N-VA verbolgen: Europa mag dit niet aanvaarden

Archiefbeeld van een betoging voor Catalonië in Brussel (november 2017). © fred debrock

De N-VA reageert erg boos op de veroordeling van negen Catalaanse politici in Spanje. ‘Als Europa dit aanvaardt, begraaft het vandaag belangrijke principes van de rechtsstaat waarvoor de EU zegt te staan.’

bbd

Vlaams Parlementslid en fractievoorzitter Wilfried Vandaele stelt dat de Catalanen geen eerlijk proces hebben gekregen. ‘Na bijna twee jaar in voorarrest en isolement komt de uitspraak niet als een verrassing. We wisten al van dag één dat een eerlijk proces geen optie was voor de heren in Madrid. De censuur in de marge van het proces was hallucinant, de Catalaanse omroep werd zelfs verboden om de termen “ballingschap” en “politieke gevangenen” te gebruiken. Een internationaal netwerk van waarnemers gaf al aan dat de procesgang niet eerlijk en weinig tegensprekelijk verliep. Hoe kan Europa tolereren dat er zo van haar standaarden wordt afgeweken?’

Ook federaal fractieleider Peter De Roover spaart de zware woorden niet: ‘De Catalaanse beweging moest bloeden omdat ze het had aangedurfd aan het centraal gezag van Madrid te raken. Ik heb plaatsvervangende schaamte voor de Spaanse justitie.’ De Roover gaat minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders hierover aan de tand voelen.

Europees Parlementslid Assita Kanko tot slot noemt het ‘het grootste politieke proces in de EU in jaren’. Ze hekelt het Europese stilzwijgen.

‘In het Europa van de 21ste eeuw zou zelfbeschikking een recht moeten zijn, geen misdrijf. De beslissing is een aanfluiting van al waar Europa vandaag voor zou moeten staan. Ik kan de vraag aan Commissievoorzitter Juncker stellen wat wij hier nog doen als het recht om in een parlement te debatteren, om vreedzaam te demonstreren of een mening te uiten, aanleiding kan geven tot jaren van opsluiting in een lidstaat van de EU. Als Europa niet in actie schiet, dan is het alle geloofwaardigheid kwijt op het vlak van mensenrechten.”

Vlaams Belang

Ook het Vlaams Belang reageerde al verontwaardigd en vol ongeloof op de zware veroordeling van de negen Catalanen wegens opruiing: ‘De opgelegde celstraffen zijn niet alleen ongegrond en buitenproportioneel, ze zijn een schandvlek op de Europese democratie.’

Volgens Barbara Pas, fractievoorzitter in de Kamer, was dit een politiek proces, waarbij de fundamentele vrijheid van een volk om zijn eigen toekomst uit te stippelen op een grove manier wordt gefnuikt. ‘De wraakzucht van de Spaanse staat is onuitputtelijk. Geen democraat kan dit aanvaarden’, aldus Pas.

Naast Europa treft volgens Pas ook België trouwens schuld door laf weg te blijven kijken.

Spaans Hooggerechtshof legt tijdbom onder Catalaanse kwestie

© EPA-EFE

Het Spaanse Hooggerechtshof heeft de boegbeelden van het Catalaanse separatisme tot zware celstraffen veroordeeld. De kans op een dialoog tussen Madrid en Barcelona wordt zwaar gehypothekeerd.

Negen boegbeelden van de Catalaanse separatistische strijd zijn door het Spaanse Hooggerechtshof veroordeeld tot lange gevangenisstraffen. Oriol Junqueras, die in oktober 2017 de viceminister-president van Catalonië was, krijgt dertien jaar celstraf. De acht anderen - de ministers en de woordvoerder van de Catalaanse regering, de leiders van de twee belangrijkste culturele separatistische organisaties en de voorzitster van het Catalaanse parlement - moeten negen tot twaalf jaar in de gevangenis. De drie andere separatisten, die veroordeeld zijn voor misbruik van overheidsgeld, worden vrijgelaten. Hun straf bedraagt 1 jaar en acht maanden, maar zij hebben al bijna twee jaar in voorhechtenis gezeten.

Carles Puigdemont, de Catalaanse minister-president die op 27 oktober 2017 de onafhankelijkheid uitriep, is niet veroordeeld. Hij verblijft in België, op de vlucht voor het Spaanse gerecht of zoals hij zelf zegt: in ballingschap. Enkele dagen nadat hij de onafhankelijkheid van Catalonië had uitgeroepen, verliet hij het land om te vermijden dat hij, net als Oriol Junqueras, gearresteerd zou worden.

