Verenigd Koninkrijk en EU bereiken op de valreep akkoord over brexit, maar zal het door het Britse parlement geraken?
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben een akkoord bereikt over de brexit, de uitstap uit de Europese Unie. Dat bevestigt Europese Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker. De vraag is of het akkoord goedgekeurd zal worden in het Britse parlement, aangezien de Britse premier Boris Johnson niet zal kunnen rekenen op de broodnodige steun van de Noord-Ierse unionisten. Ook andere (oppositie)partijen hebben aangegeven dat ze de deal niet zullen steunen.
Vandaag en morgen is er in Brussel een Europese top met de regeringsleiders en staatshoofden van de EU-lidstaten. Om op 31 oktober tot een onderhandelde brexit te kunnen komen, was het nodig dat er tegen deze EU-top een akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op tafel lag. De afgelopen dagen en uren verliepen de gesprekken echter moeilijk.
Vanmorgen kwam er dan toch witte rook. Europese Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker liet via Twitter weten dat de onderhandelingsteams van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een "fair en evenwichtig" akkoord hebben bereikt. En ook de Britse premier Boris Johnson bevestigt dat er een deal is. Het akkoord kunt u hier zelf lezen.
Dat akkoord kan straks bekrachtigd worden door de Europese staatshoofden en regeringsleiders op de Europese top in Brussel. In Londen moet het Britse parlement ook nog zijn groen licht geven. Overmorgen heeft de stemming plaats in het Britse parlement in Londen.
EU-Commissievoorzitter Juncker sluit alvast met deze deal uit dat er nog eens uitstel zou komen voor de brexit. "Het moet nu gebeuren", klonk het duidelijk. Daarmee lijkt Juncker de druk op te voeren op de Britse parlementsleden: het is deze deal of helemaal geen deal.
Dankzij dit akkoord zal het Verenigd Koninkrijk volledig uit de Europese Unie kunnen stappen op 31 oktober
Wat zal het Britse parlement doen?
De vraag is of de goedkeuring in het Britse parlement wel zal lukken. Hét grote struikelblok was tot nu toe steeds de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Johnson zou wat dat betreft belangrijke toegevingen hebben gedaan. Vanmorgen lieten de Noord-Ierse unionisten (DUP), die absoluut de band met de rest van het Verenigd Koninkrijk willen behouden, nog weten dat ze niet akkoord kunnen gaan met het ontwerpakkoord en daar blijven ze voorlopig bij. Boris Johnson heeft hun steun nodig om het akkoord door het Britse parlement te krijgen.
In dat licht kan er meteen een belangrijke kanttekening geplaatst worden bij dit akkoord. Op 14 november 2018 was er ook al eens een brexit-akkkoord, toen met de Britse premier Theresa May. Zij verloor tot drie keer toe de stemming in het Britse parlement. Jeremy Corbyn, de leider van de Britse oppositiepartij Labour, zegt dat deze deal "nog slechter" is dan de deal die May destijds bereikte. En ook andere oppositiepartijen gaan het akkoord niet steunen in het parlement, geven ze aan.
De Britse premier Boris Johnson riep de Britse parlementsleden tijdens een persconferentie met Europese Commissievoorzitter Juncker op om de brexit-deal zaterdag goed te keuren in het parlement. Wellicht zal Johnson nu proberen om een aantal dissidenten bij andere partijen te vinden én om de stem van de mensen die hij vorige maand uit zijn partij zette voor zich te winnen.
(lees verder onder tweets)
Wat staat in het akkoord over Noord-Ierland?
De knoop lag dus tot nu steeds bij de grenskwestie tussen Noord-Ierland, dat onderdeel is van het Verenigd Koninkrijk, en de republiek Ierland, die lid is van de Europese Unie. Het was zoeken naar een evenwicht: enerzijds vermijden dat er een harde grens zou komen op het Ierse eiland tussen Noord-Ierland en Ierland en anderzijds ervoor zorgen dat Noord-Ierland wel degelijk volledig onderdeel blijft uitmaken van het Verenigd Koninkrijk.
"We hebben oplossingen gevonden om de integriteit van de Europese interne markt ten volle te respecteren en we hebben een nieuwe en juridisch werkzame oplossing gemaakt om een harde grens te vermijden waardoor de vrede en stabiliteit op het Ierse eiland beschermd worden", aldus EU-onderhandelaar Michel Barnier.
In Noord-Ierland zal, volgens de deal, een beperkt aantal regels afgestemd blijven met de regels van de Europese interne markt. Het gaat dan over regelgeving rond goederen, diergezondheidscontroles, regels rond landbouwproducten, btw en regelgeving rond staatssteun. Het Noord-Ierse parlement krijgt wel zijn finale zeg over de toepassing op langere termijn van Europese regelgeving in Noord-Ierland. Bovendien zal Noord-Ierland deel blijven uitmaken van de Britse douane-unie, waardoor Noord-Ierland niet buiten (handels)akkoorden zal vallen die de rest van het Verenigd Koninkrijk met een ander land kan sluiten.
Bekijk hieronder het liveveslag van onze collega Rob Heirbaut uit "Het Journaal":
Bekijk hieronder het liveveslag van onze collega Ivan Ollevier uit "Het Journaal":
