De nieuwe studie is verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift ­Nature Ecology & Evolution en beschrijft de verschuiving van een periode van ‘bemesting’ naar een periode gedomineerd door opwarming. “Tot op heden profiteren planten vooral van de positieve effecten van de stijgende concentratie van CO2 in de lucht”, legt Ivan Janssens van het Global Change Ecology Centre (UAntwerpen) uit. “Verhoogde uitstoot zorgt voor meer fotosynthese (het omzetten van koolstofdioxide naar zuurstof en glucose, red.), voor meer plantengroei en voor langere groeiseizoenen. Planten nemen extra CO2 op, waardoor ze ons helpen in de strijd tegen klimaatverandering.”

Maar nu lijkt dat effect zijn plafond te hebben bereikt, volgens Janssens. “Mogelijk bevinden we ons op een ‘koolstofkantelpunt’: uit metingen blijkt dat landecosystemen wereldwijd op het punt staan minder koolstof op te nemen. De negatieve effecten van klimaatverandering – onder meer frequentere hittegolven en langdurige droogtes – dreigen steeds meer de overhand te nemen. Ecosystemen dreigen minder productief te worden en de klimaatopwarming te versnellen.”