Onafhankelijkheidsstrijd

Vanochtend, voor de arresten bekend werden, schreef de Catalaanse krant La Vanguardia: de beslissing van het Hooggerechtshof bepaalt de toekomst van de onafhankelijkheidsstrijd in Catalonië. Nu duidelijk is dat de zeven rechters zeer zware straffen hebben uitgesproken, heeft het separatistische vuur nieuwe zuurstof gekregen. Vanuit zijn verblijf in België tweette Puigdemont onmiddellijk: ‘Het is tijd om te reageren… voor de toekomst van onze zonen en dochters’. Nog geen uur later werden al op verschillende plekken in Catalonië spontane betogingen gemeld.

De Spaanse regering heeft alle zeilen bijgezet om de wereld de komende uren duidelijk te maken dat Spanje een democratische rechtstaat is met een onafhankelijke rechterlijke macht. Zij gaat inhoudelijk niet reageren op de arresten. Het is natuurlijk moeilijk te weten hoe de beslissing van het Hooggerechtshof in de schoot van de socialistische regering is onthaald, maar het is wel duidelijk dat het de zoektocht naar een dialoog tussen Madrid en de Catalaanse separatisten zwaar hypothekeert.

Uitgerekend Junqueras, die tot dertien jaar cel is veroordeeld, is een man die door velen als een bruggenbouwer werd gezien. De leider van de linkse separatistische partij Esquerra Republicana de Catalunya, die als verkozen nationaal parlementslid voor de eedaflegging de gevangenis mocht verlaten, wilde met premier Pedro Sánchez praten. De vraag is of hij - vanuit de cel - zijn aanhangers kan overtuigen dat de strijdbijl niet is begraven, maar dat een korte route naar onafhankelijkheid een doodlopend pad is.

Want dat is alvast de les die de separatisten uit dit avontuur hebben geleerd: het Spaanse gerecht spot niet met politieke groepen die een deel van het land willen afscheuren.

Je kunt je afvragen of de Catalaanse separatisten zich in oktober 2017 gerealiseerd hebben wat de consequenties van hun daden waren. Toen duidelijk was dat het gerecht een zware aanklacht zou formuleren, zei Carles Puigdemont op de nacht van De Standaard in december 2017, dat de onafhankelijkheidsverklaring een ‘symbolische daad’ was, ‘een kreet naar Madrid om ernstig genomen te worden’.

Brandpunt van Spaanse politiek

Die ‘symbolische daad’ heeft enorme consequenties gekregen. Op dit moment komen de separatistische aanhangers in Barcelona en in andere steden in Catalonië op straat. De strijd is verhard, de haat tegen Madrid is bij de separatisten alleen maar groter geworden.Deze tikkende tijdbom kan alleen met minutieus, subtiel en voorzichtig politiek handelen worden ontmijnd. Maar het Hooggerechtshof heeft ze op minder dan een maand van de Spaanse parlementsverkiezingen neergelegd. Dat is net de periode waarin geen minutieuze, subtiele en voorzichtige uitspraken worden gedaan.

De zware celstraffen en de vraag of de komende regering genade moet geven, zullen belangrijke thema’s in de campagne worden. Eens te meer staat Catalonië in het brandpunt van de Spaanse politiek.

Spanje vaardigt opnieuw Europees aanhoudingsbevel uit tegen Puigdemont

© AFP

© AFP

thumbnail: null
thumbnail: null

Het Spaanse Hooggerechtshof heeft een Europees aanhoudingsbevel uitgevaardigd tegen de afgezette Catalaanse leider Carles Puigdemont voor opruiing en verduistering. Het aanhoudingsbevel is intussen in België gearriveerd, maar nog niet op het parket van Brussel.

Hoewel eerder dit jaar het Spaanse arrestatiebevel tegen Puigdemont werd ingetrokken, is er nu een nieuw internationaal aanhoudingsbevel tegen de afgezette Catalaanse leider. Dat aanhoudingsbevel volgt op de veroordeling van negen andere separatistische leiders voor opruiing en misbruik van publiek geld. Zij hebben zware celstraffen gekregen, van 9 tot 13 jaar.

Het nieuwe arrestatiebevel is - in tegenstelling tot het vorige - 'voor opruiing en verduistering van openbare middelen'. Het eerdere arrestatatiebevel tegen Puigdemont was voor 'rebellie'. Omdat ons land dat begrip niet kent, werd de Catalaanse leider niet overgeleverd. Nu de andere Catalaanse separatisten veroordeeld zijn voor opruiing en misbruik van publiek geld, is de kans groter dat Puigdemont uitgeleverd zal worden.

Puigdemont noemde de uitspraak ondertussen op Twitter ‘een aberratie’.

Nationaal aanhoudingsbevel

Puigdemont was de minister-president van Catalonië toen de regio zich in 2017 probeerde af te scheiden van Spanje. Op 27 oktober 2017 riep hij de onafhankelijkheid uit op basis van een referendum dat op 1 oktober in dubieuze omstandigheden werd gehouden. Het Grondwettelijk Hof had de volksraadpleging verboden.

