Direct naar artikelinhoud
Camps

Nu de dood nadert, wordt Amsterdams burgemeester Van der Laan massaal op handen gedragen

Amsterdams burgemeester Eberhard van der Laan.Beeld ANP

Dissidentie mag ook. Onder die vlag vaart Hugo Camps elke donderdag.

Op de begrafenis van de burgemeester van Moeskroen, Alfred Gadenne, rouwden duizenden mensen in en buiten de kerk. Voor een aflijvige van 71 is dat een uitzonderlijke menigte. De omstandigheden van zijn overlijden - moord - speelden een rol en de burgemeester van CdH-strekking was al langer zeer populair. Het janhagel van zijn partijbestuur ten spijt.

Hugo Camps.Beeld © VRT - Alexander Meeus

Er is in de politiek geen dankbaarder mandaat dan het burgemeesterschap van stad of dorp. Daarom is het zo onwelvoeglijk dat burgemeesters en schepenen zich schuldig blijven maken aan cumul. Cumulards zijn geen burgervaders - daar hebben ze de tijd niet voor. Al helemaal niet in een grote stad. Er zijn staatslieden en ministers die zich achteraf beklaagden dat ze de lokale politiek verwaarloosd hadden. In de Wetstraat komt het in het beste geval tot rationele camaraderie, in de Dorpsstraat is alles persoonlijker en oprechter.

De burgemeester van Moeskroen sloot iedere avond de poorten van de lokale begraafplaats. Het was de plek waar hij ook vermoord werd. Het lijkt onnozel, een gezagsdrager die dagelijks de doden op het kerkhof komt opsluiten. Maar ik zou hopen dat de civil societymeer van dat soort nederigheid vertoonde. Liever een koster in dienst van de democratie dan slaafje in de kerk.

Cumulards zijn geen burgervaders - daar hebben ze de tijd niet voor. Al helemaal niet in een grote stad

Er wordt de laatste tijd met dedain gesproken over het zogenaamde dienstbetoon van politici. Een gunstenfestival à la tête du client, luidt het stugge vooroordeel. De kracht van een luisterend oor is tien keer belangrijker dan het uitgedeelde snoepje. Een manna aan snoepjes laten regenen helpt niet in de strijd tegen het populisme. Een gesprek is duurzamer.

Alfred Gadenne was voor de inwoners van Moeskroen een burgervader, wat een hogere dimensie is dan burgemeester. Een burgervader kan veel losmaken in zijn stad of dorp. Zo blijkt dezer dagen in Amsterdam. De hele stad is in de ban van de afscheidsbrief die burgemeester Eberhard van der Laan aan zijn stadsgenoten schreef. Hij deelde daarin mee dat hij uitbehandeld was in de strijd tegen longkanker en daarom terugtrad als burgemeester in actieve dienst. De erudiete Van der Laan bevestigde nog een laatste keer in subtiele woorden zijn liefde voor de stad en haar inwoners. Het was bijna poëzie. Hij besloot zijn brief met 'Vaarwel'.

Tv-zenders dropen van ontroering, cabaretiers schreven een afscheidsversje, de hele avant-garde van Amsterdam wou Eberhard van der Laan niet kwijt. Iedereen voelde dat de liefde voor zijn stad oprecht was geweest. Burgervader in het kwadraat.

Mocht hij nog mee hebben kunnen doen voor de gemeenteraadsverkiezingen, dan zou hij een stalinistische score hebben gehaald. Wilders weggeveegd. Populisten bestrijden met tegenideologieën werkt niet. Efficiënter is consequent toonbeeld zijn van liefde voor burgers en hun omgeving. Tederheid versus chagrijn.

Amsterdam heeft een reputatie van politiek cynisme en rellerigheid. Gezag is sowieso verdacht. Maar nu de dood nadert, wordt burgemeester Van der Laan massaal op handen gedragen. De sociaaldemocratie is niet dood in de bestuurlijk moeilijkste stad van Nederland, en dat hoeft ze ook niet in Antwerpen te zijn. Alleen schreeuwt de linkse thrill om een gezicht. Karel Van Miert heruitgevonden. Of toch een geloofwaardige leider, wijs en gevoelig.

De linkse thrill schreeuwt om een gezicht. Karel Van Miert heruitgevonden. Of toch een geloofwaardige leider, wijs en gevoelig

Eberhard van der Laan heeft niet kunnen voorkomen dat zijn PvdA gedecimeerd werd bij de laatste verkiezingen. Maar toen had hij dat lieve droevige briefje nog niet geschreven.