Coronavirus en uw reisplannen: dit moet u weten

Gaan of mogen we nog op reis?

Vast staat dat we door de toenemende bezorgdheid over de coronacrisis massaal reizen annuleren én dat er heel weinig reizen worden geboekt. “In het begin van de crisis speelde dat amper, we gingen nog vrolijk skiën in Italië. Maar nu vluchten worden geschrapt en inreisverboden worden ingesteld, ligt dat anders. Wie hoort dat Madrid in lockdown is, zal uit voorzorg ook zijn citytrip naar Barcelona schrappen”, weet expert consumentenzaken Gino Van Ossel, docent aan de Vlerick Business School. 

Toerisme-expert aan de KULeuven Jan van der Borg zit in lockdown bij zijn gezin in Italië en wijst erop dat de toerismesector slachtoffer is van de crisis, maar tegelijk schuldige. “Nu moeten we alles doen om het virus in te dammen, en reizigers zorgen nu eenmaal voor de verspreiding ervan.” Allerlei instanties roepen intussen precies om die reden op niet te reizen. 

Volg de laatste ontwikkelingen omtrent het coronavirus in onze liveblog

“Toch heb je nog altijd een groep die minder bang, minder voorzichtig, minder risicovermijdend is, mensen die er geen graten in zien desnoods een week in quarantaine aan het zwembad te zitten”, zegt Van Ossel. Van der Borg leerde uit studies over bijvoorbeeld de sars-crisis en de gekkekoeienziekte dat de toerist die rampen snel vergeten is. “Indien dit snel overwaait, zullen we over twee tot drie maanden weer groei zien.” Van Ossel acht het echter onzeker dat we binnen enkele weken, of zelfs in de zomer nog op reis kunnen of mogen gaan. “Het enige zinvolle advies: informeer je en beslis onder welke omstandigheden je zelf al dan niet op reis wil. Momenteel zijn de lastminute aanbiedingen, de all in-formules en de vluchten heel goedkoop, maar iedereen moet voor zichzelf uitmaken of hij de omstandigheden aanvaardbaar vindt. Volg je verstand, niet je hart en ga ervan uit dat wat toegelaten is, ook verantwoord is. Wat de toekomst brengt, hangt sterk af van hoe overheden de pandemie aanpakken, maar nu leven we in een wereld van onzekerheid.”

Nu boeken of uitstellen?

Onze reislust staat op een laag pitje. Of die naar de zomer toe zal opflakkeren, hangt evenzeer af van de ontwikkeling van de pandemie. “Algemeen heerst het gevoel dat reizen voor een gezonde persoon oké is”, zegt Van Ossel. Zodra de gemoederen bedaren, zullen heel wat mensen op zoek gaan naar lastminute aanbiedingen. Daarnaast speelt ook het macro-economisch effect. Mensen horen berichten over de nieuwe recessie, en stellen hun uitgaven uit. Dat zagen we ook bij de financiële crisis in 2008. Daar vaart iedereen die leeft van ‘vakantie in eigen land’ dan wel bij. Mensen gaan meer geld besteden in eigen land. Ze gaan naar zee, naar Plopsaland, naar Walibi, want ‘je moet toch iets doen’. Maar dat is nu onvoorspelbaar: zullen de pretparken in juli wel open zijn? Als je de parallel trekt met China, waar de crisis na vier maanden bedwongen was, moet je er rekening mee houden dat we hier de zaak pas rond augustus zullen zien normaliseren.”

Terugbetaling bij annulatie?

Wie puur uit corona-angst een vlucht en/of verblijf wil annuleren in een gebied waarvoor geen negatief reisadvies geldt, zal bij annulatie doorgaans niet op terugbetaling kunnen rekenen. Uitbraak van een epidemie is in de standaard annulatieverzekeringen niet gedekt, evenmin als politieke onrust of natuurrampen op je bestemming. Wauthier Robyns, woordvoerder van de beroepsvereniging van verzekeraars Assuralia, wijst erop dat in het geval van inreisverboden en bestemmingen die in lockdown gaan, de annulatieverzekeraar doorgaans wél zal tussenkomen in de geleden kosten.

“Zo’n inreisverbod is courant in de lijst van omstandigheden die recht geven op terugbetaling. Een lockdown betekent dat het land van bestemming je komst verbiedt, wat ook op een inreisverbod neerkomt. Quarantainemaatregelen zoals in landen als Israël en India van kracht zijn - waar buitenlandse reizigers eerst een periode in quarantaine moeten - gaan voorbij het begrip ‘inreisverbod’ en zijn bij mijn weten in geen enkele polis opgenomen.” Dat de verzekeringssector internationaal een uitzondering zou maken en breder gaan dekken, ziet Robyns niet meteen gebeuren. “Verzekeraars moeten een kansberekening maken waarbij ze inschatten of ze voldoende middelen hebben om wat ze beloven te dekken ook effectief kunnen uitbetalen. De toezichthouder zal, in het belang van de consument, nagaan of de sector daartoe de nodige financiële middelen heeft. Om die reden is er bij annulatieverzekeringen vaak een plafond ingesteld op de dekking.” Van Ossel adviseert nog na te gaan of je via de uitreiker van je kredietkaart een annulatieverzekering hebt en hoe ver de dekking ervan gaat. Van der Borg van zijn kant doet een oproep aan zowel de reis- als de verzekeringssector om “de nodige inschikkelijkheid aan de dag te leggen voor mensen die hun reis willen annuleren.”

Zijn er koopjes te doen?

De vraag dringt zich op, maar het algemene advies is uiteraard niet te reizen, met het reeds aangehaalde argument dat precies de reizende medemens potentieel verspreider is van het virus. Van Ossel wijst er evenwel op dat er lastminute “interessante dingen te boeken zijn.” 

 “Alle scholen hebben hun reizen geschrapt, zodat die plekken vrijkomen en heel goedkoop worden aangeboden. De prijzen van vluchten zijn ook heel laag momenteel. Zodra de crisis bedwongen is, zullen de prijzen opnieuw stijgen. De kortingen gelden slechts tot de hotels weer vollopen. In Italië is de crisis vroeger uitgebroken, tegen juni zal die wellicht afgelopen zijn en zullen de prijzen normaliseren. Maar stel dat er nog een grote uitbraak komt in pakweg Turkije, dan zullen de prijzen in juni daar heel laag zijn. We gaan dus geleidelijk naar bodemprijzen. Wanneer die weer gaan stijgen, is moeilijk te voorspellen.”

Komt de reissector dit te boven?

Van Ossel: “Een aantal spelers, reisagenten en hotelketens en vliegmaatschappijen, zullen in de problemen komen. Maar anderen zullen de zaak overnemen. Sinds het faillissement van Thomas Cook heb ik al heel veel advertenties voor Corendon gezien. Spelers die financieel zwak staan, zullen de grootste verliezen lijden. Hetzelfde geldt voor luchtvaartmaatschappijen die in de problemen komen. Hun slots en hun toestellen zullen in andere handen overgaan. Toch sluit ik niet uit dat deze crisis een economisch bloedbad zal aanrichten in de toeristische sector”. 

Van der Borg wijst erop dat het toerisme in Italië liefst 90 procent is teruggevallen. “Miljarden zijn op enkele weken verdampt. Landen als Italië, Kroatië, Spanje en Griekenland, die economisch zwaar van het toerisme afhankelijk zijn, zullen het hardst getroffen worden. Dit gezondheidsprobleem is ook een economisch probleem maar wordt ook een groot sociaal probleem.”