Conservatieve professor en buitenstaander Kaïs Saïed wordt nieuwe president van Tunesië

De exitpolls gaven het al aan: Kaïs Saïed is met een onweerlegbaar verkiezingsresultaat de nieuwe president van Tunesië. Hij kon een slordige 72 procent van de kiezers overtuigen en haalde het daarmee ruimschoots van zijn politieke tegenstander, Nabil Karoui. Saïed wordt daarmee, na Beji Caïd Essebsi, de tweede democratisch verkozen president sinds de Jasmijnrevolutie en de verdrijving van dictator Ben Ali in 2011. 

Op 15 september van dit jaar maakten de Tunesische kiezers al duidelijk dat ze geen duel zagen zitten tussen traditionele presidentskandidaten. Hun onvrede over de jarenlange politieke wantoestanden en economische stagnatie zouden ze uiten door massaal op antisysteemkandidaten te stemmen. En dus moest een tweede ronde uitmaken wie de nieuwe president van Tunesië werd: de conservatieve professor Kaïs Saïed of de omstreden mediamagnaat Nabil Karoui. Een tweestrijd die nu in het voordeel van Saïed is beslecht.

Diezelfde Karoui uitte eerder zijn ongenoegen over het verloop van de verkiezingen, maar intussen heeft hij het verkiezingsresultaat erkend en Saïed gefeliciteerd met zijn overwinning. Nabil Karoui is de partijleider van de "Qalb Tounes" en de eigenaar van het televisiekanaal Nessma. De Tunesische filantroop maakte de afgelopen maanden gebruik van zijn mediakanalen om zijn eigen kandidatuur te promoten. 

In de aanloop naar de  presidentsverkiezingen werd Karoui opgepakt en in voorhechtenis geplaatst op verdenking van fraude en witwaspraktijken. Hij werd pas enkele dagen geleden vrijgelaten. Karoui spreekt van een politieke afrekening die zijn kandidaatschap in de negatieve zin heeft beïnvloed.

(Lees verder onder de foto)

En wie is de tot voor kort onbekende Kaïs Saïed nu eigenlijk? In de aanloop naar de verkiezingen waren er maar weinig experts die de 61-jarige Saïed een grote kans toedichtten. De gepensioneerde professor in staatsrecht heeft nagenoeg geen ervaring in de politiek en hield er met zijn deur-tot-deur plan een heel atypische campagne op na.

Maar laat het nu net deze zaken zijn die wellicht zijn succes hebben ingeluid. Saïed was helemaal niet zoals de gevestigde politieke kandidaten, met als bekendste voorbeeld de uittredende eerste minister Youssef Chahed. Hij haalde zijn voordeel uit het wijdverspreide wantrouwen in de Tunesische politiek. 

Zijn kritische houding naar de Tunesische staat en het feit dat hij niet verbonden is aan een traditionele Tunesische partij maken hem ontzettend populair, niet het minst bij veel Tunesische jongeren. Volgens sommige peilingen zouden ruim 90 procent van de 18- tot 25-jarigen op Saïed hebben gestemd.

Kaïs Saïed staat bekend om zijn sociaal-conservatieve programma. Zo wil hij meer macht geven aan lokale raden en daarnaast spreekt hij van hervormingen waarin hij zogezegd de staat wil vernieuwen en  bepaalde zaken wil decentraliseren. "Ik doe geen traditionele beloften, maar ik kom met nieuwe ideeën", aldus Saïed eerder in zijn campagne. 

Maar het is ook algemeen geweten dat de gepensioneerde professor staatsrecht er omstreden conservatieve standpunten op nahoudt. Zo wil hij de doodstraf opnieuw invoeren, is hij tegen het gelijke erfrecht voor mannen en vrouwen, en noemde hij homoseksualiteit een ziekte en een buitenlands complot.

Wat Saïed ongetwijfeld heeft geholpen in de verkiezingsstrijd is de steun van zowel linkse partijen alsook van de islamistische Ennahdha partij. Iets wat zeker opvallend te noemen is gezien de afwijkende programmapunten. De kersverse president zal nu voor de uitdaging komen te staan om de verschillende partijen samen te krijgen om een functionele regering mee vorm te geven.