging, ongeacht of die een mogelijk links of rechts karakter heeft, nooit beoordeeld wordt op inhoud. Hij wil ook eerst het verslag over het politieoptreden afwachten, vooraleer in gesprek te gaan met de bond.

Over de betoging van Extinction Rebellion zegt de burgemeester dat de situatie pas na uren uit de hand liep. "Zaterdag werd er betoogd in de neutrale zone, waar ze normaal niet mogen komen. Dat werd gedurende 6 uur getolereerd, maar ze zijn toen de tramsporen beginnen te blokkeren en hebben zo de stad gegijzeld", zegt zijn woordvoerder. "De politie heeft hen herhaaldelijk gevraagd om de tramsporen vrij te maken en dat weigerden ze te doen. Toen heeft burgemeester Close beslist dat iedereen van het plein ontruimd moest worden en is de politie tussenbeide gekomen." Burgemeester Close zal ook overleggen met de leden van Extinction Rebellion over het verloop van mogelijke toekomstige acties.