"Nederlands bombardement in Irak in 2015 kostte het leven aan zeker 70 burgers"
Een luchtaanval door een F16 van het Nederlandse leger boven Irak, zou in 2015 aan zeker zeventig burgers het leven hebben gekost. Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse openbare omroep NOS en de krant NRC. Doelwit was een bommenfabriek van terreurgroep IS in Hawija, maar rondom het gebouw woonden veel vluchtelingen. De Nederlandse regering bevestigt, noch ontkent.
Het bombardement in de nacht van 2 op 3 juli 2015 liep gruwelijk mis. Een Nederlands gevechtsvliegtuig viseerde een bommenfabriek van terreurgroep IS in de Noord-Iraakse stad Hawija. In gebouwen en huizen rondom de fabriek verbleven veel vluchtelingen. Daarom leidden de ontploffing en de vervolgexplosies tot zoveel doden. Mogelijk speelden verouderde inlichtingen over het aantal omwonenden en de aanwezigheid van explosieven een rol.
Bloedigste aanval
Het was een van de bloedigste aanvallen van de internationale coalitie in de strijd tegen IS. Dat de aanval heeft plaatsgevonden en dat daarbij veel burgerslachtoffers vielen, was ook vier jaar geleden al duidelijk. Maar de internationale coalitie tegen IS, waar Nederland en ook België deel van uitmaken, geven geen informatie over wie waar bombardeert en welk land er dus mogelijk verantwoordelijk is voor slachtoffers. Die beslissing werd genomen uit veiligheidsoverwegingen, uit vrees voor aanslagen.
Eind vorig jaar bevestigde het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van Defensie, dat er die nacht in 2015 zeventig burgers zijn omgekomen. Uit onderzoek van NRC en NOS aan de hand van anonieme getuigenissen en openbare bronnen moet nu blijken dat het luchtbombardement door Nederland werd uitgevoerd.
Achterhaalde informatie?
Afgelopen zomer deden de twee media onderzoek in Irak, en praatten er met getuigen en autoriteiten. Daaruit blijkt dat bij de inwoners van Hawija algemeen bekend was dat er vluchtelingenfamilies verbleven rondom de fabriek. Toch is er gebombardeerd. Hawija was destijds in handen van IS.
De NOS sprak onder meer een Irakees die zegt dat hij als informant deze informatie wel heeft doorgegeven aan het Iraakse leger. Maar of die informatie ook de Nederlandse luchtmacht heeft bereikt, is onduidelijk.
Een Iraakse informant zegt dat hij info over burgers in de buurt van de bommenfabriek doorgaf aan het Iraakse leger, maar het is niet duidelijk of die ook bij Nederland terechtkwam
Ooggetuigen spreken bovendien van een veel hoger aantal doden, honderden gewonden en zeker 23 kinderen die zijn gestorven. Het ministerie van Defensie wil niet bevestigen dat Nederland betrokken was bij het bombardement.
De Nederlandse minister van Defensie Ank Bijleveld zegt dat ze "op dit moment" niet kan ingaan op de betrokkenheid van Nederland bij de aanval op Hawija. "Op niet al te lange termijn" hoopt ze dat wel te kunnen doen. Ze belooft meer transparantie over de gevolgen van Nederlandse bombardementen. "We willen daarbij de veiligheid van iedereen, vooral die van de vliegers, voorop stellen", aldus Bijleveld in NRC.