Zo vormen planten een buffer tegen overstromingen
Onderzoekers hebben ontdekt dat de aanwezigheid van veel verschillende plantenwortels de bodem weerbaarder maakt. Met het oog op meer neerslag en extreem weer, is dat cruciaal om erosie en overstromingen tegen te gaan.
Plantenwortels spelen een cruciale rol in het bijeenhouden van bodemdeeltjes. Ze gaan erosie tegen en werken bufferend tegen overstromingen.
Tot nu toe was het echter onduidelijk hoe wortels van planten precies bijdragen aan de opbouw van de bodemstructuur. Britse, Duitse en Nederlandse wetenschappers ontdekten bij tests in Groot-Brittannië en Duitsland dat de bodemstructuur verbetert als er meerdere plantensoorten in voorkomen.
Combinatie van gunstige effecten
Het zijn met name de verschillende worteleigenschappen die een sleutelrol spelen. Zo zijn diepwortelende vlinderbloemige planten, zoals rolklaver en luzerne bijvoorbeeld in staat om regenwater sneller in de grond te laten trekken. Grassen daarentegen hebben een fijn wortelsysteem dat de stabiliteit van de bodem vergroot en erosie belemmert.
De combinatie van deze gunstige effecten van verschillende plantensoorten zorgt voor een stabiele en gezonde bodem. Zowel in het veldstation van de universiteit van Lancaster, als in het veldexperiment in Jena (Duitsland) vonden de onderzoekers eenduidige bewijzen dat de wortels van verschillende plantensoorten elkaar functioneel aanvullen in de opbouw van bodemstructuur en stabiliteit.
'Een gezonde bodem kan gemakkelijk verloren gaan bij een combinatie van monoculturen en droogte'
Vruchtbare grond weggeblazen
"Een gezonde bodem kan gemakkelijk verloren gaan bij een combinatie van monoculturen en droogte", zegt Iain Gould van Lancaster University, hoofdauteur van de studie. Dat is onder meer gebleken in de jaren '30 van de vorige eeuw toen in de VS en Canada de Dust Bowl heerste: het land verdorde tot stoffige vlaktes, waardoor vruchtbare grond werd weggeblazen en de voedselproductie tot stilstand kwam.
"Onze studie biedt duidelijk bewijs dat we onze bodems kunnen beschermen tegen erosie en overstromingen door beter gebruik te maken van verschillende plantensoorten," zegt Gould.
Bodemingenieurs
Wereldwijd staat de bodem onder druk. De groeiende wereldbevolking, het veranderende landgebruik en de klimaatverandering leiden tot verlies van gezonde en vruchtbare bodem en dat heeft ook gevolgen voor de voedselzekerheid.
"Nu is aangetoond dat plantendiversiteit een grote rol speelt in het behoud en herstel van bodemvruchtbaarheid kunnen de verschillende plantensoorten ingezet worden als bodemingenieur", zegt Gerlinde de Deyn van de universiteit van Wageningen.
'De plantenwortels bouwen de bodemstructuur opnieuw op en herstellen de bodemwaterhuishouding'
"De plantenwortels bouwen de bodemstructuur opnieuw op en herstellen de bodemwaterhuishouding. In het licht van meer variabele neerslag is dat uitermate belangrijk voor duurzame gewasproductie."
De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in Ecology Letters.