Met dit circulatieplan zal Gent ver vooroplopen in dit land
Bart Eeckhout is opiniërend hoofdredacteur van De Morgen.
In het magnifieke Gentse stadsmuseum STAM kun je in een nieuwe zaal de stedenbouwkundige en ruimtelijke ontwikkeling van Gent van na de Tweede Wereldoorlog overschouwen. Vooral de gigantische ingrepen van de jaren 70 vallen op. In enkele jaren tijd is er toen voor gekozen om de autostrade redelijk letterlijk tot in het hart van de stad door te trekken en tegelijk om nieuwe sociale woonblokken in mastodontstijl te ontwikkelen. Twee voorbeelden van ruimtelijke keuzes die dramatisch verkeerd hebben uitgepakt, en die er mee toe hebben geleid dat ook in Gent de binnenstad een lange dichtgeslibde verkeersader is geworden.
Toch zullen ook die keuzes met een visie zijn gemaakt. De zaal in het STAM is een krachtige waarschuwing dat ook met de beste bedoelingen grote bestuurlijke fouten kunnen worden gemaakt.
Nu staat Gent opnieuw voor een ingrijpende ruimtelijke ommezwaai. Vanaf volgende week treedt het nieuwe en veelbesproken mobiliteitsplan in werking. Niet alleen Gentenaars, maar ook vele anderen kijken met argusogen naar wat te gebeuren staat. Reden genoeg voor deze krant om een hele week met journalistieke bijdragen af te tellen naar de verandering.
De politieke inzet alleen al is groot. Dit is het soort plan dat een coalitie kan maken of kraken. Maar de impact overstijgt de stadspolitiek: met dit circulatieplan zal Gent ver vooroplopen in dit land. Die eenzame positie – in een weliswaar totaal verrommeld en kapotverkaveld land – kan wijzen op visionair beleid, maar ook op dwaasheid.
Gaat het circulatieplan werken? Eerlijk gezegd: we weten het niet. Het principe is alleszins bijzonder behartigenswaardig: maak de mens en niet de automobiel weer de maat der dingen in de stad.
Het principe is alleszins bijzonder behartigenswaardig: maak de mens en niet de automobiel weer de maat der dingen in de stad
Dat neemt niet weg dat er ook gegronde redenen zijn tot scepsis. Is de infrastructuur wel klaar voor de ommezwaai? Zijn er voldoende alternatieven voor de wagen? Zullen sommige wijken – alweer – de dupe worden?
Dat zijn geen kleinigheden. Het zou de voorstanders sieren om die kritiek niet af te serveren als zure antistemmen. Het zal wel dat die tegenstem politiek wordt uitgebuit door de oppositie. In Antwerpen gebeurt rond een ander plan exact hetzelfde, met alle partijen in een andere rol.
Het Gentse bestuur getuigt van politieke moed met deze poging om de stad weer aan de mens te geven. Hopelijk blijven de bestuurders even moedig in het bijsturen waar nodig. Ofwel levert Gent het land een blauwdruk voor een nieuw stedelijk beleid, ofwel zien we de plannen van vandaag morgen terug in een nieuw zaaltje met foute stadsingrepen in het stadsmuseum.