Donald Trump sluit de deur voor 26 Europese landen: ‘Irrationeel én xenofoob’

Amerikaans President Donald Trump op 12/03/2020 © iStock
Kamiel Vermeylen

Amerikaans president Donald Trump kondigde woensdagnacht aan dat personen uit de Europese Schengenzone vanaf vrijdag de VS dertig dagen niet binnen mogen. Een maatregel overgoten met een flinke saus Amerikaans nationalisme.

Woensdagavond lokale tijd kondigde Donald Trump een inreisverbod aan vanuit Europa naar de Verenigde Staten tot en met 31 maart. Zijn ietwat onduidelijke communicatie riep meteen een heleboel vragen op: voor welke landen geldt de maatregel nu precies? En wat met Amerikaanse burgers die in Europa verblijven? Even later bracht een persbericht meer duidelijkheid: het inreisverbod geldt voor de 26 landen van de Schengenzone .

Ter verduidelijking: de Schengenzone (zie kaart) is een gemeenschap waarin er geen grenscontroles gelden om het vrije verkeer van personen en goederen te faciliteren. Niet alle lidstaten van de Europese Unie maken (volwaardig) deel uit van deze Schengenzone en worden dus niet aan het inreisverbod onderworpen : Ierland, Cyprus, Kroatië, Roemenië en Bulgarije. Het Verenigd Koninkrijk is in het kader van de brexit een speciaal geval: het maakt geen deel meer uit van de Europese Unie, maar blijft tot minstens het einde van dit jaar gebonden aan het vrije verkeer van personen. Bij Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland geldt het omgekeerde: ze zijn geen lidstaat van de Europese Unie, maar maken wel deel uit van de Schengenzone. Het inreisverbod is op die landen wel van toepassing.

Schengenzone
Schengenzone© Philippe Baert

‘Xenofobe beslissing’

Trumps maatregel en communicatie zorgen op Europese bodem voor de nodige beroering. ‘Corona is een Chinees virus en Europa heeft gefaald om het tegen te houden’, zei Trump tijdens een toespraak in het Witte Huis. Met andere woorden wekt de Amerikaanse president de indruk dat Europa medeverantwoordelijk is voor de uitbraak van het virus op Amerikaanse bodem.

Daarmee doet Trump hetzelfde als de Chinese Communistische Partij, die de Verenigde Staten ervan verdenkt het virus doelbewust op Chinees grondgebied verspreid te hebben. Ook Russisch president Vladimir Poetin liet eerder deze maand optekenen dat buitenlandse krachten nepnieuws verspreiden over het coronavirus om de Russische Federatie te destabiliseren. ‘Op het randje van xenofoob’, vertelt een Europese diplomaat in Washington aan Knack.

Eind februari noemde de Amerikaanse president het coronavirus nog een ‘hoax’ van de Fake News Media en de Democratische Partij.

Hoe zit de vork aan de steel in de Verenigde Staten? Volgens de meest recente cijfers zijn er donderdagmiddag ongeveer 1.323 besmettingen waargenomen. De bron van die infecties is niet louter Europees. Meerdere personen die vanuit China terugkeerden bleken na enige tijd op Amerikaans grondgebied besmet met het coronavirus. Aangezien er in de Verenigde Staten een acuut tekort heerst aan testcapaciteit, is het zo goed als onmogelijk om een duidelijk te maken vanwaar de meeste besmettingen afkomstig zijn. Ter illustratie: in de VS zijn er in totaal minder tests afgenomen dan dat er in Nederland op een dag tijd worden gedaan. Ook in de VS is het dus maar de vraag of het werkelijke aantal besmettingen niet veel hoger ligt.

Bovendien staat het sérieux van Trumps maatregel in schril contrast met de houding die de Amerikaanse president de afgelopen weken aannam. Eind februari klonk het tijdens een toespraak in South-Carolina dat de fake news media en de Democratische Partij de ernst van het coronavirus bewust oppookten met politieke bijbedoelingen. ‘Het coronavirus is hun nieuwe hoax’, aldus Trump.

