‘Aloys’: Binnen kijken bij een paranoïde privé-detective ★★★★☆
Met lekker excentrieke humor, fraai camerawerk en goed verzorgde aankleding is Aloys een knap gemaakt debuut. Fantasie en werkelijkheid lopen in de film probleemloos in elkaar over.
In het hoofd van Aloys Adorn (Georg Friedrich) is het altijd herfst. De Zwitserse privé-detective stelt zich duistere bossen voor, druipend van dauw en mist. Hij ziet grijze luchten, voelt de kou. Aloys was al nooit erg sociaal, maar sinds de dood van zijn vader heeft hij zich bijna volledig teruggetrokken in zijn appartement en in zijn fantasie.
Het is niet gemakkelijk een film te maken die zich voor een groot deel afspeelt in de binnenwereld van een personage, maar de jonge regisseur en scenarioschrijver Tobias Nölle doet het met ogenschijnlijk gemak. Hij introduceert Aloys als een merkwaardige, stugge man, die zelden met anderen in contact komt. Als privé-detective observeert hij slechts, van een afstandje. Totdat hij op een dag zijn spullen kwijtraakt in de bus en even later telefonisch benaderd wordt door een vrouw. De rollen zijn nu omgekeerd: zij heeft zijn filmpjes en apparatuur in haar bezit en begint hem te bespioneren.
Het achtervolgingsspel krijgt al gauw een romantische component. De telefoon, zo blijkt, is de aangewezen manier om contact te krijgen met Aloys. Zeker wanneer de vrouw, Vera (nieuwkomer Tilde von Overbeck), hem uitlegt hoe hij zich tijdens een telefoongesprek kan voorstellen dat ze bij hem is.
Aloys is een knap en intrigerend debuut, dat nieuwsgierig maakt naar het vervolg van Nölles carrière
Excentrieke humor
Vanaf dat moment vloeien in Nölles speelfilmdebuut fantasie en werkelijkheid probleemloos in elkaar over. Het surrealistische, tot dan toe wat ondoordringbare drama krijgt steeds meer kleur: het groengrijs van de bossen en de bruintinten van Aloys' ouderwets ingerichte appartement worden aangevuld met knalrode feestkleding. Aloys begint mensen toe te laten in zijn woning - in elk geval in zijn gedachten.
In de internationale pers werd Aloys vanwege de excentrieke humor en de interesse in de werking van de menselijke geest al vergeleken met Michel Gondry's moderne liefdesklassieker Eternal Sunshine of the Spotless Mind (2004), maar Nölles drama heeft misschien nog wel meer gemeen met het speelfilmdebuut van Christopher Nolan (Interstellar, Inception). Met fraai camerawerk en een goed verzorgde aankleding ziet Aloys er weliswaar stukken beter uit dan Nolans ultralowbudget thriller Following (1998), maar de paranoïde ondertoon en de doordachte, ingenieuze vertelconstructie zijn vergelijkbaar.
Geen wonder dat Nölle al verschillende aanmoedigingsprijzen won. Aloys is een knap en intrigerend debuut, dat nieuwsgierig maakt naar het vervolg van Nölles carrière.
Aloys is nu uit op dvd.