CD&V wil tijdskrediet voor grootouders. Voor Open VLD geen prioriteit.

CD&V-Kamerlid Stefaan Vercamer pleit ervoor om het tijdskrediet uit te breiden naar grootouders die zorg willen opnemen voor hun kleinkinderen. Hij spreekt over een 'maatschappelijke win-win'.

Vandaag moeten jonge ouders vaak hemel en aarde verzetten om de opvang van hun kinderen rond te krijgen. Grootouders waren vroeger een certitude om hun kleinkinderen op te vangen. De laatste jaren minder en minder. De reden is niet ver te zoeken: grootouders werken zelf langer en langer.

“Om beide uitdagingen het hoofd te bieden, stellen wij voor om een extra zorgmotief te creëren voor grootouders die zorg opnemen voor hun kleinkinderen”, zegt Stefaan Vercamer. “Hierdoor krijgen gezinnen extra ademruimte, zowel organisatorisch als financieel, om de opvang rond te krijgen. Op hun beurt kunnen de grootouders, vaak vijftigers die starten met de planning van hun eindeloopbaan, op een zinvolle manier het wat rustiger aan doen.”

Door dit voorstel kunnen grootouders hun eindeloopbaan zinvol heroriënteren en neemt het ook de druk van de ketel bij ouders en aanbieders van kinderopvang.

Vercamer benadrukt dat het om een extra zorgmotief gaat binnen het reeds bestaande (vergoed) tijdskrediet in de private sector, en niet om een uitbreiding van het zorgverlof an sich. “Deze regering heeft het vergoed zorgverlof op onze vraag reeds uitgebreid met vijftien maanden tot 51 maanden. Zorgverlof moet er in de eerste plaats zijn om maatschappelijk waardevolle taken te kunnen opnemen, zoals de zorg voor een kind. Maar waarom zouden we de grootouders niet mee betrekken in dit vraagstuk? Wie nog zorgverlof heeft staan, maar dat niet meer kan gebruiken, krijgt hierdoor eventueel een nieuwe kans.”²

Vercamer, lid van de commissie Sociale Zaken, wijst erop dat een bijkomend motief binnen het zorgverlof impliceert dat de periode waarvoor men het zorgverlof opneemt, eveneens wordt erkend als gelijkgestelde periode. Daarbij hoort dus ook de opbouw van pensioenrechten en een RVA-uitkering om het loonverlies te compenseren. Het motief kan, net zoals bij de andere motieven, voltijds, halftijds of via een 1/5e tewerkstelling worden opgenomen.

Volgens Vercamer is er een terugverdieneffect. "Oudere werknemers zullen langer hun job kunnen uithouden en tegelijkertijd wordt de druk bij jonge gezinnen weggenomen. Burn-out situeert zich vooral in de groep 35-45-jarigen. Door die druk weg te nemen kan de work-life-balance meer in evenwicht komen".

Ook de druk bij de reguliere kinderopvang kan wat worden weggenomen, zegt Vercamer. "Bij een aantrekkende economie waarbij meer en meer mensen worden tewerkgesteld, is er meer vraag naar kinderopvang. Dit voorstel vult de opvangmogelijkheden aan."

Vercamer maakt zich sterk dat hij zijn coalitiepartners warm kan maken voor zijn voorstel, maar zal toch nog wat werk hebben.

In een reactie in het programma De Ochtend was Open VLD-Kamerlid Egbert Lachaert kritisch over het voorstel.  "In het parlement liggen er 15, 20 voorstellen om allerlei types van verlof uit te breiden. Op zich kan je daar principieel niet tegen zijn. Ze zijn erg sympathiek, erg leuk, goed voor een bepaalde doelgroep. Maar het probleem is: dat kost allemaal geld", zegt Lachaert.

"Als je dat allemaal zou goedkeuren, heb je een gat in de begroting. Daarom hebben de meerderheidspartijen anderhalf jaar geleden afgesproken dat bij een dergelijk voorstel, er ook een voorstel moet zijn om dat budgettair te compenseren." En dat mist Lachaert in het voorstel van Vercamer. Hij ergert er zich aan dat er de voorbije weken voorstellen worden gedaan waarbij men niet uitlegt waar het geld gehaald zal worden. "Dit is mensen een rad voor de ogen draaien. Ze blaasjes wijsmaken dat zoiets er kan komen."

Lachaert wijst erop dat de maatregel niet budgettair neutraal is. Indien de toegang tot het tijdskrediet wordt versoepeld, zullen ook meer mensen er gebruik van willen maken, aldus de Open VLD'er. Voor de liberalen is het tijdskrediet voor grootouders alvast geen prioriteit. Zo wil Open VLD eerst werk maken van adoptieverlof en pleegzorg.

De gezinsbond vindt het voorstel van CD&V geen prioriteit. Wél moet er met spoed nagedacht worden over andere maatregelen die de combinatie werk en gezin leefbaar maken. Een uitbreiding van het vaderschapsverlof en moederschapsrust bijvoorbeeld.

De zogenaamde win-winsituatie waarin naast de zorg voor het kleinkind ook minder gewerkt kan worden aan het einde van de loopbaan is geen goede redenering. "Want wat dan met wie geen grootouder is? Die kan er dan niet van genieten", redeneert Elke Valgraeven van de Gezinsbond voorts.

Het nationaal syndicaat voor zelfstandigen NSZ haalt dan weer aan dat er al tijdskrediet bestaat voor eindeloopbaan. "55-plussers kunnen al tijdskrediet opnemen en hoeven daar geen enkele reden voor te geven", zegt voorzitter Christine Mattheeuws.  Ze vraagt de andere meerderheidspartijen N-VA, Open VLD en MR het voorstel van tafel te vegen.