Hoe een Israëlische toerist met hasj in haar tas een pion werd in een geopolitiek spel met Rusland
Een Israëlisch-Amerikaanse jonge vrouw werd op de luchthaven van Moskou opgepakt met 9,5 gram hasj in haar rugzak. Normaal krijg je dan een boete en maximaal een maand cel, maar ze is veroordeeld tot 7,5 jaar. Ze lijkt een pion in een diplomatiek spel, waarbij ze als wisselgeld dient voor een in Israël opgepakte Russische hacker.
Naama Issachar (26) had nog een paar gram hasj in haar rugzak zitten toen ze in april op de luchthaven van Moskou werd aangehouden. Stom natuurlijk, want in haar thuisland Israël is dat niet strafbaar, maar in Rusland kon ze volgens haar advocaat op een boete en maximaal een maand cel rekenen.
Gaandeweg werd echter duidelijk dat er nog een ander spel werd gespeeld, waarin de jonge vrouw als machteloze pion fungeert. Issachar werd vorige maand tot 7,5 jaar cel veroordeeld, een straf die de Israëlische premier Netanyahu “buitenproportioneel” noemde. Hij kan haar weer terugkrijgen, opperde Moskou. Afgelopen zomer al stelde Rusland voor om Issachar uit te wisselen voor een onbekende Russische hacker die in een Israëlische gevangenis wacht op uitlevering aan de Verenigde Staten.
Israël heeft het voorstel verworpen. Omdat het niet kan, liet de Israëlische minister van Justitie Amir Ohana weten. Het Hooggerechtshof heeft de uitlevering van de hacker aan de VS al goedgekeurd, en het hele proces bevindt zich in het laatste stadium. Maar ook, zei Ohana tegen de Israëlische televisie, omdat het “een gevaarlijk precedent kan scheppen, waarbij een land dat iemand uitgeleverd wil krijgen, een Israëliër oppakt en als zondebok gebruikt”.
Hacken van creditcard-accounts
Die hacker is Alexei Borkov, een 29-jarige man uit Sint-Petersburg. Hij was in 2015 in Israël op vakantie, toen de autoriteiten een aanhoudingsbevel van Interpol ontvingen. De VS verdenken Borkov van identiteitsfraude en witwassen, maar ook van het hacken van tienduizenden creditcardaccounts en het doorverkopen van deze gegevens.
Russische media noemen hem een ‘doodnormale burger’, die verstrikt is geraakt in de ‘bevooroordeelde’ Amerikaanse justitiële molen. Maar in Israëlische media wordt gesuggereerd dat Borkov gelieerd is aan de Russische inlichtingendiensten, en dat Moskou daarom zoveel moeite voor hem doet.
De familie van Issachar is ervan overtuigd dat de jonge vrouw het slachtoffer is geworden van een geopolitiek spel. Haar moeder vertelde Israëlische media dat zij en een zus van Naama deze zomer plotseling whatsappjes kregen van een man die zei dat hij een vriend van Burkov was. Kort voor de uitspraak van de Russische rechter volgde een e-mail waarin deze man stelde dat Issachar wel eens 7,5 jaar cel zou kunnen krijgen, en dat zij samen moesten werken om “een einde te maken aan de nachtmerrie van Naama en Burkov”.
Agressieve berichten
Ook vrienden van Issachar zouden op Facebook zijn benaderd door tientallen vrienden van Burkov. “Sommige profielen zagen er nep uit”, zei vriend Dor Tzur in de krant Haaretz, “en ze waren allemaal Russisch. We ontvingen ook agressieve berichten waarin werd gezegd dat Naama zou wegrotten in de gevangenis.”
Vrienden hebben afgelopen weekeinde demonstraties georganiseerd om aandacht te vragen voor de zaak. Honderden mensen kwamen zaterdag bijeen in Tel Aviv, en riepen “iedereen die iets kan doen” op om actie te ondernemen. “Wij zijn zelf geen politieke mensen”, zei vriendin Tzlil tegen het Israëlische Channel 12. “Wij willen alleen maar dat Naama weer thuiskomt. We hopen op hulp van politici, zakenmensen, Russisch, Amerikaans of Israëlisch, om haar uit de gevangenis te halen.”
Ook premier Netanyahu maakt zich hard voor de zaak. Vorige maand, tijdens zijn ontmoeting met Poetin in Sochi, begon hij al over de jonge vrouw. Toen de Russische president begin deze week Netanyahu belde om hem te feliciteren met zijn zeventigste verjaardag, vroeg de Israëlische premier of Issachar gratie kon krijgen. Moskou liet weten dat het verzoek wordt overwogen.