Afgelopen weekend was er de Facebookpost van een Amerikaanse mama, die aankondigde dat ze 'moe was van de onrealistische verwachtingen' en geen plannen meer wilde maken. Deze zomer wilde ze geen kampen, geen vakantietaakjes, geen dagelijkse schrijfoefeningen. Het werd duizenden keren gedeeld. Haar statement is herkenbaar, zo bleek ook uit de reacties in onze mailbox. Een luie zomer, zonder plannen en verplichtingen, is geen uitzondering meer.

Voor kinderen kan het goed zijn om in de vakantie niet van het ene kamp naar het andere speelpartijtje te moeten. "In sommige gevallen kan het natuurlijk niet anders: voor werkende ouders is de vakantie een lange periode om te overbruggen", zegt pedagoog Pedro De Bruyckere. "Maar een kind heeft af en toe nood aan vrije ruimte en leegte. Eigenlijk is evenwicht het belangrijkst: af en toe dingen doen, af en toe de boel de boel laten. Het is maar waar je je als gezin goed bij voelt. Een paar dingen plannen, kan die lange vakantie wel behapbaar maken door ze op te delen in stukjes. Dat hoeven niet altijd spectaculaire dingen te zijn: eens bij oma logeren, is ook goed."

Te moe om te plannen

Niet alleen kinderen hebben baat bij een rustige vakantie. "Je ziet dat weinig plannen meer en meer een trend wordt", zegt Elke Geraerts, neuropsychologe en auteur van het boek 'Mentaal Kapitaal'. "Dat heeft onder meer te maken met de grens tussen werk en privé, die weer in balans gebracht wordt. Als je het weekend en de vakantie volplant met leuke activiteiten, is het contrast heel groot met die maandag waarop je weer moet gaan werken. Zo voelt werk nog meer als verplicht. Als we ons in onze privétijd weer leren vervelen, wordt dat evenwicht weer hersteld."

"Op het werk raken we overprikkeld, we krijgen veel meer informatie dan vroeger te verwerken en ons brein raakt uitgeput", zegt ze. "Je bent dan moe en je hebt niet meer de ruimte in je brein om ook privé nog allerlei dingen te gaan plannen. Als je dan een paar weken weinig doet, wordt het brein weer opgeladen. Ik vind dat we moeten leren om onszelf af en toe te vervelen."

Gudrun Deneubourg, werkt aan de faculteit architectuur Sint-Lucas Gent van de KUL

“Ik heb de vrijheid om mijn vakantiedagen te bundelen, waardoor ik in de zomer zes weken vakantie kan nemen. Die periode gaat de stekker eruit: ik plan niets en laat alles gewoon gebeuren. Ik sta op wanneer mijn ogen opengaan, ik eet wanneer ik honger heb, ik ga slapen als ik moe ben. Ik ga zelden op vakantie – dit jaar ga ik per uitzondering één weekje naar Oostenrijk, maar ook dat gebeurt ongedwongen: ik gooi mijn kleren in mijn auto en ik zie wel. Mijn kinderen zijn ondertussen 19 en 21, maar ze gaan hierin mee, ze weten dat ze mij niet moeten komen vragen om over twee weken iets te plannen.

Naar mijn gevoel willen mensen soms te veel plannen. Ik weet nog hoe het was toen mijn kinderen jong waren en we op vakantie gingen: ik vond dat geen vakantie – alleen al die valiezen pakken! Of het idee dat je plots met alle vrienden moet afspreken, alleen omdat je tijd hebt. Ik vind het leuker om iemand toevallig tegen te komen of eens ‘op de bots’ langs te gaan. Past het niet, dan komt er wel een volgende keer. Niet willen plannen heeft overigens niets te maken met lui zijn: ik ben wel de hele tijd bezig, bijvoorbeeld met in huis te rommelen, grabbelen in de tuin, rtikels lezen die ik vier of twee of negen maand geleden heb uitgeknipt uit een tijdschrift, .... Maar alles is een ingeving van het moment: ik maak geen lijstjes met wat er moet gebeuren.

Als de vakantie begint, duurt het altijd wel vier of vijf dagen voor ik op dat trager ritme kan overschakelen. Maar aan het einde van de vakantie ben ik helemaal ontspannen wanneer ik opnieuw moet gaan werken. Het enige moeilijke: dat ik dan weer vroeg moet opstaan.”.

Carina Gulcher, zelfstandig leerkracht computerles bij ComputerTrainer, heeft twee kinderen van 9 en 11

“Vroeger deden we het zoals de rest: we gingen op reis, de kinderen gingen naar verschillende kampen, … Dat kostte handenvol geld en ik had soms het gevoel dat we tijdens de vakantie nog meer moesten plannen dan tijdens het jaar. Daarom zijn we het anders gaan doen: we trekken elke zomer drie weken naar dezelfde plaats: onze caravan in Zutendaal . De kinderen kennen het daar, ze hebben er vriendjes, ... De eerste dagen slapen we vooral veel en daarna komen we in ons trager ritme. We bezoeken eens een marktje of we maken een wandeling, maar niets moet. Daarnaast gaan de kinderen elk één weekje op kamp en verder plannen we niets. In de weekends doen we het trouwens ook zo: we plannen maximum één sociale activiteit per weekend.”

Als leerkracht ziet Carina hoe de druk om erbij te horen op sociale media enorm is. “Ik ben daar altijd immuun voor geweest. Ik gebruik Facebook om ideetjes op te doen en af en toe deel ik eens iets, maar dat kunnen net zo goed dingen zijn die niet leuk zijn.” Al merkt ze wel dat haar 11-jarige dochter het niet altijd makkelijk heeft met die strategie. “Zij voelt wel die druk van sociale media, en daar wil ik ook rekening mee houden. We zullen haar dus helpen met de weg te vinden naar dingen die zij graag doet: het is niet omdat we niets plannen, dat we niets leuks doen. ”