Carles Puigdemont is niet veroordeeld. Hij verblijft in België, op de vlucht voor het Spaanse gerecht of zoals hij zelf zegt: in ballingschap. Enkele dagen nadat hij de onafhankelijkheid van Catalonië had uitgeroepen, verliet hij het land om te vermijden dat hij, net als Oriol Junqueras, gearresteerd zou worden.

In juli 2018 liet een Spaanse rechtbank een arrestatiebevel tegen Puigdemont vallen nadat Duitsland had geweigerd hem over te leveren voor rebellie. Sindsdien was enkel nog een nationaal aanhoudingsbevel van kracht, waardoor hij zou opgepakt worden als hij in Spanje zou komen.

In de video hieronder, opgenomen voor de bekendmaking van het vonnis, vertelt buitenlandjournaliste Corry Hancké waarom de veroordeling van negen Catalaanse separatisten zo belangrijk is, en wat de mogelijke gevolgen zullen zijn.

Catalaanse veroordelingen: Jambon moet schipperen tussen overtuiging en functie

© Photo News

Ondanks zijn nationalistische hart bekritiseert Jan Jambon (N-VA) de Catalaanse veroordelingen opvallend diplomatisch. Aan de delicate tweet van de Vlaamse minister-president ging overleg vooraf tussen de Zweedse coalitiepartners.

‘De uitspraak van het Spaanse Hooggerechtshof tegen Catalaanse politici is buiten proportie. Een politiek conflict los je op door dialoog rond de politieke onderhandelingstafel.’ Zo reageert Jan Jambon (N-VA) op Twitter op de veroordelingen van de boegbeelden van het Catalaanse separatisme tot jarenlange celstraffen.

De Vlaamse minister-president verwerpt de uitspraken. Maar in tegenstelling tot partijgenoten doet hij dat in opvallend voorzichtige en diplomatieke bewoordingen. ‘Dit is een schande!’, tweette N-VA-voorzitter Bart De Wever.

Jarenlange banden

Theo Francken retweette N-VA-senator Mark Demesmaeker: ‘Onwezenlijk en onaanvaardbaar. Een aanval op onze democratische vrijheden. In welke EU leven wij?’ In een persbericht spreekt de N-VA over ‘een zwarte dag voor Europa’: ‘Als Europa dit aanvaardt, begraaft ze vandaag belangrijke rechtsstatelijke principes waarvoor de EU zegt te staan.’

De banden tussen Jambon en de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging zijn al jarenlang intens. Een tiental jaar geleden trok toenmalig Kamerlid Jambon als eerste Vlaamse waarnemer naar de Catalaanse gemeente waar de eerste van een reeks lokale, onofficiële volksraadplegingen werd gehouden.

Maar als regeringsleider is de vrijheid van Jambon veel beperkter. Als het al gevoelig ligt om kritiek te geven op buitenlandse politieke beslissingen, dan geldt dat des te meer voor het afkeuren van - in theorie onafhankelijke - rechterlijke uitspraken.

Navraag leert dat aan de tweet overleg voorafging tussen de Vlaamse minister-president en coalitiepartners CD&V en Open VLD. En Gwendolyn Rutten klinkt heel anders over de veroordelingen dan de N-VA.

‘Gedragen standpunt van de regering’

‘Wij zijn liberalen, geen volks- of staatsnationalisten’, tweette de voorzitter van Open VLD. ‘Beide partijen hebben boter op het hoofd. Maar de Catalaanse veroordelingen vandaag zijn buitenproportioneel. We herhalen ons pleidooi voor een bemiddeling door de EU.’

In een reactie zegt de woordvoerder van Jambon dat de Vlaamse regering ‘een duidelijk standpunt’ inneemt. ‘We maken duidelijk als Vlaamse regering dat dit niet kan’, zegt Olivier Van Raemdonck, die bevestigt dat het om een ‘gedragen standpunt van de Vlaamse regering’ gaat.

Spanningen binnen regering-Michel

Jambon zelf is zich bewust van de gevoeligheid. ‘Er zijn natuurlijk sterke vriendschapsbanden, maar ik hou mij aan de beperkingen die mijn huidige functie me oplegt’, zei Jambon ten tijde van het Catalaanse referendum tegen deze krant.

In die tijd moest Jambon als vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken al schipperen tussen zijn overtuigingen en zijn functie. De Partido Popular, de toenmalige Spaanse regeringspartij, reageerde furieus op kritische uitspraken van Jambon. Het leidde tot spanningen binnen de regering-Michel.

In december 2015 tekende het links-flamingante magazine Meervoud uit Jambons mond op dat hij bereid zou zijn de regering te laten vallen over de Catalaanse kwestie. ‘Wij kunnen onze geloofwaardigheid niet op het spel zetten’, aldus Jambon. Die woorden herhaalde hij later niet meer.