Reizigers die aan een halte staan te wachten op een bus die nooit zal komen: ze waren zelden of nooit talrijker dan tijdens de jongste maanden. ‘Deze cijfers maken me niet vrolijk’, zei de gloednieuwe minister van Mobiliteit, Lydia Peeters (Open VLD), gisteren in de Commissie Mobiliteit van het Vlaams Parlement. Ze zei er dat De Lijn van januari tot augustus van dit jaar al 151.760 ritten moest schrappen – vaak pas op het laatste moment. Dat zijn er al bijna evenveel als in heel vorig jaar, toen zo’n 200.000 ritten geschrapt werden.

Vooral het aantal bussen dat niet kon uitrijden omdat er geen chauffeur voorhanden was, is fors gegroeid: van 40.000 vorig jaar – dat waren er al dubbel zoveel als het jaar daarvoor – naar 84.000 tot en met augustus dit jaar. Het schrijnende tekort aan chauffeurs bij De Lijn is zo voor de eerste keer verantwoordelijk voor meer afgeschafte ritten dan stakingen.

Communicatiecampagne

De vaststelling is eens zo opvallend omdat De Lijn goed op weg lijkt te zijn om het problematische gebrek aan buschauffeurs op te lossen. Grote communicatiecampagnes leidden ertoe dat eind september 410 van 570 vacatures ingevuld waren.

‘Maar er zit veel doorlooptijd tussen een aanwerving en het moment waarop een chauffeur achter het stuur kruipt’, zegt Inge Debruyne van De Lijn. Zo moeten ze onder meer nog een opleiding volgen. Volgens Debruyne ‘is de si­tuatie intussen onder controle’, en ‘is het nu zaak om de achterstand weg te werken’.

De Lijn nam een resem maat­regelen om de aanwervingen nog te versnellen – zoals een kortere selectieprocedure en een uitbreiding van de capaciteit van de rijschool – maar ook om het beroep van buschauffeur aantrekkelijker te maken. Daartoe wil het bijvoorbeeld de opmaak van werkroosters aanpakken en chauffeurs meer flexibiliteit geven, om overuren te maken en te schuiven met hun shiften. ‘Alles waar we aan konden denken om meer chauffeurs te werven, hebben we gedaan’, zegt Debruyne. Het zal nodig zijn: de uitstroom belooft alleen maar te versnellen. Een op de drie chauffeurs bij De Lijn is vijftigplusser en vertrekt de komende jaren met pensioen.

'De minst slechte oplossing'

Directeur-generaal Roger Kesteloot kwam begin deze week met een opmerkelijk voorstel: in de regio’s waar de krapte het grootst is – Vlaams-Brabant en Antwerpen – wil hij tijdelijk het aanbod inperken om zo de betrouwbaarheid te verhogen. ‘In plaats van vijf bussen per uur zouden we er vier laten rijden, zodat reizigers wel zeker kunnen zijn dat die vier effectief komen’, zei hij aan Het Laatste Nieuws.

‘Ik vrees dat dit voorlopig nog de minst slechte oplossing is’, zegt Stefan Stynen van reizigersvereniging Treintrambus. ‘De onvoorspelbaarheid jaagt reizigers weg.’