480videoYouTubeTrump: Coronavirus is Democrats’ ‘new hoax’1.0https://www.youtube.com/The Telegraph270360

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
https://www.youtube.com/user/telegraphtvhttps://i.ytimg.com/vi/G5TZ6fTYrsE/hqdefault.jpg480

Daarnaast stelden Trump en zijn regering aanvankelijk voor om een noodbudget van 2,5 miljard dollar vrij te maken. In het Congres vonden de Republikeinse en de Democratische Partij dat bedrag veel te laag en kwamen ze samen een som van 8,3 miljard dollar overeen. Bovendien stelde Trump eerder voor om de budgetten voor het nationaal Centrum voor ziektebestrijding en -preventie (CDC) terug te schroeven, om later door het Congres te worden teruggefloten.

Brexit?

Ook het feit dat het Verenigd Koninkrijk een uitzondering op het reisverbod krijgt, zorgt voor de nodige consternatie in de Europese Unie. Dogmatische brexiteers – Nigel Farage op kop – vinden de Amerikaanse exceptie het bewijs bij uitstek dat het Verenigd Koninkrijk opnieuw een soeverein land is geworden. Zoals hierboven vermeld, is het Verenigd Koninkrijk niet het enige land in Europa dat gevrijwaard blijft van de Amerikaanse maatregel. Met soevereiniteit heeft Trumps beslissing dus niets te maken. Pro-Europese stemmen menen op hun beurt dat de Amerikaanse president een tweede en virale dimensie aan de handelsspanningen met de Unie wil toevoegen. Ook die lijn getuigt van de nodige overdrijvingszin.

Verwacht de volgende weken een enorme toename van besmettingen en een enorme druk op het Amerikaanse gezondheidssysteem.

Een Europese diplomaat in Washington

Wel luidt de vraag of de specifieke afbakening van de Schengenzone steek houdt. In het Verenigd Koninkrijk ligt het aantal besmettingen per hoofd van de bevolking gevoelig lager dan in België, Duitsland en Italië. Maar er wordt verwacht dat het Verenigd Koninkrijk gewoonweg gewoon later aan beurt is. Volgens Britse medische experten zal de start van de piek van de epidemie pas de komende twee weken plaatsvinden, waarbij het Verenigd Koninkrijk een geschat traject volgt van een dagelijkse besmettingstoename met 33 procent. Over het Kanaal moet het ergste naar alle waarschijnlijkheid nog komen.

Wetenschappelijk lijkt de keuze voor de Schengenzone dus niet echt gemotiveerd. Waarom dan toch een uitzondering maken? ‘Dit kan alleen politiek geïnterpreteerd worden. We krijgen geen antwoord van het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat ook niets van Trumps beslissing leek af te weten’, aldus de diplomaat. Spelen er politieke doeleinden mee? De afgelopen vier jaar heeft Trump keer op keer benadrukt dat de Amerikaanse economie onder zijn auspiciën aardig is gegroeid. Hoewel de fundamenten van die groei al onder het presidentschap van Obama zijn gelegd, heeft de Amerikaanse president geen ongelijk.

Maar met het oog op de presidentsverkiezingen kan het Trump wel eens heet onder de voeten worden nu de Amerikaanse economie en financiële markten alsmaar meer onder druk komen te staan. ‘Verwacht de volgende weken een enorme toename van besmettingen en een enorme druk op het gezondheidssysteem. Zelfs een crash kan niet uitgesloten worden’, zegt de diplomaat. In zijn bekende stijl kiest de Amerikaanse president ervoor om de verantwoordelijkheid van zich af te schuiven en te benadrukken dat niet de Verenigde Staten – en dus hijzelf – verantwoordelijk zijn voor de nakende crisissituatie. Maar of Trump daarmee de situatie onder controle krijgt, is natuurlijk een ander verhaal.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content