Mediaoorlog rond Syrië gaat voort: hoe het Turkse offensief bevochten wordt op het internet

"Schaam u, Twitter!". Een opvallend protest tegen het socialemediaplatform Twitter kwam deze week van regeringsgezinde journalisten in Turkije. Aanleiding zou het censureren zijn van de Twitterberichten van TRTWorld, een Turks staatsagentschap dat in het Engels de wereld toespreekt.

Onder de hashtag #TwitterCensorsTRTWorld spraken sympathisanten van het Turkse offensief hun woede uit tegen het Amerikaanse bedrijf: "Persvrijheid? Alleen als die de westerse belangen verdedigt", zegt een Turkse journalist via een Twitterbericht. "We zullen de waarheid blijven verspreiden", klinkt het.

Die Turkse waarheid, over het Turkse offensief in Syrië, heeft TRTWorld de afgelopen dagen proberen meer op de kaart te zetten. Niet alleen door eigen beelden en bronnen aan het woord te laten. Maar ook door de andere versies in een slecht daglicht te zetten. Zo heeft het Turkse agentschap een video verspreid waarin te zien is hoe valse beelden gebruikt worden om de Turkse militaire operatie te demoniseren.

Ook onvoorzichtig gebruik van foute beelden door sommige mediakanalen heeft in het Turkse voordeel gespeeld. Zo heeft de Amerikaanse nieuwszender ABC zich geëxcuseerd voor het tonen van beelden waarin vuurgevechten te zien zijn. "Een bloedbad in Syrië" luidde de oorspronkelijke titel. Achteraf bleken de beelden uit de Amerikaanse staat Kentucky te komen. De beelden dateren bovendien uit 2016. Een onschuldige fout? "Niets van", zeggen de Turken: "Een lastercampagne tegen Turkije", klonk de titel van het Turkse staatsagentschap Anadolu.

Ook de Amerikaanse president Donald Trump liet de fout van ABC niet zo maar voorbijgaan. Hij zag het incident als een ideaal moment om zijn aanhoudende aanvallen op de Amerikaanse pers op te frissen, weliswaar in verband met lokale dossiers:

Een andere blunder kwam van Russia Today. De Arabische versie van de Russische televisiezender toonde beelden van een aanslag die de zender beschreef als een "Turkse aanval op Koerdische militanten in Syrië". De beelden kwamen wel uit Syrië deze keer, alleen waren die uit een oude video en uit een andere context geplukt. Het ging in feite om een luchtaanval van het Syrische leger in 2018. De Koerden, noch de Turken waren toen bij de aanval betrokken.

Lees verder onder de video

(De beelden op Russia Today)

(De originele video uit 2018)

"In Turkije krijgt het publiek amper een andere interpretatie van de oorlog te horen of te zien", vertelt de Turkse journalist Ragip Duran aan VRT NWS. Duran woont al drie jaar in Duitsland, waar hij voor een Turkse onafhankelijke zender werkt. Hij moest Turkije verlaten, omdat volgens hem de onafhankelijke journalistiek in het vizier komt.

"De Turkse regering beschouwt de Koerdische militanten in Syrië als een afdeling van de Koerdische PKK in Turkije", zegt Duran. "Een conclusie die niet iedereen met Ankara deelt. Terwijl de PKK op de zwarte lijst staat in Europa en de Verenigde Staten, wordt de SDF door de westerse coalitie in Syrië als bondgenoot gezien tegen IS".

Lees verder onder de video

Volgens de Turkse journalist is de beschrijving van het offensief door Ankara eenduidig en duidelijk: het offensief is bedoeld om terroristen te verjagen en een veilig gebied te garanderen voor de terugkerende Syrische vluchtelingen: "Als de gewone burger in Turkije alleen de regeringsgezinde media volgt, krijgt hij de indruk dat het Turkse offensief ook vlot verloopt. Iets wat in werkelijkheid niet zo is."

Een Twitterbericht van de Turkse ambassadeur in de Verenigde Staten:

Kort na het begin van het offensief werden twee journalisten in Turkije opgepakt. Dat meldde het Comité ter Bescherming van Journalisten. De organisatie klaagt de openlijke bedreiging van kritische stemmen door de Turkse autoriteiten. De klopjacht op kritische stemmen was ook al in augustus voelbaar. Toen werden er zeven journalisten opgepakt.

Duran benadrukt ook dat er in Turkije op dit moment bijna geen ruimte meer is voor een tegenstem: "Een kritiek tegen de regering wordt vergeleken met een belediging tegen de staat. Dat wordt niet getolereerd", aldus Duran. Deze week zijn in Turkije bijna 200 mensen opgepakt die op sociale media hun steun hebben geuit aan de SDF en vals nieuws zouden hebben verspreid. Zeker 24 hiervan zijn aangehouden.

De mediaoorlog, onder meer op sociale media, zal de komende dagen alleen maar toenemen nu het gebied door de recente escalatie erg ontoegankelijk wordt voor de media. Zo verwachten we dat meer beelden opduiken vanuit beide strijdende partijen, met als bedoeling sympathie op te wekken voor de eigen agenda.